Korakis_SAMOTHRACE_high_res Η ΑΡΩΜΑΤΙΚΗ & ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΧΛΩΡΙΔΑ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΣΑΜΟΘ | Page 75

Έρευνα και περιγραφή της αρωματικής και φαρμακευτικής χλωρίδας της νήσου Σαμοθράκης LAMIACEAE Ajuga chamaepitys (L.) Schreb. Κοινές ονομασίες: Λιβανόχορτο, δωδεκάνθι, αγριολίβανο, πιθανώς η τρίτη ή άρρην χαμαιπίτυς του Διοσκουρίδη. Περιγραφή Φυτό ετήσιο, διετές ή βραχύβιο πολυετές. Ο βλαστός του είναι διακλαδιζόμενος, ύψους 5-30 cm και γυμνός έως πυκνά εριωδώς τριχωτός. Φύλλα άμισχα, με έλασμα που στενεύει προς κολεό, τρισχιδή με γραμμοειδείς λοβούς, 0.5-3(4) mm πλάτος. Οι λοβοί των φύλλων είναι κάποιες φορές 3-κόρυφοι. Τα βράκτια των ανθέων είναι όμοια με τα φύλλα. Τα άνθη φύονται ανά 2-4 σε κάθε σπόνδυλο. Κάλυκας μήκους 4-6 mm, με δόντια (λοβούς) ισομήκεις ή κοντύτερους από τον σωλήνα. Στεφάνη κίτρινη με κοκκινωπές ή ροζ παρυφές, σπάνια ολόκληρη ροζ. Σωλήνας στεφάνης, περίπου, ισομήκης με τον κάλυκα. Πάνω χείλος στεφάνης ακέραιο. Στήμονες εξέχουν της στεφάνης και έχουν τριχωτά νήματα. Διακρίνονται τρία υποείδη, που εξαπλώνονται στην Ελλάδα, τα chamaepitys, chia (Schreb.) Arcang. και palaestina (Boiss.) Bornm. Από τα παραπάνω τρία υποείδη, το δεύτερο μόνο εμφανίζεται στη Σαμοθράκη. Οικολογία Ανθίζει από το Μάρτιο μέχρι τον Οκτώβριο. Προτιμάει εδάφη πλούσια σε ανθρακικό ασβέστιο.Αναπτύσσεται σε πλήρες φως και σε θερμά περιβάλλοντα καιπολλαπλασιάζεται με σπέρματα. Θεωρείται εν μέρει ανθεκτικό είδος σε διαταραχές, αλλά και στην καταπόνηση. Για αυτό το λόγο εμφανίζεταιτόσο σε διαταραγμένα οικοσυστήματα (π.χ. χέρσες και καλλιεργούμενες περιοχές), όσο και σε ξηρικά, μεσογειακά λιβάδια ή φρυγανικά οικοσυστήματα. Εξάπλωση – Σπανιότητα Το είδος εξαπλώνεται στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, εκτός από τι βόρειες. Επιπλέον, εξαπλώνεται σε χώρες της βόρειας Αφρικής (Μαρόκο, Τυνησία, Αλγερία) και στη Ανατολία, καθώς και νοτιότερα σε χώρες όπως το Ισραήλ, ο Λίβανος, η Συρία και η Ιορδανία. Στην Ελλάδα απαντάταισε όλες τις χλωριδικές περιοχές της χώρας. Το υποείδος chamaepitys εμφανίζεται στις χλωριδικές περιοχές της βόρειας και νότιας Πίνδου, στη Στερεά και βορειοανατολική Ελλάδα και στα δυτικά νησιά του Αιγαίου, ενώ το υποείδος chia εξαπλώνεται σε όλες τις χλωριδικές περιοχές της Ελλάδας. Το υποείδος palaestina απαντάται μόνο σε νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Αρωματικές και Φαρμακευτικές ιδιότητες – Χρήσεις Το είδος έχει χρησιμοποιηθεί στη λαϊκή ιατρική ως εφιδρωτικό, διουρητικό, εμμηναγωγό, τονωτικό και επου- 74