– Jaka jest reakcja społeczeństwa i narodów na ludobójstwa i masowych mordów. Świat przygląda się i protestuje, ale nie przeciwdziała. To zło, które jest wokół nas, które rozwija się, jest przez naszą bierność akceptowane – powiedziała Anna Ziółkowska.
– Mimo dość powszechnie znanej historii, miliony ludzi odwiedzających Auschwitz i inne miejsca pamięci, sprawiają, że ta historia jest powszechnie znana, a mimo to nie słychać głosów protestu. Sytuacja birmańska jest zupełnie niepojęta, zważywszy, że na czele kraju stoi laureatka pokojowej nagrody nobla. My jako ośrodki eksperckie powinniśmy wzmacniać przekaz i przypominać, w którą stronę poszedł świat, gdy zabrakło kogoś kto nie powiedział nie – mówił Piotr Tarnowski.
– Powinniśmy uczulać i uwrażliwiać odwiedzających. Powinniśmy też współpracować z innymi organizacjami, bowiem sami - jako miejsca pamięci – nie jesteśmy zmienić świata. Powinniśmy jednak znaleźć sposób na to, aby głos płynący z miejsc pamięci był nie tylko opowieścią o historii, ale z naszej edukacji wypływały pytania nakłaniające ludzi do przyjęcia aktywnej, odpowiedzialnej postawy – podkreślił Bartosz Bartyzel.
Prof. Marek Kucia oraz dr Katarzyna Stec z Uniwersytetu Jagiellońskiego mówili o edukacji o Auschwitz i innych byłych obozach w perspektywie wykonywanych dotychczas badań socjologicznych.
Dzień zakończył panel poświęcony temu, w jaki sposób kontekst autentycznych miejsc pamięci wpływa na tematykę i możliwości edukacyjne. Wzięły w nim udział Magdalena Wolak z miejsca pamięci Camp des Milles, dr Alicja Bartuś z Oświęcimskiego Instytutu Praw Człowieka oraz dr Joanna Podolska z Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi.
Drugiego dnia przedstawiono szczegóły wszystkich części projektu. Pierwszą z nich była wymiana nauczycieli z Polski i Holandii W ramach spotkania w Miejscu Pamięci Auschwitz oraz w Krakowie uczestnicy zapoznali się a także zaprezentowali przykłady dobrych praktyk w nauczaniu o Holokauście i II wojnie światowej w obu krajach. Szczególny nacisk został położony na edukację w miejscach pamięci, przygotowanie i podsumowanie wizyt, edukacyjne wystawy objazdowe i innowacyjne rozwiązania dydaktyczne, wykorzystywane w nauczaniu o Holokauście, takie jak np. edukacja rówieśnicza czy praca z lekcjami internetowymi.
Natomiast podczas wizyty w Holandii edukatorzy odwiedzili m.in. Dom Anny Frank oraz inne amsterdamskie placówki takie jak: Narodowe Muzeum Holokaustu, Muzeum Żydowskie, Synagoga Portugalska oraz Muzeum Ruchu Oporu. W trakcie pobytu w Rotterdamie odwiedzili m.in. Rotterdam University of Applied Sciences, gdzie mieli możliwość udziału w dyskusji z młodymi edukatorami na temat ich perspektywy nauczania o II wojnie światowej. Seminarzyści zapoznali się także z działalnością klubu piłkarskiego Feyenoord oraz działającej przy nim Fundacji Giovanniego van Bronckhorsta, którego edukatorzy prowadzą działania na rzecz edukacji antydyskryminacyjnej. Podczas wizyty w Vught odwiedzili z kolei Miejsce Pamięci znajdujące się na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Herzogenbusch, zapoznając się z jego misją edukacyjną.
Drugą częścią projektu była studyjna wizyta 16 przewodników-edukatorów Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Holandii, którzy odwiedzili Amsterdam, a także Miejsce Pamięci Westerbork, z którego w latach 1942-44 deportowano, głównie do Auschwitz i Sobiboru, ponad 90 tysięcy Żydów z Holandii. Przewodnicy mogli zarówno zwiedzić tereny byłego obozu przejściowego Westerbork, jak i zapoznać się z ekspozycją muzealną oraz dowiedzieć się więcej na temat pracy Muzeum, specyfice i oczekiwaniach grup holenderskich. Szczególnie interesujące były prezentacje poświęcone nowym technikom edukacyjnym, m.in. użyciu technologii Virtual Reality.
Trzeci element projektu to program dla Młodych Liderów. Jego głównym założeniem było stworzenie grupy młodych edukatorów, których zadaniem będzie aktywne wspieranie i propagowanie programów edukacyjnych, zarówno Muzeum Auschwitz, jak i Domu Anny Frank, w ich własnych środowiskach.