ទំព័រ
ព ឹត្ត ិការណ៍ជាតិ 3
លខ 9217 ថ្ង �រ៍-អាទិតយ ទី 14-15 ខ តុលា ឆា� ំ ំ 2017
ទិវា អាសា៊ន ក ម ប ធាន បទ « សុវត្ថ ិភាព និង ភាព ធន ់សហគមន៍ សម ប់ ភាព ធន ់អាសា៊ន »
រាជធា នីភ្ន ំពញ ៖ គ ណៈ ក មា� ធិ ការ ជាតិ គ ប់គ ង គ ះ មហន្ត រាយ បាន ប រព្ធ ទិ វាអាសា៊ន គ ប់គ ង គ ះ មហន្ត រាយ ក ម ប ធានបទ « សុ វត្ថ ិភាព និង ភាព ធន់សហគមន៍ សម ប់ ភាព ធន់ អាសា៊ន » និង ទិវា អន្ត រជាតិ កាត់ បន្ថ យ គ ះ មហន្ត រាយ ក ម ប ធានបទ « លំ� ឋាន សុវត្ថ ិ ភាព » កាលពី ព ឹក ថ្ង ទី ១៣ ខតុលា � សណា្ឋ គារ កាំ បូ ឌី យា៉ ណា ។
ពិធី នះប រព្ធ ធ្វ ើ ក ម អធិបតីភាព �ក ញឹម វណ្ណ ដា ទស រដ្ឋ មន្ត ី ទទួល បន្ទ ុក ជា អនុ ប ធា ន ប ចាំការ និង ជា ប ធាន គ ណៈក មា� ធិ ការ ប តិបត្ត ិ ន គ ណៈ ក មា� ធិ ការ ជាតិ គ ប់គ ង គ ះ មហន្ត រាយ តំណាង ដ៏ ខ្ព ង់ខ្ព ស់ សម្ត ច អគ្គ មហាសនាបតី ត � ហ៊ុន សន នាយក រដ្ឋ មន្ត ី ន ព ះរាជាណាចក កម្ព ុ ជា និង ជា ប ធាន គ ណៈ ក មា� ធិ ការ ជាតិ គ ប់គ ង គ ះ មហន ្ត រាយ ។
ចូលរួម នាឱកាស �ះ មាន �ក ជំទាវ Claire van der vaeren អ្ន កសម បសម ួល អង្គ ការសហប ជាជាតិ ប ចាំ � កម្ព ុ ជា �ក �កស ី តំណាង ក សួង សា� ប័ន រាជរដា� ភិ បាល រាជធានី ខត្ត កាកបាទក ហមកម្ព ុ ជា ភា� ក់ ងារ
រាជ ធានី ភ្ន ំពញ ៖ ប មុខ រាជរដា� ភិបាល កម្ព ុជា ថ្ម ី ៗ នះ បាន សម ច ជា បន្ត បនា� ប់អនុ�� ត ឱយ កម្ម ករ កម្ម ការិនីបម ើ ការងារ � វិស័យ កាត់ ដរព មទាំង កីឡាករ កីឡាការិនី ធ្វ ើ ដំណើរ តាម រថយន្ត ក ុង សាធារណៈ ( city bus ) �យ មិន គិត ថ្ល ។
បើ ក ឡក មួយ ភ្ល ត គឺ វា ហាក់ដូចជា ការ សម ច បប នះ ជួយ កាត់ បន្ថ យការ ចំណាយ មួយ ផ្ន ក តូច របស់ បងប្អ ូន យើង តបើ វិភាគ ឱយ បាន ដិត ដល់ការ អនុ�� តឱយ កម្ម ករ បម ើ ការ ងារ � វិស័យ កាត់ដរ សម្ល ៀក បំពាក់ និង សបក ជើង ជិត១លាន នាក់ ក៏ ដូច ជា បងប្អ ូន ក្ន ុង វិស័យ កីឡា គឺជា យុទ្ធ សាស្ត សុីជម មួយ ដល ប ៀប បាន នឹង ការ « បាញ់ ព ួញ មួយ ផ្ល បាន ចាប បួន » ។
សម្ត ច ត � ហ៊ុន សន នាយក រដ្ឋ មន្ត ី ន ព ះរាជាណាចក កម្ព ុ ជា ថ្ល ង� ក្ន ុង ពិធី ជួបជុំ កម្ម ករ និ�ជិត � តំបន់ ចាក់ អង លើ កាលពី ថ្ង ទី២៧ ខក�� ឆា� ំ ២០១៧ បាន ប កាស ជា សាធារណៈ ថា កម្ម ករ កម្ម ការិនី ទាំង ក្ន ុង ប ព័ន្ធ និង ក ប ព័ន្ធតូវ បាន អនុ��តឱយ ជិះ រថយន្តកុង �យ មិន បង់ប ក់ រយៈពល យា៉ងតិច២ឆា� ំ ។ សម្ត ច នាយក រដ្ឋ មន្ត ី មាន ប សាសន៍ នា ពល �ះ ថា « ជិះឡាន ក ុង �យ មិន ចាំបាច់ បង់ ថ្ល �ះ ទ យើង នឹង បង្ក ើន ចំនួន ឡានក ុង បន្ថ ម ទៀត ។ �ក ឃួ ង ស ង ត ូវ បង្ក ើន ចំនួន ឡាន ក ុង បន្ថម ទៀត ព ះ កម្មករ របស់យើង � ក្ន ុង ទីក ុង ភ្ន ំពញ រាប់ សិប មុឺន នាក់ បូក ជាមួយ នឹង និសសិត សិសស គ ូបង ៀន បូក ជាមួយ ចាស់ជរា ជន ពិការ គឺ មាន ចំនួន ច ើន បង្គ ួរ ។ អ ញ្ច ឹ ង ដើមបី កាត់ បន្ថ យ នូវ តម្ល ន ការ ចំណាយ រាជរដា� ភិបាល ឥឡូវ ខ្ញ ុំ ចាប់ផ្ត ើម ពាកយ យា៉ងតិច២ឆា� ំ អ ញ្ច ឹ ង វា
សហប ជាជាតិ ដគូ អភិវឌឍន៍ អង្គ ការ ជាតិ -អន្ត រ ជាតិ និង សាកល វិទយោល័យ សរុប ចំនួន ៥០០រូប ។
មាន លទ្ធ ភាព ច ើន ណាស់ ដល កម្ម ករ បាន ទទួល នូវ ការ លើកលង ហើយ ... ហើយ ការ ប ើប ស់ រថយន្ត ក ុង មិន សម ប់ ត � ធ្វ ើ ការ ទ ក្ម ួយ ៗ ជិះ � ណា ក៏ �យ� ជួប សងសោរ ក៏ �យ បងា� ញ ត កាត �អាចជិះបានហើយ » ។
ជា ថ្ម ី ម្ត ងទៀត សម្ត ច ត � បាន ថ្ល ង កាលពី ថ្ង ទី១០ តុលា ថា រាជរដា� ភិបាល ក៏ បាន សម ច អនុ�� តជូន បងប្អ ូន កីឡាករ កីឡាការិនី ដល មាន ចំនួន ប មាណ ជាង៥ . ០០០នាក់ឱយធ្វ ើ ដំណើរ តាម រថយន្ត ក ុង សាធារណៈ �យ មិន គិត ថ្ល ផង ដរ ។
សម្ត ច ប�� ក់ នា ពល �ះ ថា ៖ « រឿង រថ យន្ត ក ុង ត ូវ បាន បន្ថ ម សម ប់ កីឡាករ កីឡា ការិនីជិះ �យ មិន បង់ប ក់ ដូច កម្ម ករ ( �ង ចក ) ដរ »។
ពិត មន ! ព ួញ មួយ បាញ់ បាន ចាប ទាំង បួន �ះ គឺ ៖
ជាង មុន
ទិវា អាសា៊ន គ ប់គ ង គ ះ មហន្ត រាយ ជា ទិវា ដល រៀបចំ ឡើង រៀង រាល់ ឆា� ំ ក ម កម្ម វិធី ការងារ កិច្ច ព មព ៀង អាសា៊ន ស្ត ី ពី ការ គ ប់គ ង គ ះ មហន្ត រាយ និង ការ ឆ្ល ើយ តប សង្គ ះ បនា� ន់ ។ �យ ត ូវ បាន ដឹកនាំ �យ គ ណៈ ក មា� ធិ ការ គ ប់គ ង គ ះ មហន្ត រាយអាសា៊ន ប ទស ជា សមាជិក តង រៀបចំ ទិវា នះ ជា រៀង រាល់ ឆា� ំ ចាប់ តាំ ង ពី ឆា� ំ ២០០៥ មក ។
ចាប់ពី ឆា� ំ ២០០៦-២០១៦ គ ណៈ ក មា� ធិ ការ គ ប់គ ង គ ះ មហន្ត រាយអាសា៊ន បាន តាមដាន នូវ ការ រៀបចំ ទិវា អាសា៊ន គ ប់គ ង គ ះ មហន្ត រាយ រួម ជាមួយនឹង យុទ្ធ នាការ សកល សម ប់ ទិវា អន្ត រជាតិ កាត់ បន្ថ យ គ ះ មហន្ត រាយជា ដគូ ជាមួយ UNISDR ប ទស មា� ស់ផ្ទ ះ អង្គ ការ ដគូ និង ចលនា កាកបាទក ហម អឌឍចន្ទ ក ហម ។
ក្ន ុង ឆា� ំ ២០១៥ តំបន់ បាន ដាក់ ចញ នូវ សហ គមន៍ អាសា៊ន តាម រយៈ ការ អនុ ម័ត �យថា� ក់ ដឹកនាំ អាសា៊ន គឺអាសា៊នឆា� ំ ២០២៥ ៖ ការ �ះ
សម្ត ចត�ផ្ត ល់ការជិះរថយន្ត ក ុង Free ជាយុទ្ធ សាស « ្ត ព ួញមួយបាញ់បានចាបបួន » យា៉ងតិច !
១-ជួយ កាត់ បន្ថ យ ការ កកស្ទ ះ ចរាចរណ៍ ២- ជួយ ដល់ សដ្ឋ កិច្ច គ ួសារ របស ់ ប ជាពលរដ្ឋ ៣-ជួយ ឱយ សវា រថយន្ត ក ុង ពញ និយម
៤-ចង់ មិន ចង់ គឺជា ការ ចំណញ ប ជាប ិយ ភាព សម ប់ គណបកស ប ជា ជន កម្ព ុ ជា សម ប់ ការ �ះ �� ត ជ ើសតាំង តំណាង រាស ្ត ឆា� ំ២០១៨ ផង ដរ ។
សម ប់ សា� នភាព ជាក់ស្ត ង របស់ ប ទស កម្ព ុ ជា នា ពល នះ កំណើន ន ការ ប ើប ស់ មធយោ បាយ ធ្វ ើ ដំណើរ មានការ កើន ឡើងជា លំដាប់ក្ន ុង �ះ �ង តាម ស្ថ ិតិ របស់ ក សួង សាធា រណការ គឺ គ ន់ត � ទីក ុង ភ្ន ំពញ មាន រថយន្ត ជិត កន្ល ះ លាន គ ឿង និង មាន ម៉ូតូ ជាង មួយ លាន គ ឿង ។ សម្ត ច ត � ធា� ប់ បាន
ទិដ្ឋ ភាពកម្ម ករ-កម្ម ការិនីពលចញពីរោងចក មួយកន្ល ង�រាជធានីភ្ន ំពញ ( រូបថត ឯកសារ )
�កទសរដ្ឋ មន្ត ី ី ញឹម វណ្ណ ដា និង�កជំទាវ Claire van der vaeren ( រូបថត ប៊ុនរី )
ជំហាន � មុខ រួម គា� ។ រយៈពល ១០ ឆា� ំ ខាង មុខ អាសា៊ន ប្ត ជា� ចិត្ត ថា នឹង ធ្វ ើ ឲយ ចក្ខ ុវិស័យ ន សហគមន៍ ដល មាន ភាព ធន់ ស្ថ ិ រ ភាព និង សន្ត ិភាព កា� យជា ការ ពិត ។ ការ ចាត់វិធានការ �យ ផ្អ ក លើ ចក្ខ ុវិស័យ នះ ប ទស ជា សមាជិក
បងា� ញ នូវ ក្ត ី បារម្ភ ថា ប សិនបើ ទីក ុង ភ្ន ំពញ ចញ ត៥០ % ន មធយោបាយ ធ្វ ើ ដំណើរ គឺ ត ូវ កក ស្ទ ះ ទាំងអស់ អត់ ធ្វ ើ ដំណើរ អី បាន ទ ដល វា ផ្ទ ុយ ស ឡះ ក យ ថ្ង រំ�ះ១៩៧៩ ដល ទីក ុង ទាំងមូល មាន រថយន្ត ត ប៉ុនា� ន គ ឿង ត ប៉ុ�្ណ ះ ។
ដូច្ន ះ ព ួញ ទី១ដល មើលឃើញ ភា� ម ៗ �ះ គឺ ការ កាត់ បន្ថ យការ ចំណាយ របស់ កម្ម ករ កម្ម ការិនី និង បងប្អ ូន � ក្ន ុង វិស័យ កីឡា ព មទាំង ការ ផ្ត ល់ នូវ សុ វត្ថ ិ ភាព ក្ន ុងការ ធ្វ ើ ដំណើរ ផង ដរ ។ នះ គឺជា ការ លើក ឡើង របស់ �ក ព ប មុន្ន ី សុវណ្ណ អគ្គ លខាធិការ ន សហភាព ចលនា កម្ម ករ កម្ព ុជា � កាត់ ថា ( CCW ) ។
�ក ព ប មុន្ន ី សុវណ្ណ និយាយ ថា « ជា ការ ពិតក្ន ុង នាម ខ្ញ ុំ ជា ប ជាពលរដ្ឋ មា� ក់ និង តំណាង ឱយ បងប្អ ូន កម្ម ករ កម្ម ការិនី ក្ន ុង វិស័យ កាត់ ដរ ក៏ ដូច ជា វិស័យ ផសង ៗ ទៀតពិតជា រីក រាយ នូវ ការ ផ្ត ល់ ជូន អត្ថ ប �ជន៍ នានា សម ប់ បងប្អ ូន កម្ម ករ ក៏ ដូច ជា ក្ន ុង វិស័យ ផសង ទៀត ព ះ ការ ផ្ត ល់ ជូន អត្ថ ប �ជន៍ ប ើប ស់ រថ យន្ត កុង �យ មិន គិតថ្ល មិន ត ឹមត ជួយ សម ល បន្ទ ុក និង ចំណាយ ផា� ល់ខ្ល ួន របស់ បង ប្អ ូន យើង �ះ ទ ត វា ជួយ ដល់ សុ វត្ថ ិភាព តាម ដង ផ្ល ូវ ផង ដរ » ។
�ក បន្ត ទៀត ថា អ្វ ី ដល កាន់ត ប សើរ �ះ គឺថា � ពល ណា សវាកម្ម រថយន្ត ក ុង សាធារណៈ ពង ីក បាន កាន់ត ទូលាយ � កាន់ តំបន់ ជាយក ុង ឬ បណា្ដ ខត្ត នានា ទៀត �ះ ការ ប ើប ស់ រថយន្ត កុង នឹង កាន់ត ពញ និយម ក្ន ុង ចំ�ម ប ជាពលរដ្ឋ កម្ព ុ ជា ព ះ កម្ម ករ កម្ម ការិនី ក៏ ដូច ជា ប ជាពលរដ្ឋ ផសង ទៀត នឹង ជំរុញលើកទឹកចិត្ត ឪពុក មា� យ សាច់ញាតិ របស់
ប្ត ជា� ចិត្ត អនុវត្ត ផនការ ASCC២០២៥ ដល ចង ឱយ មានការ ចូលរួម ពី ប ជាជន និង ផ្ត ល់ ប �ជន៍ដល់ ប ជាជន ។
សន្ន ិបាត ន អង្គ ការសហប ជាជាតិ បាន កំណត់ យក ថ្ង ទី ១៣ ខតុលា សម ប់ ប រព្ធ
គាត់ ឱយ ងាក មក ប ើប ស់ សវាកម្ម រថយន្ត កុង ។
កម្ម ការិនីនាង មត ី ដល រស់� ក្ន ុង សងា្ក ត់ �ម � និង បម ើ ការងារ ឱយ �ងចក កាត់ ដរ សបក ជើង ក្ន ុង តំបន់ សដ្ឋ កិច្ច ពិសស មួយ � តាម ប�្ដ យ ផ្ល ូវ វង ស ង បានសាទរ ចំ�ះ ការ ប ើប ស ់ សវាកម្ម រថយន្ត កុង មិន គិតថ្ល នះ ព ះ ពិត ជា ជួយ ឱយ គាត់ សនសំ លុយ បាន៨ដុលា� រ ក្ន ុង មួយ ខ សម ប់ ថ្ល ឈ្ន ួល ឡាន ដល គាត់ ជិះ � ធ្វ ើ ការ រាល់ថ្ង ។
ក�� នាង មត ី ដល មក ពី ខត្ត កំពង់ចាម និយាយ ថា ៖ « រាល់ ខ គឺ ខ្ញ ុំ ត ូវ ទុក លុយមួយ ចំណក ន ប ក់ខចំនួន៨ ដុលា� រ រាល់ ខ សម ប់ បង់ថ្ល ឡាន តាក់សុី ។ គិត � ខ្ញ ុំ ងាក មក ធ្វ ើ ដំណើរ តាម ឡាន ក ុង រត់ តាម ប�្ដ យ ផ្ល ូវ វង ស ង បាន ជិត១ខ ហើយ ។ ខ្ញ ុំមាន អារម្ម ណ៍ ថាមាន សុ វត្ថ ិ ភាព ជាង ជិះឡាន ទ ុង ពី មុន ព ះ ឡាន តាក់សុី ពី មុន ខ្ញ ុំ ត ូវ ឈរ រហូត ទាំង � ធ្វ ើ ការ និង ត ឡប់ មក ផ្ទ ះ » ។
បើ �ង តាម �ក ម៉ ត មាស ភក្ត ី អ្ន កនាំ ពាកយ រដ្ឋ បាល រាជធានី ភ្ន ំពញ បាន ប ប់ ឱយ ដឹង ថា បច្ច ុបបន្ន នះ សវាកម្ម រថយន្ត ក ុង បាន ពង ីក ពី៥ ខស ឡើង ដល់៦ខស ហើយ រដ្ឋបាល រាជធានីភ្នំពញ គ ង នឹង បើក ខស រត់ ថ្ម ីចំនួន ២ ខស ទៀត � ត ឹម បំណាច់ ខតុលា នះ ។ បច្ច ុបបន្ន នះ គឺ មាន រថយន្ត ក ុង ជាង១៥០ គ ឿង បាន និង កំពុង ប ើប ស់ សវាកម្ម រថយន្ត ក ុង សាធារណៈ ។
�ក ម៉ ត មាស ភក្ត ី ទទួលសា្គ ល់ ថា ចំនួន អ្ន ក ប ើប ស់ សវា រថយន្ត កុង មានការ កើន ឡើង ក្ន ុង រយៈពល ប៉ុនា� ន ខ ចុង ក យ នះ ដល កាលពីដើម ឆា� ំ កន្ល ង � គឺ មាន អ្ន កដំណើរ ប ើប ស ់ សវាកម្ម រថយន្ត កុង គិត ជា មធយម មាន ចំនួន ប មាណ ជា៧ . ០០០�៩ . ០០០នាក់ ក្ន ុង មួយ ថ្ង ។ ត សម ប់ រយៈពល២ ខ ចុង ក យ នះចំនួន អ្ន ក ប ើប ស់ រថយន្ត កុង បាន កើន ឡើងជា ធ មយ ម ប មាណ ជាង១២ . ០០០ នាក់ ក្ន ុង មួយ ថ្ង ។ ការ កើនឡើង នះ ក យ ពី ប មុខ រាជ រដា� ភិបាល បាន លើកទឹកចិត្ត ចាស់ជរា ជន ក ី ក ជន ពិការ ព ះសងឃ សិសសសាលា និង កម្ម ករ កម្ម ការិនី �ងចក កាត់ដរ បាន ប ើប ស ់ រថ យន្ត ក ុង �យ មិន គិតថ្ល ។
� ពល សួរ ថា តើ សវាកម្ម រថយន្ត ក ុង សព្វ ថ្ង ខាត ឬ ចំណញ �ះ អ្ន កនាំពាកយ រដ្ឋ បាល រាជធានី ភ្ន ំពញ អះអាង ថា « �ះបី មានការ ខាត បង់ ត រដ្ឋ បាល រាជធានី ភ្ន ំពញ � ត ពុះពារ បន្ត សវាកម្ម រថយន្ត ក ុង ព ះ វា ជួយ ច ើន ដល ទី ១ �ះ គឺ ជួយ កាត់ បន្ថ យ ការ ចំណាយ របស់ បង ប្អ ូន អ្ន កក ី ក ក៏ ដូច ជា កម្ម ករ កម្ម ការិនី �ងចក កាត់ ដរ , ទី ២- គឺ វា ជួយ កាត់ បន្ថ យការ កកស្ទ ះ ចរាចរណ៍ កាត់ បន្ថ យការ បំពុលបរិសា� ន ប�្ច ញ �យ យាន យន្ត នានា » ។
ទិវា IDDR ដើមបី លើកកម្ព ស់ វបបធម៌ កាត់ បន្ថ យ គ ះ មហន្ត រាយ ជា សកល �យ រួម ប ញ្ច ូ លទាំង ការត ៀម បងា្ក រ ការ កាត់ បន្ថ យ គ ះថា� ក់ និង ការ ត ៀម រៀបចំ ៕ ទុយ ប៊ុន រី
�ក ង៉ត ជូ អ្ន កជំនាញ សដ្ឋ កិច្ច និង ជាទី ប ឹកសោ ជាន់ខ្ព ស់ ផ្ន ក សដ្ឋ កិច្ច និង ការ អភិវឌឍ របស ់ ក ុមហ៊ុន ក្ន ុងស ុក មួយ បាន លើក ឡើង ថា �ក យល់ ឃើញ ថា ការ ផ្ត ល់ ជូន ប ជាពលរដ្ឋ ជា ពិសស កម្ម ករ កម្ម ការិនី គឺជា ការ ជំរុញ ឱយ ផ្ន ក មួយ ន សវា រដ្ឋ បាល សាធារណៈ ទទួល បានការ ពញ និយម ពី ប ជាពលរដ្ឋ ។
�ក ង៉ត ជូ បានបន្ត ថា ៖ « អ្វ ី ដល ល្អ ខ្ញ ុំ ក៏ ឯក ភាព ដរ ជាធម្ម តា អ្វ ី ដល ទើបនឹង ដាក់ ឱយ ប ើ ប ស ់ ថ្ម ី គឺ ប ជាពលរដ្ឋ ខ្ម រ មិន ទាន់ មាន ទមា� ប់ ប ើ រថយន្ត ក ុង ហ្ន ឹង �ឡើយ អ ញ្ច ឹ ង occupancies របស់ វាឬ � ថា ការ ប ើប ស់ រថ យន្ត ក ុង ក៏ មិន ទាន់ បាន ពញ តាម សមត្ថ ភាព ពញ ចំណុះ ដរ ។ អ ញ្ច ឹ ង ការ ដល អនុ�� ត ឱយ កម្ម ករ
ប ើប ស់ �យ មិន គិត ប ក់ គឺជា ការ ល្អ មួយ » ។ « អ ញ្ច ឹ ង ការ ឱយ ប ើ �យfree ( មិន គិតថ្ល ) វា គឺជា រឿង ល្អ មួយ ដរ ដើមបី បង្ក ើត ទមា� ប់ ឱយ គាត់ ក្ន ុង ការ ប ើប ស់ រថយន្ត កុង ហើយ ជា ធម្ម តាជា ចិត្ត សាស្ត សង្គ ម របស់ យើង អ្វ ី ដល គ មិន ទាន់ និយម ប ើ ដំបូង គឺ ពិបាក បន្ត ិច ។ ត បើសិនជា មាន គ និយម ប ើ ហើយ រួម ទាំង សវា បាន ប សើរ អ ញ្ច ឹ ង អ្ន ក ផសង ៗ ក៏ គាត់ នឹង សាកលបង ប្ត ូរ ទមា� ប់ � ប ើ ដរ ។ វា ជា ចំណុច ល្អ ដល ខ្ញ ុំ មើលឃើញ » ។
យា៉ងណាមិញ បើ និយាយ ពី ភាព ទាក់ទង គា� � នឹង រឿង ន � យ បាយ គឺ វា ជា ផ្ន ក មួយ ដល អាច ទាញ ប ជាប ិយភាព ផង ដរ ។
�ក ង៉ត ជូ បន្ត ថា ៖ « ខ្ញ ុំ គិត ថា អាហ្ន ឹង ជា ធម្ម តា មានការ លើក ឡើង អាច ថា ជា ការ មាន បំណង ឬ មិន មាន បំណង ពី ខាង រាជរដា� ភិបាល ក្ត ី យើង ក៏ មិន ចបោស់ ដរ ទាល់ត គាត់ ប ប់ ។ វា ពិបាក ទាយ ត ខ្ញ ុំ គិត ថា មាន សាច់ រឿង ច ើន ណាស់ ដល ត ូវ �ះស យ ប�� ច ើន ដល ត ូវ ធ្វ ើ ។ សម ប់ រឿង នះ គ ន់ត ជា ចំណក ដ៏ តូច មួយ ខ្ញ ុំ គិត ថា បើ និយាយ ពី ដំ�ះស យ ដល ត ូវធ្វ ើ ដើមបី យកចិត្ត ប ជាពលរដ្ឋ �ះ គឺ � មានរឿង ច ើន ណាស់ ។ ព ះ វា មាន សាច់ រឿង ធំ ៗ ផសង ទៀត ដល ត ូវធ្វ ើ ដើមបី ទទួល បាន ប ជា ប ិយភាព ឱយ ខា� ំង គឺ ដូច ជា សវា សុខាភិបាល សាធារណៈ ជាដើម ។ សវា សុខា ភិបាល គឺ សំខាន់ ណាស់ ពល បច្ច ុបបន្ន គឺ ប ជា ពលរដ្ឋ ហាក់ដូចជា បាត់ ទំនុកចិត្ត ស្ទ ើរត ទាំង ស ុង � លើ សវា សុខាភិបាល ហើយ គាត់ � ពយោបាល ក ប ទស ដល ឥឡូវ លបី ណាស់គឺ � សុរិន្ទ � ថ បន្ថ ម ពី ប ទស វៀត ណាម ។ ខ្ញ ុំ គិត ថា នះ គឺជា ចំណ ុច សំខាន់ បំផុត បើសិន រាជ រដា� ភិបាល អាច ធ្វ ើ រឿង នះ បាន និយាយ រឿង ប ជាប ិយភាព ន�បាយ គឺ សំខាន់ ណាស់ សំខាន់ មនទន » ។
�ក បន្ត ថា រឿង រថយន្ត ក ុង កម្ម ករ
�ស ប ហារជីវិត !
តមកពីទំព័រ 1 ប ហារជីវិត �យ ឆក់ ចរន្ត អគ្គ ិសនី ... ប ហារ ជីវិត �យ មា៉សុីន កាត់ក ... ប ហារ ជីវិត �យ ចង �� ប ប�្គ ល បាញ់ ប ហារ ។ ល ។ ប ហារ ជីវិត សុទ្ធ ត មាន ចបោប់ ... ប ហារ � តាម ចបោប់ ន ប ទស នីមួយៗ ...។
សង្គ ម កម្ព ុជា យើង ... សម័យ សង្គ ម រាស្ត និយម ... ចង ក្ន ុង រដ្ឋ ធម្ម នុញ្ញ មាន �ស ប ហារជីវិត ។ អ្ន ក�ស ត ូវ ប ហារ ជីវិត ដល បាន អនុវត្ត តាម ចបោប់ ... គឺ �ស កបត់ ជាតិ ... ដល បាន កាត់ �ស និងយក � ប ហារជីវិត ច ើន នាក់ហើយ �យ បាញ់ ប ហារ ...។
សង្គ ម កម្ព ុជា យើង ... មក ដល់ សម័យរាជាណាចក ទី២នះ ... រដ្ឋ ធម្ម នុញ្ញ អត់ មាន �ស ប ហារជីវិត ទ ... លុប �ល �សប ហារជីវិត ។ បាន ជា លុប �ល នូវ �ស ប ហារជីវិត នះ ... ព ះ យល់ ថា ប ជា ជន កម្ព ុ ជា សម័យ សង្គ ម ... សា� ប់ គរ លើគា� រាប់ លាន នាក់ � ហើយ ... សា� ប់ រក កើត សង វិញ មិន ទាន់ ឡើយ ...។ បើ �ត មាន �ស ប ហារ ជីវិត ទៀត ... មាន ន័យថា ខ្ម រ គិត ត សមា� ប់ ខ្ម រ ... គិតត សមា� ប់ គ ប់ សម័យ កាល ...។
សង្គ ម កម្ព ុជា យើង ... �ះ បី អត់ មាន �ស ប ហារជីវិត ក្ត ី ... ក៏ ការ ប ហារ ជីវិត ខ្ម រ គា� ឯង�យ គ ះថា� ក់ ចរា ចរណ៍ ... កើត មាន រាប់ពាន់ នាក់ ប ចាំ ឆា� ំ ... របួស ពិការភាព ក៏ ជាង កន្ល ះ មុឺន នាក់ ដរ ប ចាំឆា� ំ បាន ន័យ ថា សា� ប់ �ះ មហា សា� ប់ ... សា� ប់ ហួស ពី ការ សា� ន ... សា� ប់ហួស និសស័យ ... សា� ប់ គា� ន វាចា នឹង ថ្ល ង ...។
សង្គ ម កម្ព ុជា យើង ... សា� គមន៍ �យ រីក រាយ ណាស់ ... នូវ សង្គ ម ដល គា� ន �ស ប ហារជីវិត ... ជា សង្គ ម ល្អ ផូរ ផង់ មន ហើយ ... ប៉ុន្ត ជីវិត រស់� សព្វ ថ្ង ... អ្ន ក ណាក័ ភ័យ ព ួយ ដរ នូវ ឃាតករ លាក់ មុខ តាម ដងផ្ល ូវ ... ដល គ និយាយ ថា ជីវិត មើល មិន ឃើញ ... មសិល មិញ � ជុំគា� �ះ ... ស ប់ ត ថ្ង នះ សា� ប់ តា មដង ផ្ល ូវ ...។
សង្គ ម កម្ព ុជា យើង ... មាន អ្ន ក ខ្ល ះ ត ូវ តុលាការ កាត់ �ស ដាក់ គុក មួយ ជីវិត ... ក៏មាន ខ្ល ះ ត ូវ កាត់ �ស ជាង ១០០ ឆា� ំ ... បើកាត់ ឱយ អស់ សំណុំ រឿង ឧក ឹដ្ឋ អាច ឡើង ដល់ ២០០ឆា� ំ ...។ ទុក ឱយ គាត់ អស់ ជីវិត ក្ន ុង គុក � ចុះ ... មិន ខា� ច អស់ បាយ គុក ទ ... នះហើយ សង្គ ម កម្ព ុជា ។
យា៉ង ណាក៏ �យ ... សង្គ ម កម្ព ុជា យើង ចាត់ទុក ថាជា សង្គ មគួរឱយ ចង់ កើត ... ចង់ រស់� ៕
អាឡវ
ប មាណ ជាង៧០ មុឺន នាក់ ហ្ន ឹង យើង ថា ច ើន ដរ ក៏ ប៉ុន្ត មិនមន មាន ន័យ ថា កម្ម ករ ប ហលជា ៧០ មុឺន នាក់ នឹង ជិះ ទាំងអស់ គា� �ះ ទ ។ អ្ន កខ្ល ះ តម ូវ ការ ធ្វ ើ ដំណើរ ហើយ ខ្ល ះ ក៏ មិន មាន ចរន្ត រថ យន្ត ក ុង � ចំ � ទិស ( �ងចក ) ។ ខ្ញ ុំ មើល� មិន ដុំ ធំ ដូច អ្វ ី ដល កំពុង ប ឈម មុខ ដូច ប�� សុខ ភាព សាធារណៈ គុណភាព សវា ន ការ ពយោបាល ជា ពិសស មួយទៀត គឺ ទាក់ទង នឹង សុវត្ថ ិ ភាព ចំណីអាហារ ត ី សាច់ បន្ល ជាដើម ។ តួនាទី របស់ រាជ រដា� ភិបាល ក្ន ុង ការ ប�� ក់ ពី គុណភាព ព ី សុ វត្ថ ិភាព ចំណីអាហារ គឺជា រឿង ធំធង មន ទន ដល ត ូវ គិតគូរ ៕
គុច ណារ៉ន