Ոչ վաղ անցյալում նախագծային ինստիտուտներում ամեն մի նախագծի իրականացման
տարածքը չէր տեղավորվում ոչ թե մեկ գծագրական սեղանի, այլ երբեմն ընդարձակ
աշխատասենյակի սահմաններում։Այսօր կրճատվել է նույնիսկ նախագիծը շինհրապարակ
հասցնելու համար անհրաժեշտ մասնագիտությունների ցանկը, օրինակ, պատճենահանող-
գծագրողները վաղուց արդեն անգործ են։ Իհարկե, ճարտարապետները մինչ օրս
աշխատում են կոնստրուկտորների, օդափոխության, էլեկտրամատակարարման ցանցերի և
ուրիշ բնագավառների ճարտարագետների հետ, բայց ժամանակակից կապի շնորհիվ կարող
են նույնիսկ չհանդիպել իրական կյանքում՝ փոխանակելով միայն թվային փաստաթղթերը և
տեղեկությունները։ Ճարտարապետը մնում է իր արվեստանոցում մենակ։
Հետաքրքիր է տեսնել՝ ինչպես է փոխվել
ճարտարապետի սեղանը։
Համակարգչից, սքաներ-տպիչներից ու ուրիշ սարքերից չխոսենք, ամեն ինչ պարզ է: Է՞լ
ինչ: Գծագրական տախտակ ը շատ արվեստանոցներից անհետացել է՝ տեղը զիջելով
համակարգչին կամ հուշարձանի կարգավիճակով տեղափոխվել է պատվավոր անկյուն՝
երեսին փակցված մի 10 տարվա վաղեմության անփոփոխ գծագրով։ Գրապահարանների
պարունակությունը լրացել է նոր, արդի գրքերով եւ ամսագրերով, իհարկե, ով ունեցել է,
սրբորեն պահում է ԽՍՀՄ-ում անցած դարի 80-ականներին լույս տեսած Domus-ների
ռուսերեն թարգմանված համարները։ Եռանկյունաձեւ իրանով չափելու քանոն, մատիտներ,
երբեմն մոխրամաններ (երևի ոչ այդքան խորը, ընդարձակ և լցված, ինչպես նախկինում):
Լավ լուսատուներ և շոկոլադ:
Արդյո՞ք միայն տեխնիկական առաջընթացը, նոր գործիքներն են ազդել աշխատելու
միջավայրի վրա։ Եվ ինչն է փոփոխության պատճառը․ շինարարության գործընթացի
կտրուկ արագացումը ու հետևաբար՝ աշխատելու ժամանակի կրճատումը, գծագրական
նոր միջոցները, թե՞ ընդհանրապես ճարտարապետի դերի, պատասխանատվության և
լիազորությունների փոփոխությունը։