Ktieb Festa 2020, Każin Banda San Pawl Safi Ktieb 2020, Safi, Malta

Każin Banda San Pawl, Safi Festa 2020 Laqmijiet f’Ħal Safi u kif oriġinaw (It-tielet parti) Jinny Cachia L-Artist: Emanuel Cachia Hekk kienu jsejħulu ħbiebu li kienu jkunu fil-Każin San Pawl u fil-Pjazza ta’ Ħal Safi. Il-familja saret taf b’dan wara mewtu. Leli, kif kienu jsejħulu, kien raġel twil, wiċċu sabiħ u persuntu pulita. Aktar minn hekk kien jilbes tajjeb u dittur għaddehra tiegħu. Il-kulur tal-qmis u tal-kalzetti jridu jkunu jaqblu mal-qalziet. Saħansitra, anke ċ-ċinturin u ż-żarbun kien jagħti Emanuel Cachia, L-Artist (Ritratt: Jinny Cachia) kas. Però fuq kollox dejjem kellu tbissima fuq wiċċu, iħobb il-kumpanija, qalbu tajba, ġeneruż immens u kien jgħin lil ħafna nies. Ħal Safi kien tilef benefattur kbir meta għoxrin sena ilu, fis-6 ta’ April 2000 mar għand il- Mulej. Ballina: Pawla Abdilla u t-tifla Katerin Oriġinarjament Pawla kienet miż-Żurrieq. Pawla kienet iżżewġet lil Ġużeppi Busuttil il-Pitiross minn Ħal Safi. It-tifla Katerin iżżewġet lil Frenċ Polidano (tal- Biżut miż-Żurrieq) u għexet snin twal ġo dar fi triq li llum imsemmija Triq it-Twemmin, kantuniera ma’ Triq San Tumas. Jingħad li l-omm kienet mara kbira u qawwija mmens u kienu diġà jsibuha bħala Ballina. Katerin kienet ukoll qawwija, apparti li kellha għonqha oħxon. Allura ġarret il-laqam ta’ ommha Pawla. Katerin kienet għamlet ġest sabiħ. Meta l-Kappillan kien qed jiġbor oġġetti tad-deheb mingħand familji Ħal Safin biex isebbaħ l-altar maġġur b’tabernaklu tad-deheb, Katerin kienet irregalat il-barbazzal tad-deheb tagħha, dan il-barbazzal għadna nistgħu ngawduh sal-lum. Barbaxan/Barbaxon: Salvu Farrugia Jgħidu li Salvu kien raġel twil u sabiħ u jżommha. Għal xi okkażjoni fis-sajf, kien jilbes il-ġlekk abjad biex imur il-knisja fejn kien iħobb joqgħod taħt il-pulptu. Rużar Farruġia jirrakkonta li missier missieru, jiġifieri n-nannu Salvu, kien isejjaħ lil zijuh barba Xan. Dak iżżmien kienu jgħidu barba minflok ziju. Probabbli li z-ziju kien jismu Xandru u għalhekk kien isejjaħlu barba Xan. Insomma, barba Xan tielgħa u barba Xan nieżla, u Salvu sar l-ewwel wieħed b’dan il-laqam, li sal-lum il-familja għadha magħrufa bih. Bejdet: Ġanni Muscat L-ewwel żwieġ ta’ Ġanni kien ma’ Marija Falzon u kellhom lil Anna u Pietra. Wara li romol, kien iżżewweġ lit-tieni mara tiegħu, Gejtana Camilleri miż- Zurrieq minn ta’ Bixkilla. Mit-tieni żwieġ, l-ulied kienu Karmnu, Pietru, Anġlu, Marie, Żeppi, Ninu u Pawlu. Xogħol Ġanni kien il-Belt Valletta bħala kennies. Xħin jasal il-ħin tal-ikel, kien imur għand tal-ħanut tassoltu u ta’ kuljum jordna żewġ bajdiet. Naturalment, hu kien jitkellem bl-aċċent ta’ Ħal Safi. Allura kien jgħid “ġex bejdet”, filwaqt li jgħolli idu u joħroġ żewġt iswaba’ biex ikun ċert li tal-kċina fehemu. Tal-ħanut kienu drawh u allura, xħin jarawh ġej, dlonk kienu jagħrfu lill-kok blordni ta’ Bejdet! Il-Buttar/il-Buttor: Spiridione Callus Għal ġenerazzjonijiet sħaħ, il-familja kienet diġà magħrufa bil-laqam antik Ta’ Paska. Spiru, fost xogħlijiet oħra li kien jagħmel, kien jaħdem ta’ buttar, jiġifieri jaħdem krietel tal-injam biex jimlew il-patata fihom wara li jiġbruha mill-għelieqi biex jesportawha. Dan ix-xogħol kien jagħmlu n-Nigret fiż-Żurrieq fejn illum hemm is-sorijiet tal-Qalb ta’ Ġesù. Allura, għal faxxa ta’ nies, speċjalment bdiewa, kienu jsibuh bħala ‘il-Buttar’ minħabba s-sengħa li kellu. Taċ-Chalie: Ġanni Busuttil Kien miżżewweġ ma’ Anġla mwielda Mangion. Kellhom familja numeruża ta’ għaxart itfal. Għal xi żmien kienu joqogħdu ġo post antik, fejn illum hemm il-Villa ta’ Dun Ġwann (il-post fejn joqogħdu s-sorijiet). Ġanni kien raġel twil u sabiħ. Anġla kienet fetħet ħanut tal-merċa fil-kamra tal-Lojs fi Triq San Ġużepp. Wara kienet kriet żewġt ikmamar mill-Palazz ta’ Gollcher minn għand Ġola ta’ Borom u ġiet il-Pjazza. Mingħand Anġla l-ħanut għadda f’idejn it-tifla tagħhom, Manna taċ-Chalie, li bosta nies għadhom jiftakruha. Fis-snin ta’ wara, il-ħanut kien imexxih Piju iben Manna flimkien mal-mara tiegħu Palula. Sadanittant, it-tifla tagħhom Anġolina (Lina) kienet trawmet sewwa fil-ħanut. Ħadet ir-riedni f’dejha fl-aħħar snin u l-ħanut spiċċa meta Lina għajtilha l-Mulej. 95

Ktieb Festa 2020, Każin Banda San Pawl Safi Ktieb 2020, Safi, Malta | Page 97