Memoria [PL] Nr. 2 / Listopad 2017 | Page 7

na brytyjskiej ziemi:

ofiary nazistowskich prześladowań na Wyspach Normandzkich

Nowa wystawa biblioteki studiów nad Holokaustem i ludobójstwem The Wiener Library for the Study of the Holocaust and Genocide – najstarszego na świecie archiwum materiałów dotyczących epoki nazistowskiej oraz Holokaustu – opowiada historię prześladowanych na Wyspach Normandzkich.

Wszystkie zdjęcia w tym artykule:: Wiener Library

W trakcie niemieckiej okupacji Wysp Normandzkich w latach 1940-1945 wiele tysięcy osób doświadczyło prześladowań. Wśród nich były osoby zmuszane do niewolniczej pracy, więźniowie polityczni oraz Żydzi. Ich historię pomijano w brytyjskiej narracji „własnej pozycji” względem nazizmu oraz czczenia zwycięstwa nad Niemcami.

Młoda Żydówka prowadząca spokojne życie na farmie na wyspie Guernsey, a następnie deportowana do Auschwitz; hiszpański pracownik przymusowy na Alderney; mężczyzna z Guernsey,

o którego śmierci

w niemieckim obozie jego własna rodzina nie wiedziała przez 70 lat – wszystkie te historie zostały ukazane na wystawie poświęconej doświadczeniom ofiar nazistowskich prześladowań oraz powojennej walce

o uznanie ich cierpień.

Jedna z historii ukazanych na wystawie to życiorys Marianne Grunfeld, kobiety urodzonej

w Katowicach, polskim mieście pod zaborem pruskim w 1912 roku. Przybyła ona do Anglii

w 1937 roku, by studiować ogrodnictwo, a po ukończeniu studiów w 1939 roku znalazła zatrudnienie na farmie na Guernsey. Jako Żydówka musiała zastosować się do antysemickich przepisów wprowadzonych na Wyspach Normandzkich w trakcie niemieckiej okupacji. Grunfeld nie zarejestrowała się jednak jako Żydówka, czego władze zaczęły wymagać od 1940 roku, i prawdopodobnie dlatego stała się ofiarą donosu.

Mimo próśb swojego pracodawcy Marianne Grunfeld została deportowana do St. Malo w okupowanej Francji 21 kwietnia 1942 roku wraz z dwójką Żydów urodzonych w Austrii: Therese Steiner i Augustem Spitzem. Ostatecznie cała trójka została przetransportowana do Auschwitz-Birkenau przez obóz internowania w Drancy. Na miejsce swojej śmierci dotarli oni 23 lipca 1942 roku. Spośród 824 osób wchodzących w skład tego transportu wojnę przeżyło jedynie osiemnastu mężczyzn i dwie kobiety.

Leah Sidebotham & Dr Barbara Warnock