Leven is COMMUNICEREN is Leven Als ELK Woord Telt | Page 54

namelijk die van de patiënt, verhelderd te krijgen. Jij wil de onderste steen boven hebben. Toon nadrukkelijk
een grote eagerness to know.
De tweede fase: empathie
Ondertussen is het van belang om empathie voor de patiënt op te brengen. Vaak hoor je dramatische verhalen
waarin de patiënt groot onheil overkomt of aan gedaan wordt. Het is volstrekt niet verkeerd om op een zakelijk
empathische wijze dit met de patiënt te delen. Sommige behandelaren menen dat distantie en nuchtere
zakelijkheid de enige attitude van de psychiater/hulpverlener is. Dit mag in veel gevallen zo zijn echter deze
distantie heeft bij psychotische mensen vaak een averechtse uitwerking. Vergeet niet dat iemand met een
psychose al moeite heeft om de ander in te schatten dus je zit al gauw in de verkeerde hoek.
De derde fase.
Vaak hebben we al één of twee, maar soms zelfs veel meer, gesprekken gehad. We gaan nu bepalen of, en zo ja
welke, klachten er zijn waar de klant misschien wel voor behandeld wil worden. Om maar met de deur in huis te
vallen: het is meestal niet de psychose! We moeten dus eerst overeenstemming gaan krijgen met de klant
waarvoor hij eventueel behandeld zou willen worden.
Nu doet bij mensen met een psychose vooral het wonderlijke feit zich voor dat je als hulpverlener hier naartoe
moet werken. Met simpele vragen: 'Wat is er aan de hand' of 'Waar hebt u last van' levert zelden een werkbaar
antwoord op. Het is opvallend dat mensen met een psychose zelfs geheel verwaarloosd en verloederd kunnen
zijn en toch bij de vraag of ze er hulp kunnen gebruiken opgewekt zeggen dat het volstrekt niet nodig is!
Een ander bekend fenomeen is dat mensen met psychoses of hallucinaties niet altijd ervan af geholpen willen
worden. De stemmen kunnen een belangrijke rol voor hen spelen. Of een grootheidswaan kan zeer aangenaam
en levensvervullend zijn geworden. Het wegnemen ervan zou die mensen in een groot gat kunnen laten vallen.
Socrates had hier een mooi verhaal over. Hij vertelde dat zijn moeder vroedvrouw was. En dat zijn werk als
filosoof ongeveer hetzelfde was. Hij hielp met het verlossen van waarachtige kennis. Socrates haalde dus naar
buiten wat er al in zat. Hij voegde niets toe.
Hoe pakken we dit aan? Je zou kunnen zeggen dat wij het lijden van iemand proberen te verlichten. Dit is een
algemeen aanva \