Memoria [PL] Nr. 14 (11/2018) | Page 17

Niewątpliwie Heather Morris miała ambicję napisania powieści zbliżonej do dokumentu i chciała, aby w książce pamięć i historia kroczyły w idealnej harmonii . Niestety, pomimo zasięgnięcia pomocy archiwistów (o czym możemy wnioskować z zawartych w książce podziękowań ) zamiaru tego nie udało się zrealizować. Kwerendy, jeśli w ogóle, to nie zostały przeprowadzone rzetelnie, zaś w ogóle nie uwzględniono dokumentacji zachowanej w Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau. Nie dokonano również weryfikacji faktograficznej w oparciu o powszechnie dostępną literaturę naukową. Autorka nie jest badaczem, a jej brak kompetencji merytorycznych i warsztatowych do pracy nad źródłami osobistymi, oraz brak ogólnej wiedzy o realiach obozowych jest w książce widoczny.

Publikacja nie zawiera żadnych przypisów, co uniemożliwia określenie źródła większości informacji. Lektura powieści nasuwa przypuszczenie, iż cały tekst oparty jest wyłącznie na pamięci świadka. Relacje i wspomnienia byłych więźniów mogą być niezwykle cennym materiałem źródłowym, szeroko wykorzystywanym w badaniach i literaturze obozowej (także tej nienaukowej), niemniej jednak natura pamięci ludzkiej, szczególnie gdy od wspominanych wydarzeń dzieli dystans ponad siedemdziesiąt lat, wymusza potrzebę konfrontacji z innymi źródłami.

Z dzisiejszej perspektywy można jedynie żałować, że do pracy nad książką nie został zaproszony żaden specjalista z zakresu problematyki obozowej, ponieważ wspomnienia Ludovita Eisenberga są jedyną zachowaną relacją więźnia zatrudnionego w obozie jako tatuażysta i gdyby zostały zebrane i opracowane zgodnie z zasadami warsztatu badawczego, mogłyby stanowić niezwykle cenne źródło wiedzy. Tymczasem ukazały się w formie literackiej tworzącej jedynie pozory dokumentu. Z uwagi na liczbę błędów merytorycznych książka ta nie może być rekomendowane jako wartościowa pozycja dla osób chcących poznać i zrozumieć dzieje KL Auschwitz.

Wnętrze budynku Sauny, gdzie dokonywano rejestracji w ewidencji obozowej nowo przywiezionych więźniów