MAASTRO clinic | een eeuw radiotherapie in Limburg | Page 55

het bestralen van onder andere huid- en

De röntgenapparatuur was die eerste jaren

borstkanker. Kanker was toen echter geen

nog verre van volmaakt en lastig om mee te

belangrijk gezondheidsprobleem. Veel meer

werken. Tijdens het gebruik nam het vacuüm

aandacht was er voor infectieziekten, en allerlei

in de röntgenbuis toe, waardoor de output van

goedaardige kwalen als huidtuberculose,

de buis verminderde en deze soms al na vijf

schimmelinfecties, eczeem, goedaardige

of tien minuten vervangen moest worden. De

bloedvatgezwellen (haemangiomen), maar ook

inductiespoel, de hoogspanningsleverancier,

gewrichtsslijtage (arthrose) werden bestraald.

was moeilijk nauwkeurig in te stellen,

Tot lang na de Tweede Wereldoorlog was dit in

waardoor de output van de röntgenbuis kon

vrijwel alle Nederlandse ziekenhuizen routine.

variëren. Rond 1910 kwamen transformatoren

 Een röntgenbuis (gasontlading)
van CHF Müller (Hamburg, 1907) met
komvormige anode en antikathode
waardoor een veel kleiner focuspunt
ontstaat. Verder een regeneratie
inrichting om de gasdruk te verhogen
zonder de buis te moeten openen.

Deze behandelingswijze wordt tegenwoordig

beschikbaar die beter regelbaar waren en

(Jan A.M. Hofman. The art of medical imaging.
Philips N.V. 2010)

niet meer toegepast, maar destijds was deze,

hoogspanning van constanter niveau leverden.

bij gebrek aan effectieve geneesmiddelen, de
enige die ter beschikking stond. Penicilline
bijvoorbeeld kwam pas in 1942 beschikbaar.
Bestralen had in ieder geval een merkbaar
effect.

 Crookes-gasbuis nr. 9 (1896); niet
(links) en wel (rechts) onder spanning
en oplichtend. Deze buizen werden
destijds veel gebruikt om onderzoek
aan gasontladingen te doen. Ook door
Hoffmans. Door het bombardement
van elektronen op gasmoleculen in
de buis en op de glaswand licht de
buis op (luminescentie) en wordt de
röntgenstraling opgewekt. (Centre
Céramique, Maastricht, instrumentencollectie)