MAASTRO clinic | een eeuw radiotherapie in Limburg | Page 83

62 ernstige elektrische ongevallen. De slachtoffers waren artsen, patiënten en ondersteunend personeel. Vanaf 1935 waren nieuwe röntgentoestellen echter meestal elektrisch shockproof, en na 1940 waren de meeste oude elektrisch onveilige toestellen vervangen door veilige. Elektrische ongelukken behoorden vanaf die tijd tot het verleden. Pas halverwege de jaren twintig kreeg de overheid aandacht voor stralingsrisico’s. Er werd een commissie van de Gezondheidsraad geïnstalleerd, die in 1926 een rapport uitbracht getiteld: De gevaren, verbonden aan het gebruik van Röntgen- en daarmede gelijk te stellen stralen, en middelen ter voorkoming van die gevaren. In dit rapport deed de commissie een aantal voorstellen voor de inrichting van röntgenkamers en aanbevelingen met betrekking tot het invoeren van een vergunningenstelsel. Uitsluitend inrichtingen die onder leiding stonden van in Nederland bevoegde geneeskundigen, zouden zo’n vergunning kunnen krijgen. De overheid zou die inrichtingen dan regelmatig controleren. Op basis van deze voorstellen werd in 1931 een röntgenstralingswet vastgesteld. Deze bleek in de praktijk echter moeilijk uitvoerbaar. Er werden honderden vergunningen aangevraagd en controle was praktisch en financieel vrijwel onmogelijk. Tot in de jaren vijftig stonden doorlichtapparaten in schoenwinkels om te controleren of de schoenen wel pasten. Ook in de Voorpagina van het Ehrenbuch der Röntgenologen und Radiologen, de ‘röntgenmartelaren’. (Meyer, 1959, oorspronkelijke uitgave uit 1937) ziekenhuizen werd nog lang onvoldoende aandacht geschonken aan stralingsrisico’s. Pas eind jaren vijftig kwamen er goede wettelijke regelingen. erg beperkt. Tot ongeveer 1920 waren elektrische schokken daardoor weliswaar onaangenaam, maar niet fataal. De grotere stromen van de later toegepaste voedingen (transformatoren) konden echter ernstige hartritmestoornissen veroorzaken, waardoor de kans op een dodelijke afloop veel groter werd. In de periode van 1920 tot 1940 vonden nogal wat van dergelijke ongelukken plaats. In een recent literatuuronderzoek traceerden we 51 dodelijke en 81