ូ

លខ 9269 ថ្ង �រ៍-អាទិតយ ទី 16-17 ខ ធ្ន ូ ឆា� ំ 2017

�ករដ្ឋ លខាធិការ អ៊ុច បូររិទ្ធ សា� គមន៍ �ក អនុប ធាន ព ឹទ្ធ សភាឆក ( រូបថត ស សុខុម )

រាជធា នីភ្ន ំពញ ៖ មន្ត ី ព ឹទ្ធ សភា ប ទស សាធារណរដ្ឋ ឆក � ថ្ង ទី ១៥ ខធ្ន ូ ឆា� ំ ២០១៧ បាន ប�� ក់ ថា ប ទស ឆក � ត ប កាន់ �លន�បាយ មិន ជ ៀតជ ក កិច្ច ការផ្ទ ក្ន ុង របស់ ប ទស ដទ ។ ប ទស ឆក បាន គាំទ ការ សម ច របស់ ប ទស កម្ព ុ ជា ពិសស ការ សម ច របស់ តុលាការ កំពូល កម្ព ុ ជា ( ក្ន ុងការ រំលាយ គណបកស សង្គ ះ ជាតិ និង ហាមឃាត់ ថា� ក់ដឹកនាំ បកស ១១៨ នាក់ មិន ឲយ ធ្វ ើ ន�បាយ ៥ ឆា� ំ ) ។

ការ លើក ឡើង នះ � ក្ន ុង ពល ដល ប តិភូ បាន ចូល ជួប ជាមួយ �ក អ៊ុ ច បូ ររិ ទ្ធ រដ្ឋ លខាធិការ ក សួងការបរទស ដឹកនាំ �យ �ក អនុប ធាន ព ឹទ្ធ សភា សាធារណរដ្ឋ ឆក � ព ឹក ថ្ង ទី ១៥ ធ្ន ូ ២០១៧ គណៈប តិភូ គណៈកមា� ធិការ សុខភាព និង �លន�បាយ សង្គ មន ព ឹទ្ធ សភា សាធារណរដ្ឋ

សចក្ត ីសម ច របស់ តុលាការ កំពូលនះ គឺ ជា ការ ទាត់ �ល បណ្ដ ឹង របស់អតីត សមាជិក ជាន់ ខ្ព ស់ អតីត គណបកស សង្គ ះ ជាតិ ដល បាន ដាក់ ពាកយ ប្ត ឹង សើរី កាលពី ប៉ុនា� ន ថ្ង មុននះ ចំ�ះ ការ សម ច រំលាយ គណបកស សង្គ ះ ជាតិ និង ហាម ក ុម មន្ត ី ដឹកនាំ គណបកស នះ ចំ នួន ១១៨ រូប ធ្វ ើ ន�បាយ រយៈពល ៥ ឆា� ំ ។

តុលាការ កំពូល បាន បងា� ញ ពី ការ យល់ ឃើញ របស់ ខ្ល ួន ចំ នួន៤ ចំណុច ក្ន ុង ករណី ច ន�ល បណ្ដ ឹង នះ គឺ ៖

១- យល់ ឃើញ ថា ការ ដល សហ ដើម �ទ នបណ្ដ ឹងទាមទារ ឱយ ជំនុំ ជម ះ សា ជា ថ្ម ី លើ ក ឡើង ថា « � ក្ន ុង ក ម នី តិ វិធី គា� ន មាត ណាមួយ ហាម មិន ឱយ ខ្ល ួន ប្ត ឹង ទាមទារ ឱយ តុលាការ ជំនុំជម ះ សាជា ថ្ម ី ដើមបី ការពារ សិទ្ធ ិ ការពារ កិត្ត ិយស និង ផល ប �ជន៍ ស បចបោប់ របស់ ខ្ល ួន�ះ ទ ជាអាទិ៍ មាត ៣០៧ និង មាត ៣១៨ ន ក ម នីតិ វី ធី រដ្ឋ បបវណី » �ះគឺជា ការ មិន ត ឹមត ូវ ទ ពី ព ះ ថា តាម មាត ៤៥ ថ្ម ី ន ចបោប់ស្ត ី ពី វិ �ធ នកម្ម ចបោប់ ស្ត ី ពី គណបកស ន�បាយ សាលដីកា លខ ៣៤០ ( ឆ ) ចុះ ថ្ង ទី ១៦ ខវិច្ឆ ិកា ឆា� ំ ២០១៧ របស់ តុលាការ កំពូល នះ មិន ត ូវ បាន អនុ�� ត ឱយ មានការ បើក ការ ជំនុំជម ះ សាជា ថ្ម ី ទ គឺ ជាសាល

ឆក� ទីស្ដ ីការក សួង ។

�ក អ៊ុ ច បូ ររិ ទ្ធ បាន ថ្ល ងប ប់ អ្ន ក សារព័ត៌មាន ក យ ពី ជំនួប ថា គណៈប តិភូ នះ ដឹកនាំ �យ �ក Ivo Barek អនុប ធាន ព ឹទ្ធ សភាន សាធារណរដ្ឋ ឆក ។ �ក បន្ត ថា ប ទស ទាំង ពីរ មាន ទំនាក់ទំនង ជាមួយ គា� ជា យូរ មក ហើយ ។ �ក បាន លើក ឡើង ថា ទំនាក់ទំនង នះ មាន តាំងពី សម្ត ចព ះ ន�ត្ត ម សីហ នុ ហើយ ព ះមហាកសត បច្ច ុបបន្ន បាន បំពញ ការ សិកសោ � ប ទស ឆក ដល ជា ទំនាក់ទំនង រវាង ប ទស ទាំង ពីរកាន់ល្អ ប សើរ ។

ប ទស ឆក បាន ជួយ កម្ព ុ ជា តាំងពី កម្ព ុ ជា ស្ថ ិតក្ន ុងសា� នភាព លំបាក� ឆា� ំ ១៩៧៩ និង ជួយ ផ្ន ក សុខាភិបាល និង វិស័យ អប់រំ ។

�ក រដ្ឋ លខាធិការ បាន លើក ឡើង ថា ៖

ដីកា ដល បិទផ្ល ូវ តវា៉ ។ ចំណកឯ មាត ៣០៧ ន ក ម នីតិវិធី រដ្ឋ បបវណី គឺជា មាត ដល ចង អំពីមូលហតុន ការ ជំនុំជម ះ សា ជា ថ្មីហើយ តុលា ការ កំពូល ពិនិតយ ឃើញ ថា � ក្ន ុង ពាកយបណ្ដ ឹង ចុះ ថ្ង ទី ៨ ខធ្ន ូ ឆា� ំ ២០១៧ របស់ សហ ដើម�ទ ន បណ្ដ ឹងទាមទារ ឱយ ជំនុំ ជម ះ សា ជា ថ្ម ី ដលបាន ដាក់ ជូន តុលាការ កំពូល នះ មិន បាន ចង្អ ុល បងា� ញ នូវ ហតុដល ជា មូលហតុត ូវ នឹង ចំណុច ណាមួយ ដូច មាន ចង ក្ន ុង មាត ៣០៧ ន ក ម នីតិវិធី រដ្ឋ បបវណី �ះ ទ ។ រីឯ ការ លើក ឡើង អំពី មា ត ៣១៨ ន ក ម នីតិវិធី រដ្ឋ បបវណី ក៏ មិន ត ឹមត ូវ ដរ ពីព ះ ថា តាម មាត ៣១៨ នះ តតិយជន អាច ប្ត ឹង សុំ ឱយ តុលាការ បើក ការ ជំនុំ ជម ះ សា ជា ថ្ម ី បាន លុះត ត ដើម�ទ និង ចុង ចម្ល ើយ បាន ទទួល នូវ សាលដីកា �យ រួមគំនិត គា� ក្ន ុង �លបំណង ធ្វ ើ ឱយ បាត់បង់ សិទ្ធ ិ ឬ ផលប �ជន៍ របស់ តតិយជន �ះ ។ ចំ�ះ ករណី នះ មិន មាន ភ័ស្ត ុ តាង អំពី ហតុនះ ទ ។

២- យល់ ឃើញ ថា ការ ដល សហ ដើម�ទ ន បណ្ដ ឹងទាមទារ ឱយ ជំនុំជម ះ សា ជា ថ្ម ី លើក ឡើង ថា « តុលាការ កំពូល មិន បាន �ះ� ពួក ខ្ល ួន ឱយ ចូលរួម ទាញហតុផល�យ ផា� ល់មាត់ � តុលា ការ កំពូល ហើយ បាន ធ្វ ើ សចក្ត ីសម ច យា៉ង តក់ ក ហល់ រំលាយ គណបកស សង្គ ះ ជាតិ ដល ជា

« ប ទស ឆក មាន គម ង អភិវឌឍ ឆា� ំ ២០១៨ ដល់ ២០២០ លើ វិស័យ អប់រំ សុខាភិបាល បរិសា� ន និង កសិកម្ម ។ គម ង អភិវឌឍន៍ នះ គ ង ចុះហត្ថ លខា � ពល ឆាប់ៗ ដល តំណាង �យ ក ុមប ឹកសោ អភិវឌឍន៍ កម្ព ុជា និង ភាគី សា� ន ន ប ទស ឆក » ។ �ក ថា ប ទស ឆក នឹង បង្ក ើន អាហារូបករណ៍ ដល់ និសសិត កម្ព ុជា � គ ប់ មហាវិទយោល័យ ក្ន ុង ប ទស សា ធារ ណ ៈ ឆក បន្ថ ម ទៀត ។

�ក បន្ត ថា �ក បាន ប ប់ ដល់ សម ភាគី ន ប តិភូ ឆក នូវ អ្វ ី ដល គ មានការ ដាក់ ការ គាបសង្ក ត់ មក លើ ប ទស កម្ព ុ ជា ។ ត ជា ការ ឆ្ល ើយ តប �ក ប ធាន គណៈប តិភូ ប�� ក់ ថា ប ទស ឆក មាន �លន�បាយ ចបោស់លាស់ ណាស់ មិន ជ ៀត ជ កចូល កិច្ច ការ ផ្ទ ក្ន ុង របស់ ប ទស ណា ឡើយ ។

�ក Ivo Barek បាន លើក ឡើង ថា សាធារណរដ្ឋ ឆក �រព លើ សិទ្ធ ិ សម ច របស់ ប ជាជន កម្ព ុ ជា របស់ រាជរដា� ភិ បាល កម្ព ុ ជា ។ �ក បាន ប�� ក់ ថា ៖« គា� ន នរណា អាច រំ�ភ បំពាន លើ ភារកិច្ច កាតព្វ កិច្ច របស់ តុលាការ កំពូល របស់ ប ទស នីមួយ បាន ទ » ។

�ក ថា �ះបីជា ការ ផ្ត ល់ ជំនួយ អភិវឌឍ របស់ ប ទស ឆក ត ូវ បាន កាត់ បន្ថ យ សម ប់ ប ទស មួយ ចំនួន មន ត ប ទស កម្ព ុ ជា � ត ស្ថ ិត � ជា ដគូ អាទិភាព ក្ន ុងការ ទទួល ជំនួយ ពី សាធារណរដ្ឋ ឆកចាប់ ពី ឆា� ំ ២០១៨ ដល់ ឆា� ំ ២០២០ បន្ត � ទៀត ៕ ស . សុខុម

តមកពីទំព័រ 1

បទ ពាកយ ប ំ ពីរ - ភូមិ ជ ក្ន ុង ឃុំ ជាំ ក វៀន មាន ស ុក ទល់ ដន � មមត់ រឿង ប ុស មា� ក់ អន់ ស ពន់ ចិត្ត -ស ឡាញ់ ស ី មា� ក់ ខា� ំង ពញទី

ហា៊ន ផា� ច់ ជីវិត ខ្ល ួន មិន សា� យ ។

ត គ ប ចិត្ត មិន ច ិម ច ុម -ធ្វ ើ ឱយ គំនិត គិត ថា បាន ត ូវ រលាយ អស់ ព ះ ប ក់ គា� ន -មិន ប សើរ ទប ុស ទាំង ឡាយ

ទារ យក ប ក់ ធំ ប ំ ពី រមុឺន ។ រួម រ័ក រួម ប ណ សបបោយ ច ើន រួច ហើយ ក៏ ហា៊ន បាញ់ ខ្ល ួន ឯង ។ សា� ប់ ព ះ ស ីមួយ អន់ ក លង

សារមយ នុត ( កវី អនាថា )

ហតុ ធ្វ ើ ឱយ ពួក ខ្ល ួន មិន បានដឹង និង មិន អាច ប ើ ប ស់ មធយោបាយ ការពារ ខ្ល ួនតាម ផ្ល ូវច បោប់ បាន តាម កថាខណ� ទី ៧ មាត ៣៨ ន រដ្ឋ ធម្ម នុញ្ញ ឆា� ំ ១៩៩៣ » �ះ គឺជា ការ មិន ត ឹមត ូវ ទ ពីព ះ ថា តុលាការ កំពូល បាន បងា្គ ប់ ឱយ ភាគី ចុង ចម្ល ើយ ដាក់ សារ ណា និង ចញដីកា �ះ� ឱយ ភាគី ចុង ចម្ល ើយ ចូលរួមសវនាការ ត ឹមត ូវ តាមចបោប់ ហើយ �យ បាន បញ្ជ ូន ឯកសារ ពាក់ព័ន្ធ នឹង ដីកា បងា្គ ប់ រួមទាំង ដីកា �ះ� ដល់ ងអាសយដា� ន របស់គណបកស សង្គ ះជាតិ ដលបាន ចុះបញ្ជ ី ជា ផ្ល ូវការ � ក សួង មហាផ្ទ ប៉ុន្ត ភាគី ចុង ចម្ល ើយ មិន ព ម ដាក់ សារ ណា និងអវត្ត មាននា ពល សវនាការ �យគា� នមូលហតុ ។ ដូច្ន ះ តុលាការ កំពូល បានផ្ត ល់ ឱកាស គ ប់គ ន់ ដល់ ភាគី ចុងចម្ល ើយ ដើមបី ឱយអនុវត្ត សិទ្ធ ិការពារ ខ្ល ួន តាមច បោប់ ស បតាម កថា ខណ� ទី ៧ មាត ៣៨ ន រដ្ឋ ធម្ម នុញ្ញ ឆា� ំ ១៩៩៣ហើយ ប៉ុន្ត ភាគីចុង ចម្ល ើយ ខ្ល ួន ឯង បានលះបង់ និងមិនអនុវត្ត សិទ្ធ ិនះ �យខ្ល ួន ឯង និង មិន ព ម ចូលរួមអនុវត្ត នីតិវិធី បណ្ដ ឹង �យ សុចរិត និង�� ះ ត ង់ ដូច មានចង ក្ន ុង មាត ៤ នក ម នីតិវិធី រដ្ឋ បប វណី ឡើយ ។

៣- យល់ឃើញ ថា ការ ដល សហដើម �ទ ន បណ្ដ ឹង ទាមទារ ឱយជំនុំ ជម ះ សាជា ថ្ម ីលើក ឡើង ថា « តុលាការ កំពូល បាន សម ច សចក្ត ី �យ យល ់ ឃើញ ត ខ្ល ួន ឯង តាម រយៈ ការ សន្ម តទទួល សា្គ ល់ អង្គ ហតុ និង បានសម ច ហាមឃាត់ ការ ធ្វ ើ សកម្ម ភាព ន�បាយ របស់ ថា� ក់ដឹកនាំ ន គណបកស សង្គ ះ ជាតិ ចំនួន ១១៨នាក់ �យពុំ បានធ្វ ើ ការ �ះ� ភាគី ចុង ចម្ល ើយ » �ះ គឺ ជា ការ លើកឡើង �យ បំភ័ន្ត ដើមបីគច វះ ពី ការ ទទួលខុសត ូវ ប៉ុ�្ណ ះ ពីព ះ ថាការ វិនិ ច្ឆ ័យ សចក្ត ី ត ង់ ចំណុច នះ គឺ ផ្អ ក លើ ចបោប់ ជាមូលដា� ន ត ង់ មាត ៩៦ មាត ២០១ កថា ខណ� ទី ២ និង មាត ១៤០ន ក ម នីតិវិធី រដ្ឋ បប វណីដលបាន ប ញ្ញ ត្ត ិ ដូច្ន ះ ។

៤-យល់ ឃើញ ថា ការ ដល សហ ដើម �ទ លើក ឡើង ថា ប ធា ន គណបកស សង្គ ះ ជាតិ មិន អាច ដាក់ មធយោ បាយ តទល់និង វត្ថ ុ តាង ជូន តុលា ការ បាន �យ សារ គាត់ ជាប់ឃុំ ហើយ � ក្ន ុង ពន្ធ នាគារ » ។

គ ួររំឭក ថា កាលពីថ្ង ទី ១៦ ខ វិច្ឆ ិ កា កន្ល ង � តុលាការកំពូល បានបើក សវនាការ និង ច ញ សាលដីកា រំលាយគណបកស សង្គ ះ ជាតិ �យ �ទពីបទ កបត់ជាតិ និង ហាមថា� ក់ដឹកនាំ គណ បកស នះ ចំ នួន ១១៨ នាក់ មិន ឲយ ធ្វ ើន� បាយ រយៈ ពល ៥ ឆា� ំ ៕

ស សុខុម

កាលពីថ្ង ទី ១៥ ធ្ន ូ សម្ត ច ត � ហ៊ុន សន មាន ប សាសន៍ ថា សូម ចង ចាំទី លានកីឡា មិន ខុស ពី ទីលាន ន�បាយ ទ ។ � ពល ដល យើង មាន វ័យចាស់ យើង មិន អាច ប កួតបាន ទ ប៉ុន្ត ប កួត មិន បាន មិនមន មាន ន័យ ថា ក ន្ល ង ប កួត ត ូវ បាន បំផា� ញ�ល ទ ។

ទំនងជា ការ ឆ្ល ើយ តប � នឹង ប តិកម្ម នានា ពី ប ទស មួយ ចំនួន ទាក់ទិន ដល់ ភាព ស បចបោប់ ន ការ �ះ �� ត សម្ត ច ត � បាន ប កាស ថា � កម្ព ុ ជា ការ �ះ �� ត� ឆា� ំ ២០១៨ � ត បន្ត ធ្វ ើ ធម្ម តា ។ �យ មិន បងា� ញ ឱយ ចំ � កាន់ មន្ត ី អតីត គណបកស សង្គ ះ ជាតិ ១១៨ នាក់ ដល បាន ហាមឃាត់ មិនឱយ ធ្វ ើ ន�បាយ សម្ត ច បាន បន្ត ថា �ះបីជា មនុសស ដល ប ព ឹត្ត ខុស ត ូវ បាន ហាមឃាត់ សម ប់ ប៉ុនា� ននាក់ ក៏ ប៉ុន្ត ១៥លាន នាក់ ទៀត �ត បន្ត ការ �ះ �� ត ធម្ម តា ។ ខ្ញ ុំ មិន ចង់ និយាយ រឿង ន�បាយ ទ ក៏ ប៉ុន្ត ខ្ញ ុំ ចង់ ប�� ក់ ថា សូមកុំ លួង ចិត្ត ខ្ល ួនឯងប ចាំ ថ្ង ប ចាំ អាទិតយ ឬ ប ចាំខ ។ អ្ន កខ្ល ះ សងឃឹម � លើ ការ បង្ក ក ទ ពយសមបត្ត ិ របស់ មដឹកនាំកម្ព ុ ជា � ក ប ទស ។ សម្ត ច បាន ពនយុះ ថា សូម អ�្ជ ើញ ធ្វ ើ � ខ្ញ ុំ រុញ ឲយ អ្ន កឯង ធ្វ ើ ដើមបី រក ឲយ ឃើញ ថា មដឹកនាំកម្ព ុ ជា ណាខ្ល ះ មាន លុយ � ក ប ទស រឹបអូស � ខ្ញ ុំ រុញ ឲយ អ្ន កឯង រឹបអូស � សូម អ�្ជ ើញ ធ្វ ើ� ។ មដឹកនាំ ណាខ្ល ះ មាន លុយ � ក ប ទស វា មិន បាន ប៉ះពាល់ ហ៊ុន សន ទ លើកលងត អ្ន កឯង នាំ កងទ័ព មក ទន� ន យក ប ទស របស់ខ្ញ ុំ ទាំងមូល ។ ប៉ុន្ត អ្ន កឯង ហា៊ន ចូល ក៏ អ្ន កឯង ហា៊ន �ល �� ច �ស ុក ខ្ម រ ដរ ។ ដំណាក់កាល នះ ពិភព�ក គ មិន ធ្វ ើ បប ហ្ន ឹង ទ គ ប ើ គា� ឯងឲយ ធ្វ ើ គា� ឯងត ប៉ុ�្ណ ះ ។

សម្ត ច ត � ក៏ បាន ជំរុញ ឱយ ស ូត បន្ត ិច� សម ប់ កំណត់ មនុសស ណាខ្ល ះ ដល ត ូវ ហាមឃាត់ មិន ឲយចូល ប ទស របស់ ខ្ល ួន ។ � ពល ដល គ មិន ហាមឃាត់ សួរ ថា មន្ត ីទាំងអស់ ហ្ន ឹង ត ូវ ការ � � ស ុក គ ឬ ? � ស ុក ឯង សា� ប់ ឬ រស់ ? � ស ុក ឯង មួយ ជីវិត � ហើយ ម៉ច ក៏ ចាំ � � ស ុក គ ធ្វ ើ អី ?

សម្ត ច ត � បាន បន្ល ុយ � រក �ក សម រ ងសុី �យ មិន ប�្ច ញ �� ះ ថា កុំ លួង ចិត្ត ខ្ល ួនឯង តាម រយៈធ្វ ើ កញ្ជ ះ គ មាន អ្ន កខ្ល ះ ហា៊ន និយាយ ថា បន្ត ិចទៀត � ដល់ក ុម ប ឹកសោ សន្ត ិសុខ អង្គ ការសហប ជាជាតិ ។ សូម ផា� ំ � សូម រៀន សូត ឲយ មានការ ចះ ដឹង បន្ត ិច អំពី អ្វ ី � ដល � ថា ក ុមប ឹកសោសន្ត ិសុខ

ខត្ត តាកវ ៖ ព ឹក ថ្ង ទី ១៥ ធ្ន ូ ឆា� ំ ២០១៧ � សាល ប ជុំ ស្ន ងការដា� ន នគរបាល ខត្ត តាកវ មាន រៀបចំ កិច្ច ប ជុំ ផសព្វ ផ សោយ ការ អនុវត្ត អនុក ឹតយ លខ១២៩ អន ក . បក ចុះ ថ្ង ទី ១៥ ខសីហា ឆា� ំ ២០១៧ ស្ត ី ពី ការ លុប �ល និង ដកហូត ឯកសារ រដ្ឋ បាល កម្ព ុ ជាមិន ប ក តី ដល ជនបរទស កំពុង កាន់កាប់ ប ី ប ស់ ក្ន ុង ខត្ត តាកវ ក ម អធិបតីភាព �ក ឧត្ត មស នីយ៍ឯកចុង សុវណ្ណ នី អគ្គ នាយករង ន អគ្គ នាយកដា� ន អ�� ប វសន៍ តំណាង ឱយ នាយ ឧត្ត ម សនីយ៍ សុខ ផល អគ្គ នាយកន អគ្គ នាយកដា� ន អ�� ប វសន៍ និង�ក អ៊ួ ច ភា អភិបាលរង ខត្ត តំណាង ឱយ �ក ឡាយ វណ្ណ ៈ អភិបាល ខត្ត ។

តមកពីទំព័រ 1

កិច្ច ប ជុំនះមានការ អ �្ជ ី ញ ចូលរួម ពី�ក ឧត្ត មសនីយ៍� សុខ សំណាង ស្ន ងការ នគរបាល ខត្ត �កព ះរាជអាជា� រង អម សាលាដំបូង ខត្ត �កមប�� ការ រង កងរាជអាវុធហត្ថ ខត្ត �កមប�� ការ រង តំបន់ ប តិបត្ត ិការ សឹក រង ខត្ត គណៈ ប តិភូ អម ដំណ ី រ�កស្ន ងការ រង �កប ធាន មន្ទ ីរ ពាក់ព័ន្ធ �កអភិបាល គ ប់ស ុក ក ុង �កនាយ នាយ រង ការិយាល័យ និង មន្ត ី

សម្ត ច ត�ថ្ល ង ក្ន

ុងពិធី ជួប សំណះ សំណាល ( រូបថត អ៊ូ ច័ន្ទ ថា ) អង្គ ការសហប ជាជាតិ ( UNSC ) ។ � ពល កម្ព ុជា មាន ប�� រុញ ប�� � ក ុមប ឹកសោ សន្ត ិសុខ មិនមន ក ុមប ឹកសោសន្ត ិសុខ អង្គ ការ សហប ជាជាតិ ចះ ត ដើរ �ះ ទា� រ ឲយ គ បើក បាន ទ ។ បើ ដូ�� ះ ក ុមប ឹកសោសន្ត ិសុខ ជំពាក់ លើ ប�� គ ប់យា៉ង ហើយ ក ុមប ឹកសោ សន្ត ិសុខ គា� ន ជំនាញ ពិភាកសោ ផ្ទ ក្ន ុងរបស់ ប ទស ណាមួយ ទ ។ � ក្ន ុង ចំ�ម ក ុម ប ឹកសោ សន្ត ិ សុខ មាន សមាជិក អចិន្ត យ៍ ៥ រូប ៥ ប ទសដល រួម មាន ចិន , រុ សសុី , បារាំង , អា ម រិ ក និង អង់គ្ល ស ហើយក្ន ុង ចំ�ម ៥ ប ទសមាន ត ១ វ៉ តូ គឺ ចប់ ។

សម្ត ច ត � ក៏ បាន ប�� ក់ ដរ ថា គួរ រៀន សូត រចនាសម្ព ័ន្ធ របស់ អង្គ ការ សហប ជាជាតិ សិន � ហើយសចក្ត ីសម ច របស់ អង្គ ការ សហប ជាជាតិ គា� ន ន័យ ចាប់បង្ខ ំ សម ប់ ការ អនុវត្ត ទ ឯការ សម ច របស់ សភា អា ម រិ ក ក៏ មិនមន មាន ន័យ ចាប់បង្ខ ំ ឲយ រដា� ភិបាលត ំ អនុវត្ត ដរ ។ ការ អនុម័ត �យ សភា អឺរ៉ុប ក៏ មិន មាន លក្ខ ណៈ ចាប់បង្ខ ំ ឲយ ស្ន ងការ អឺរ៉ុប ប ធាន អឺរ៉ុប អនុវត្ត �ះ ទ ។ ត ូវ យល់ កិច្ច ការងារ នះ ឲយ ចបោស់ ។

សម្ត ច ត � នាយក រដ្ឋ មន្ត ី មាន ប សាសន៍ ដាក់ លក្ខ ខណ� ដល់ ភាគី អា ម រិ កថា យើង នឹង បើក ឲយ ដំណើរការ ឡើង វិញ នូវ ការ រុករក អដ្ឋ ិ ធាតុ របស់ ទាហាន អា ម រិ ក បាត់ ខ្ល ួន ដល � បន្ត បាត់ ខ្ល ួន ៤៩ នាក់ ក្ន ុង លក្ខ ខណ � ដល អា ម រិ ក នឹង ផ្ត ល់ ឲយ យើង ត ឡប់ មក វិញ នូវ អ្វ ី ដល អា ម រិ ក យក ពី យើង គឺ ការ ស្ន ើ ធ្វ ើ វិ�ធនកម្ម លើ កិច្ច ព មព ៀង ទទួល ជនជាតិ ខ្ម រ មក វិញ �យសារ តពលរដ្ឋ យើង ដល ជាប់គុក � អា ម រិ ក ហើយ ត ូវ គ ដញ ចញ ។ ដូច្ន ះ យើង បាន ស្ន ើ សុំ � អាម រិ កថា គួរ មាន �លការណ៍ មនុសសធម៌ គួរ ធ្វ ើ វិ�ធនកម្ម ព ះ អ្ន ក ដល

ន ការិយាល័យ អ�� ប វសន៍ �កអធិការ អធិការរងទទួល ផ្ន ក អ�� ប វសន៍ ន អធិ ការដា� ន នគរបាល គ ប់ស ុក ក ុង និង�ក មឃុំ �សងា្ក ត់ ជាច ើនរូបផង ដរ ។

� កឧត្ត ម សនី យ៍ ឯក ចុង សុវណ្ណ នី អគ្គ នាយករង នអគ្គ នាយកដា� ន អ�� ប វសន៍ បាន មានប សា ស ន៍ �កាន់�កនាយ ប៉ុ ស្ត ិ៍រដ ្ឋបាល ឃុំ សងា្ក ត់ ទាំងអស់ ត ូវ ត ពិនិតយ រឿង ជន បរទស ដល បាន មក រស់� លើ ទឹក ដីយើង ឱយ ចបោស់លាស់ ព ះ បើ ពិនិតយ � ឃើញ ថា ខុសចបោប់

បញ្ជ ូន មក ជិត ៦០០នាក់ មាន ៤ នាក់ ធ្វ ើ អត្ត ឃាត សមា� ប់ ខ្ល ួន ។ ដូច្ន ះ ក ម ហតុផលសិទ្ធ ិ មនុសស និង មនុសសធម៌ នះ យើង បាន ស្ន ើ � អា ម រិ ក ប៉ុន្ត បរជា អា ម រិ ក ដាក់ យើង ជាមួយនឹង ប ទស ប៉ុនា� ន ទៀត ថា យើង មិន សហការ ទទួលយក ពលរដ្ឋ ខ្ម រ ត ឡប់ មក វិញ ហើយក៏ ធ្វ ើការ រឹត បន្ត ឹង � លើ ការ ផ្ត ល់ ទិដា� ការ ។ យើង ក៏ យក នូវ វិធានការ មួយ ឆ្ល ើយ តប បើ ដូ�� ះ ត ូវ ផា� ក កិច្ច សហប តិបត្ត ិការ រុករកអដ្ឋ ិ ធាតុ សិន ។ យើង ត ៀមខ្ល ួន នឹង ផ្ត ល់ កិច្ច សហការ ត ឡប់ � វិញ � ពល ដល អ្ន កឯង ឲយមក ខ្ញ ុំ វិញ �ះ វា ចប់ គា� ហើយ ។ ឥឡូវ ហ្ន ឹង យើង កំពុង អនុវត្ត យើង កំពុង ធ្វ ើ សមា� សន៍ បាន ៧០ នាក់ ទៀត ។ ក្ន ុង ៧០ នាក់ មាន ប៉ុនា� ន នាក់កំពុង ឈឺ ធ្ង ន់ សូម ឲយ អា ម រិ ក សហការ ។ មយោ៉ងទៀត ឥឡូវនះ ខ្ញ ុំ បើក ច ក ឲយ មានការ ពិភាកសោ លើ ការ ទទួលយក ពលរដ្ឋ ខ្ម រ � រស់� អា ម រិ ក ក យ ឆា� ំ ១៩៩៤ ។ ខ្ញ ុំ មិន ចង់ ឲយ ប ជាពលរដ្ឋ ខ្ម រ ដល � � អា ម រិ ក ត ូវ គ បញ្ជ ូន � កាន់ ប ទស នះ ប ទស �ះ ក ពី ត ឡប់ មក កម្ព ុ ជា ទ ។

ទាក់ទិន នឹង សភា អឺរ៉ុប សម ច ឱយ មាន វិធាន ការ ជា អវិជ្ជ មាន មក លើ កម្ព ុ ជា សម្ត ច ត � បាន ធ្វ ើការ កត់ សមា្គ ល់ថា ក្ន ុង ឆា� ំ ២០១៤ មក ដល់ ឥឡូវ ចញ សចក្ត ីសម ច ដល់ ៥ ដងហើយ លើ ប�� ខ្ម រ ។ សួ រថា រដា� ភិបាល អឺរ៉ុប គ អនុវត្ត ទ ? មយោ៉ងទៀត អឺរ៉ុប ត ូវ មាន កុងសង់សុីស ។ គ ចង់ បង្ក ក ទ ពយសមបត្ត ិ មដឹកនាំ របស់ គណបកស

ប ជាជន ។ សម្ត ច ថ្ល ង ថា មដឹកនាំ ណា ភ្ល ើ យក លុយ � ទុក � ក ប ទស ឲយ គ យក � បន់ ឲយយក ថម ទៀត ។ ខ្ញ ុំ ស្អ ប់ អ្ន ក ដល យក លុយ � ទុក ក ស ុក ឲយ គ យក ឲយ អស់ � ។ ការ បង្ក �ះ មិន បាន ប៉ះពាល់ មន្ត ីភាគច ើន និង ប ជាជន កម្ព ុ ជា ទ រាប់ ទាំង ហ៊ុន សន អត់ មាន លុយ � ក ប ទស ទ ៕ អ៊ូ ច័ន្ទ ថា

�កឧត្ត មសនីយ៍ឯក ចុង សុវណ្ណ នី និង �ក អ៊ូច ភា អភិបាលរងខត្ត ( រូបថត សង សុធា ) ត ូវ ត បញ្ជ ូន � ប ទស គ វិញ ។ ហើយ បើ ចង់ រស់� �យ ស បចបោប់ គួ រ ត មានចបោប់ ត ឹមត ូវ ចាប់ពី ពល នះ� លង មានការ �គ យល់ ទៀតហើយ ។ � តាម មូលដា� ន របស់ អស់�ក ត ូវ អនុវត្ត តាម ចបោប់ ព ះ មាន អស់�ក ប៉ូលិស ខ្ល ះ មាន ប ពន្ធ ជា ជនជាតិ វៀត ណាម ដូច្ន ះ �ក មឃុំ សូម ជួយ ពី ប�� នះ ផង ព ះ ខត្ត តាកវ មាន ជនជាតិ វៀតណាមរស់� ច ើន ។ ពី ពល នះ � សូម ឱយ អស់�ក គិត គូរ ពី ប�� នះ ឱយ ម៉ត់ ចត់ ៕

សង សុធា