"Koriz" # 6 | Page 6

Գթասրտության կիրճերում

Թարգմանության հեղինակ ՝ Աննա Թորոսյան

Ռուս-թուրքական պատերազմը տևեց մոտովորապես 10 ամիս ՝ 1877 թվականի ապրիլից մինչև հաջորդ տարվա հունվարփետրվարը : Պատերազմը վերջացավ Սան-Ստեֆանոյի և Ադրիանապոլիսի հաշտության պայմանագրերով : Այնուամենայնիվ , ռազմական գործողությունները շարունակվեցին մինչև ամառ , իսկ Դիլիջանի հոսպիտալը աշխատեց մինչև 1878 թվականի օգոստոս : Եկատերինա Բակունինայի գրառումները ընդգրկում են 1877 թվականի հունիսից մինչև 1878 թվականի օգոստոսը : Այնտեղ պարզ նկարագրված են Դիլիջանում ընթացող դեպքերը ։ Դիլիջանն այդ ժամանակ համարվում էր խոշոր ռազմական հոսպիտալ :

Հունիսի 30

Բոլոր քույրերը գոհ էին իրենց դրությունից և հոսպիտալից ։ Բոլորը զբաղված էին իրենց հիվանդներով , որոնց բերել էին երկակնանի սայլերի , գոմեշների ու եզների վրա : Վիրավորվածներին տեղափոխեցին № 25 հոսպիտալ , հիվանդներին ՝ № 29 , նրանց ստիպված պառկեցրին խոտի դեզի վրա , լավ է գոնե վրանում :

Օգոստոսի 6

Առավոտյան ես գնացի № 25 հոսպիտալը , երբ սկսվեց այնպիսի ամպրոպ ուժգին կարկուտով , որ շրջակայքի սարերը սպիտակեցին : Հետո նորից ամպրոպ ՝ ընկույզի չափ կարկուտով և անձրև : Մեր հոսպիտալը գտնվում էր սարի լանջին , և դուք կարո ՞ ղ եք պատկերացնել ինչ առվակներ էին հոսում : Սակայն ամպրոպը անցավ ՝ իրենից հետո թողնելով մաքուր և դուրեկան օդ :

Ֆիննային , գնացի № 29 հոսպիտալ : Ավագ բուժքույր Բոնդարևան գրել էր , որ նա երևի տիֆով կհիվանդանա , ինչպես նրա երկու բուժքույրերը , սակայն , բարեբախտաբար , ամեն ինչ լավ ավարտ ունեցավ , և նա իր երկու բուժքույրերի հետ կրկին անցավ աշխատանքի : Դիլիջան կրկին բերել են նոր վիրավորվածներ : Երեկոյան ինձ մոտ եկավ Մ . Տոլստոյի աշխատողը ՝ Դիլիջանում պահեստ սարքելու առաջարկով : Բնականաբար , ես սիրով համաձայնվեցի :

Սեպտեմբերի 29

Սպասում ենք տրանսպորտին Ալեքսանդրապոլից , որը բերում է 300 հոգու : Այնտեղ սեպտեմբերի 20-ի միջադեպի ժամանակ սպանված են եղել 1000 հոգի , վիրավորված ՝ 2000 : Աստվա ՜ ծ , Աստվա ՜ ծ : Ի ՜ նչ նողկալի է այս պատերազմը : № 29 հոսպիտալի բուժքույրերից մեկը թոքաբորբով հիվանդ էր , ես խնդրեցի բժիշկ Ֆիննային , և մեզ տարան այդ հոսպիտալ : Պարզվեց , որ բուժքույրերից մեկը ահավոր գլխացավ ուներ , մյուսը ոտքն էր ոլորել , իսկ չորրորդը մատները այրել էր կարբոլային թթվով :

Հոկտեմբերի 12

Երեկ ստացել եմ 20 կապոց Պետերբուրգից : Դիլիջանի հոսպիտալը լեփ-լեցուն է : Նույնիսկ տնակների առջև էինք վրաններ դրել : Ինչ արած , 200 հոգու փոխարեն մենք այժմ ունեինք 350 հիվանդ :

Նոյեմբերի 6 -8

Չորսօրյա անձրևից հետո , նոյեմբերի 3-ին անձրևը դադարեց , և ես ցեխերի միջով գնացի մեր հոսպիտալները : Որպեսզի չընկնեմ մեծ ցեխերի մեջ , ստիպված բարձրանում էի ցանկապատներին , քայլում էի տանիքների վրայով և այսպիսով հասա № 44 հոսպիտալ :

գնալ օգտագործելու համար ռուսական ձմռան բոլոր հրաշքները : Ճշմարտությունը նրանում է , որ ինչքան խորն էինք գնում , այնքան բարձրանում էինք , և ես վստահ էի , որ գիշերը և առավոտյան ջերմաստիճանը 15˚էր : Արևը մեզ մոտ սարերի հետևից չէր բարձրանում 11-ից շուտ : Ես հագնված չէի հարավին համաձայն . հաստ , սև ոչխարի բրդով վերարկու , գլխիս ՝ սպիտակ թաշկինակ , որի վրայից էլ ՝ մոխրագույն շարֆ , տաք ձեռնոցներ և երկարաճիտք կոշիկներ :

Մարտի 25

Հիվանդները շատ-շատ են ՝ 600 հոգի : 300 հոգուն ուղարկեցինք , սակայն մեզ մոտ կրկին եկավ 300 հոգանոց տրանսպորտ : Մեր հոսպիտալների մասին տարբեր խոսակցություններ են գնում : Ասում են , որ նրանք մնալու են մինչև

աշուն : Եղանակը փոփոխական է . մեկ անձրև է , մեկ ՝ արև , մեկ ձյուն է գալիս , իսկ երեկոյան ՝ ուժեղ քամի ու փոթորիկ , հաջորդ օրը ՝ սառնամանիք : Մարտը այստեղ միշտ փոփոխական է ։ Այստեղ նաև ասացվածք կա նմանատիպ մարդու մասին ՝ « Նա կարծես մարտ ամիսը լինի »: Բայց չնայած այս ամենին , ծիծեռնակները վերադարձել են :

Ապրիլի 12

Երկուշաբթի օրը այցելեցի հոսպիտալներ , սպասում էինք տրանսպորտի ՝ 350 հոգանոց : Եվ ահա եկան այս խեղճ տառապողները , որոնց վրա նայելով ՝ չէիր հավատում , որ նրանք