ូ
ទំព័រ
ព ឹត្ត ិការណ៍ជាតិ 3 62ឆា� ំហើយ ដលកម្ព ុជា បាន ចូលជា សមាជិក អង្គ ការ សហប ជាជាតិ
សម្ត ចត�នាយករដ្ឋ មន្ត ីថ្ល ងការណ៍�បុរីញូវយ៉ក ( រូបថត ឯកសារ )
កងរកសោសន្ត ិភាពកម្ព ុ ុ ជាបំពញបសកកម្ម ជាអន្ត រ ជាតិ ( រូបថត ឯកសារ )
ទុកចិញ្ច ឹម មួយជីវិត ?
តមកពីទំព័រ 1 សំណាង ... បាន តុលាការ អន្ត រ ជាតិ � សាលា ក្ត ី ខ្ម រ ក ហម បើក សវនាការ យា៉ង ប៉ក់ ល្វ ើយ ... អាច មាន ជីវិត រស់ � រហូត ដល់ អស់ �យ ខ្ល ួន ឯង ... សុី ដក ដក សុីយា៉ង ត ជាក់ មជើង ...។
សកម្ម ភាព ន ព ឹត្ត ិ ការណ៍ កាត់ �ស ... �យ សារ ត ចង់ ឱយ ប ជា ជាតិ កម្ព ុ ជា ទទួល បាន យុត្ត ិ ធម៌ ប ចាំ ប វត្ត ិ សាស្ត ... ព ះ ម ដឹក នាំ កម្ព ុ ជា ប ជា ធិប តយយ សមា� ប់ មនុសស រាប់ លាននាក់ ... យា៉ង �ច ជាង ២លាន នាក់ ដរ ...។
ព ះ ត មាន ពាកយ ដើមបី យុត្ត ិធម៌ ... បាន ជា ទុក ម ដឹក នាំ កំពូល សមា� ប់ មនុសស ... ឱយ � មានជីវិត ... ដកសុី សុី ដក យា៉ង មហា ប សើរ ... អស់ ទាស់ ។
អ្ន ក មានជីវិត រស់ � ពី របប វាល ពិឃាដ ... ពល នឹក ឃើញ ម្ត ងៗ ... ចះ ត ឆ្ង ល់ ...។ នឹក ឃើញ សាច់ ញាតិ បាត់ បង់ ជីវិត ... នឹក ឡើងឈឺ ចាប់ បំផុត ... ខឹង បំផុត រហូត ដល់ ខ្ល ះ ធា� យ ពាកយ ថា ... ទុក ជីវិត ម ខ្ម រ ក ហមលើសពី តិរចា� ន នះ ចិញ្ច ឹមដល់ ពល ណាទៀត ?
តុលាការ អន្ត រ ជាតិ � សាលា ក្ត ី កាត់ �ស ម ខ្ម រ ក ហម � កម្ព ុ ជា ... កើត តាំង ពី ថ្ង ទី ៦ ខ កុម្ភ ៈ ២០០៦ មក ដល់ ពលនះ ... រាប់ លងៗ ១១ឆា� ំ ហើយ ... មិន ទាន់ ចប់ � ឡើយទ ... ។
ចំណក ការ ចំណាយ កាត់ �ស ១១ ឆា� ំ នះ ... អស់ ជិត ៣០០ លាន ដុលា� រ � ហើយដរ ...។ គា� ន ទ �ស ប ហារ ជីវិត ... មាន ត �ស ចិញ្ច ឹម គាត់ មួយ ជីវិត ត ប៉ុ�្ណ ះ ...។
យា៉ង ណា ក៏ �យ ... យុត្ត ិ ធម៌ សម ប់កម្ព ុជា មានហើយ ... អ្ន ក សា� ប់ និងអ្ន ក សល់ ពី សា� ប់បាន ទទួល យុត្ត ិធម៌ ហើយ ... �សល់ ត ម ខ្ម រ ក ហម ចាស់ ជរា២-៣ នាក់ មាន សំណាង ណាស់ ... ។
តើ មាន បស្ច ឹម ប ទស ណាចង់ បាន ម ខ្ម រ ក ហមយក�ចិញ្ច ឹម ទ ?... សំណាង ណាស់សុីដក ... ដក សុី ... គច ផុតពី ការ ប ហារ ជីវិត ... ហ ! ហ !
អាឡវ
រាជធានីភ្ន ំពញ ៖ អង្គ ការសហប ជាជាតិ ( អ . ស . ប ) ( United Nations-UN ) គឺជា អង្គ ការ អន្ត រជាតិ ធំ ជាងគ បំផុត ក្ន ុង ពិភព�ក ត ូវ បាន បង្ក ើត ឡើង កាល ពី ថ្ង ទី ២៤ ខ តុលា ឆា� ំ ១៩៤៥ ក យ សង្គ ម�ក លើក ទី ២ បាន បញ្ច ប់ ( ១៩៣៩-១៩៤៥ ) ។
មក ទល់ បច្ច ុបបន្ន អ . ស . ប មាន រដ្ឋ ជា សមា ជិក ចំ នួន ១៩៣ ប ទស ក្ន ុង �ះ ប ទស កម្ព ុ ជា ក៏ ជា សមាជិក មួយ ដរ ។ កម្ព ុ ជា បាន ចូល ជា សមាជិកនអង្គ ការ សហប ជាជាតិ � ថ្ង ទី ១៤ ខ ធ្ន ូ ឆា� ំ ១៩៥៥ គឺ ១០ ឆា� ំ ក យ ពី ការ បង្ក ើតអង្គ ការ អន្ត រជាតិដ៏ធំនះ ។
អង្គ ការ សហប ជាជាតិ មាន �ល ការណ៍ ចមប ង របស់ខ្លួន គឺការ ថរកសោ សន្តិភាព និង សន្តិសុខ អន្ត រជាតិ លើក ស្ទ ួយ សហប តិបត្ត ិ ការ អន្ត រ ជាតិ ក ម ចបោប់ អន្ត រ ជាតិ អភិវឌឍ ន៍ផ្ន ក សដ្ឋ កិច្ច ចូលរួម អន្ត រាគមន៍ �ះស យ ជ�� ះ រវាង រដ្ឋ ជា សមាជិក និង ប�្ច ៀស មិន ឲយ មាន សង្គ ម �ក កើតឡើងសាជា ថ្ម ី ។
�យ ឈរលើ �លការណ៍ ខាង លើនះ ប ទស កម្ព ុជា បាន ចូលរួម យា៉ង សកម្ម � ក្ន ុង សកម្ម ភាព ថរកសោ សន្ត ិ ភាព ស្ថ ិ រ ភាព ក ម ឆត អង្គ ការសហ ប ជាជាតិ ដល ក្ន ុង រយៈពល១១ ឆា� ំ កន្ល ង � នះ កម្ព ុជា បាន បញ្ជ ូន កងទ័ព មួកខៀវ � ក ប ទស ជិត ៥ . ០០០ នាក់ ក្ន ុង�ះ កង ទ័ព ជា ស្ត ី មាន ២០២ នាក់ ។ កន្ល ង មក កម្ព ុ ជាបាន
បញ្ជ ូន កងទ័ព មួក ខៀវ � ៨ ប ទសរួម មាន ស៊ូ ដង់ ស៊ូ ដង់ ខាងតបូង លី បង់ អាហ្វ ិក កណា្ដ ល សុី រី សុីព មា៉ លី និង ឆាដ ។
កងកមា� ំង មួក ខៀវ កម្ព ុជា ជា កមា� ំងជំនាញ ផ្ន ក វិស្វ កម្ម ពទយ កម ិត ២ កមា� ំង �សសមា� ត មីន កមា� ំង អាវុធហត្ថ និង កមា� ំង កម្ទ ច យុទ្ធ ភ័ ណ� មិន ទាន់ ផ្ទ ុះ គឺ មិន មន ជា កមា� ំង ប ដាប់ អាវុធប យុទ្ធ ឡើយ ។
កាលពី ពល ថ្ម ី ៗ កន្ល ង � កម្ព ុជា បាន ជាប់ ជា ប ទស នាំមុខ គ ដល ផ្ត ល់ ឱកាស ឲយ កងទ័ព មួក ខៀវ ជា នារី � ចូលរួម បសកកម្ម ជា លក្ខ ណៈ អន្ត រជាតិ ក្ន ុង ក ប ខណ� អង្គ ការ សហប ជាជាតិ ។
កាលពី ឆា� ំ ១៩៩២ និង ឆា� ំ១៩៩៣ អាជា� ធរ អង្គ ការ សហប ជាជាតិ សម ប់ ប ទស កម្ព ុ ជា � កាត់ ថា អ៊ុន តាក់ ដល ត ូវ បានបង្ក ើត ឡើង �យ អង្គ ការ សហប ជាជាតិ ក យ កិច្ច ពម ព ៀង ទីក ុង បា៉រីស ឆា� ំ ១៩៩១ បាន បញ្ជ ូនមន្ត ី ជា អាជា� ធរ អ្ន កជំនាញ ការ និង កងទ័ព ចម ុះ ជាតិ សាសន៍មកកាន់ប ទស កម្ព ុ ជា ក្ន ុងការ រៀបចំ ការ�ះ�� ត � កម្ព ុជា ក យ សង្គ ម ជាង ៣ ទសវតស រ៍ បានបញ្ច ប់ ។ បសកកម្ម របស់អង្គ ការ សហប ជាជាតិ �កម្ព ុ ជា នះ មិនធា� ប់ មាន �ប ទស ណាមួយទលើ ពិភព�ក ដល មានការ ចំណាយ ថវិ កា រហូត ដល់ ជាង ២ពាន់ លាន ដុលា� រ ៕
សហការី
ក ុមអ្ន កបច្ច កទសអាវុធគីមីមកដល់តបូងឃ្ម ុំ...
តមកពីទំព័រ 1 រហូត មក ដល់ សព្វ ថ្ង ត ូវ បាន ក ុម អ្ន កបច្ច ក ទស របស់ អង្គ ការ ហាមឃាត់ អាវុធ គីមី ន អង្គ ការសហប ជាជាតិ ( UN-OPCW ) បាន ចុះ
� ពិនិតយ �យ ផា� ល់ � ព ឹក ថ្ង ទី ១៤ ធ្ន ូ បនា� ប់ ពី វិល ត ឡប់ ពី ខត្ត មណ� លគិរី ។
�ក គី ម ហៀ ង នាយ ផ្ន ក ត ួតពិនិតយ គុណភាព ប តិបត្ត ិ ការ � កងឯកភាព កមា� ត់ មីន ទី ៥ មាន ប សាសន៍ ឲយ ដឹង ថា ពល ចុះ � ពិនិតយ ទីតាំង គ ប់បក គីមី ខាងលើ នះ មាន កមា� ំង សុី មា៉ក់ ១ ក ុម បាន ចុះ � អម ដើមបី សមា� ត ផ្ល ូវ ងាយ ចូល � មើលដើមបី ឲយ អ្ន កនាំពាកយ OPCW ត ួតពិនិតយ ។
ប ភព ដដល បន្ត ថា បានជា មានការ ដឹង ពី ចំណុច គ ប់បក គីមី នះ គឺ មាន ពល មួយ ដល កមា� ំង សុី មា៉ក់ បាន ចុះ � �សសមា� ត ដី សមប ទាន សង្គ មកិច្ច ក្ន ុង ឃុំ ជាំ ក វៀន ស ុក មមត់ក៏ បាន ប ទះ ឃើញ គ ប់បក គីមី ចំនួន ២ គ ប់� កន្ល ង ផសង គា� និង បាន កាយ ដី លុប
គ ប ពីលើ ដើមបី ឲយ អាជា� ធរ គីមី�សសមា� ត តាម ក យ ។ � ថ្ង ទី ១៤ ធ្ន ូ ក ុម អ្ន កបច្ច កទស របស់ អង្គ ការសហប ជាជាតិ ចុះ មក ពិនិតយ ពី គុណភាព ហើយ ក៏ មិន ទាន់ ដឹង ថា តើ គ ប់ �ះ មាន ផ្ទ ុក សារ ធាតុគីមី អ្វ ីខ្ល ះ �ះ ទ ។
�ក គី ម ហៀ ង នាយ ផ្ន ក ត ួតពិនិតយ គុណភាព ប តិបត្ត ិ ការ កងឯកភាព កមា� ត់ មីន ទី ៥ បាន ប�� ក់ ថា ក យ ពី ការ ត ួតពិនិតយ រួចរាល់ ក្ន ុង ជំហាន ទី ១ និង ជំហាន ទី ២ នឹង ត ូវ វច ខ្ច ប់ ដើមបី យក � ពិ�ធន៍ ដើមបី ឱយ ដឹង ថា តើ គ ប់បក គីមី ទាំង ២ គ ប់នះ មាន សារធាតុគីមីអ្វីខ្លះ ហើយ និង មាន ផល ប៉ះពាល់ កម ិត ណា ។ តាម ធម្ម តា គ ប់បក គីមី ទាល់ត មាន ក�� ចាប់ពី ១ . ៣០០អងសោ ទើប អាច បំបក នូវ មូ ៉ ល ីគុល បាន ព មទាំង មាន ៣ ប ភទ � តាម សណា្ឋ ន ខុស ៗ គា� ផង ដរ ។ �យ ឡក � ក្ន ុង ឃុំ ជាំ ក វៀន ស ុក មមត់ មិន ទាន់ មានការ ស វជ វ ពី ផល ប៉ះពាល់ ដល់ អ្ន កស ុក ដូច � ខាង ខត្ត សា� យ រៀង � ឡើយ ទ ។
�ក ច ង ប៊ុ ន ណា រា៉ អភិបាលស ុក មមត់ ប ប់ ឲយ ដឹង ដរ ថា � ព ឹក ថ្ង ទី ១៤ ធ្ន ូ ២០១៧ អ្ន កបច្ច កទស OPCW ចុះ � កាន់ ភូមិ ស លើ សន ជ័យ ឃុំ ជាំ ក វៀន ស ុក មមត់ ពិនិតយ មើលរ�្ដ មសៅ គីមី ចំនួន ២ កន្ល ង ដើមបី ពិនិតយ ពី ផល ប៉ះពាល់ ។ �ក បាន រំលឹក ថា កាលសម័យ សង្គ ម ពី អតីត កាល ត ូវ បាន បាច ពីលើ យន្ត �ះ ទ័ព អា ម រិក ពល ដល ធា� ក់ លើ ស្ល ឹកឈើ បណា្ដ លឲយ ងាប់ ក ៀម ស្វ ិត ដល អាច មើលឃើញ សត ូវ � លើ ដី ។ កាលពី រ�្ដ
គ ប់ នះ មិន ទាន់ លុប ពល ដល ត ូវ ក�� ថ្ង តង មានការសាយភាយ ចំហាយ ចញ � ធ្វ ើ ឲយ ពលរដ្ឋ រស់ កបរ �ះ រកាំភ្ន ក និង ពិបាក ដកដង្ហ ើម ប៉ុន្ត ក យ ពី លុបរ�្ដ �ះ រួច ក៏ មិន មាន ហតុការណ៍ អ្វ ី កើតឡើង ដរ ។
រក ឃើញ គ ប់ បក គីមី ថ្ម ី ១០ ធុង ទៀត បន្ថ ម លើ ១២ ធុង ដល ឃើញ ៦ឆា� ំ មុន
ខត្ត មណ� ល គិរី ៖ អគ្គ លខាធិការ រង អា ជា� ធរ ជាតិ ទប់សា្ក ត អាវុធ គីមី ន ក សួងការ ពារជាតិ �ក ឧត្ត ម ស នីយ៍ ឯក ក ដា បាន ដឹកនាំ ក ុមបច្ច ក ទស របស់ អង្គ ការ ហាម ឃាត់ អាវុធ គីមីន អង្គ ការ សហប ជាជាតិ ( Organization for the Prohibition of Chemical Weapons - OPCW ) � ពិនិតយគ ប់បក គីមីដល សហ រដ្ឋ អា ម រិក ទមា� ក់ មិន ផ្ទ ុះ � ទឹកដី ស ុក អូរ រាំង ដល បាន រក ឃើញ ចំ នួន ១០ ធុងថ្ម ី ទៀត កាលពី ពល កន្ល ង � ។
�ក ឧត្ដ មសនីយ៍ឯក កដា បាន ថ្ល ង ថា គ ប ់ បក គីមី ដល បាន រក ឃើញបន្ថ ម ទៀត ចំនួន ១០ ធុង� �ល� ៨ ចំណុច គឺ បាន រក ឃើញ តាំងពី ឆា� ំ ២០១៥ មក ម៉្ល ះ �យ ធា� ប់ មាន អ្ន ក ជំនាញ ជនជាតិ អា ម រិក មក ពិនិតយ ម្ដ ង រួច ហើយ ប៉ុន្ត ក ុម អ្ន កជំនាញ អង្គ ការ OPCW គឺ គ ចង់ មក ពិនិតយ ម្ដ ងទៀតឲយ កាន់ត ជាក់ចបោស់ ។
�ះជា យា៉ងណា �ក ឧត្ត ម សនីយ៍ មិន ទាន់ សន្ន ិដា� ន ថា សំណល់ គ ប់បក គីមី ទាំងនះ ជា ប ភទ គីមី អ្វ ី �ះ ទ លុះត ត ការ ពិនិតយ និង ពិ�ធន៍ របស់ អ្ន កជំនាញរបស់ OPCW ចប់ សព្វ គ ប់ ទើប អាច ជជក និង ផ្ទ ៀងផា� ត់ ព័ត៌ មាន រួម គា� ថា គ ប់បក គីមី ទាំងនះជា គ ប់ បក គីមី អ្វ ី ឲយ ប កដ �ះ ។
�ក បន្ថ ម ថា មុន ការ រក ឃើញ គ ប់បក គីមី ទាំងនះ គឺ ក ុម មន្ត ី ជំនាញ បាន ចុះ មក ផសព្វ ផសោយ ដល់ ពលរដ្ឋ � មូលដា� ន នះ ជា មុន ដើមបី ឲយ ពួក គាត់ មានការប ុង ប យ័ត្ន និង សា្គ ល់ ពី ប
ក
ុមអ្ន កបច្ច កទស UN ពិនិតយធុងគ ប់បកបប់ដី ( រូបថត ករុណា )
ភទ គ ប់ គីមី ទាំងនះ ។ បនា� ប់ មក ក៏ មានការ រាយការណ៍ ពី ប ជាពលរដ្ឋ ដលអាស ័យផល ពី ព ឈើ បាន ប ទះ ឃើញ ប ភទ គ ប់បក គីមី ទាំងនះ និង រាយការណ៍ ដល់ សមត្ថ កិច្ច ទើប ឈាន ដល់ ការ រកឃើញ គ ប់បក គីមី ទាំងនះ ដល បនសល់ ទុក ចំនួន ១០ ធុង ថ្ម ី ទៀត ។
�ក ឧត្ដ មសនីយ៍ឯក ក ដា បន្ថ ម ទៀត ថា កាលពី ឆា� ំ ២០១១ ក ុម មន្ត ី ជំនាញ ក៏ បាន រក ឃើញ ប ភទ គ ប់បក គីមី ដូចនះចំនួន ១២ ធុង រួចមក ហើយដរ�ក្ន ុងស ុក អូរ រាំង នះ ។ ក យមក � ឆា� ំ ២ ០១២ ក ុម អ្ន កជំនាញ របស់អង្គ ការ OPCW ក៏ បាន វាយតម្ល រួច ហើយ ដរ ។ សម ប់ ទឹកដី ខត្ត មណ� លគិរី ក ុម មន្ត ី ជំនាញ កម្ព ុ ជា ក៏ នឹង ស្វ ងរក ប ភទ គ ប់បក គីមី ទាំងនះ បន្ត ទៀត ឲយ អស់ដរ ។
�ក ប�� ក់ ថា គ ប់បក គីមី ទាំងនះ ត ូវ បាន ទមា� ក់ � ខត្ត មណ� លគិរី ក្ន ុង ច�� ះ អំឡុង ទសវតសរ៍ឆា� ំ ១៩៦០និង ដើម ទសវតស រ៍ឆា� ំ១៩៧០ ។ ចំណក សកម្ម ភាព របស់ ក ុម អ្ន កជំនាញ អង្គ ការ OPCW ពិនិតយ � លើ ទីតាំង គ ប់បក គីមី ទាំង ១០ ខាងលើ ក៏ នឹង បន្ត ទៀត ដរ ។
សូម ប�� ក់ ថា ប ភទ គ ប់បក គីមី ទាំង នះ ត ូវ បាន កមា� ំង សមត្ថ កិច្ច � មូលដា� ន អះអាង ថា សុទ្ធ ត ជា គ ប់បក ដល ទមា� ក់ មិន ផ្ទ ុះ ដូច្ន ះ គឺ វា � មាន ផ្ទ ុក សារធាតុ គីមី និង សាយភាយ ជុំ វិញ បរិវណ គ ប់បក ទាំង�ះ ។
រូបរាង និង សា� នភាព គ ប់បក ទាំង�ះ គឺ មាន រាង ដូច ធុងសាំង ព មទាំង មាន សភាព ពុក ផុយ អាច មើលឃើញ ប ភទ មសៅ គីមី ដលផ្ទ ុក ក្ន ុង គ ប់បក �ះ ។
បសកកម្ម របស់ ក ុម អ្ន ក បច្ច ក ទស គ ង ត ួត ពិនិតយ គ ប់ បក គីមី នះ ៣ ខត្ត គឺ ខត្ត មណ� ល គិរី ខត្ត តបូង ឃ្ម ុំ និង ខត្ត សា� យ រៀង ៕
យា៉ន់ ចាន់ ថត + សាយ ករុណា
លខ 9268 ថ្ង សុក ទី 15 ខ ធ្ន ូ ឆា� ំំ 2017
កម្ព ុជា -ឆក សនយោ ធ្វ ើ កិច្ច សហប តិបត្ត ិ ការ ទ្វ ភាគីកាន់ ត រឹង មាំ លើ សា� ប័ន ព ឹទ្ធ សភា
សម្ត ចវិបុលសនាភក្ត ី សាយ ឈុំ ជួបអនុប ធានព ឹទ្ធ សភាឆក ( រូបថត ប៊ុនរិទ្ធ )
រាជធា នីភ្ន ំពញ ៖ កម្ព ុជានិង សាធារណ រដ្ឋ ឆក បាន សនយោ បន្ត កិច្ច សហប តិបត្ត ិ ការ ល្អ រវាង សា� ប័ន ព ឹទ្ធ សភា ន ប ទស ទាំង ២ ។ ការ សនយោ នះ ធ្វ ើ ឡើង ក្ន ុង ជំនួប ពិភាកសោ រវាង សម្ត ច វិ បុល ស នា ភក្ត ី សាយ ឈុំ ប ធាន ព ឹទ្ធ សភា ជាមួយ�ក Ivo Barek អនុប ធាន ព ឹទ្ធ សភា ន សាធារណរដ្ឋ ឆក កាល ពី ថ្ង ទី ១៣ ខធ្ន ូ � វិ មាន ព ឹទ្ធ សភា ។
សម្ត ច វិ បុល ស នា ភក្ត ី បាន សា� គមន៍ យា៉ង កក់�� ចំ�ះ �ក Ivo Barek និង គណៈ ប តិភូ ដល បាន អ�្ជ ើញ មក បំពញ ទសសនកិច្ច ជា ផ្ល ូវការ � ប ទស កម្ព ុ ជា ។ សម្ត ចមាន ជំនឿ ជឿជាក់ ថា តាមរយៈ ដំណើរ ទសសនកិច្ច ជា ផ្ល ូវការ នា ឱកាស នះ ពិតជា រួមចំណក ក្ន ុងការ ពង ឹងពង ីក ទំនាក់ទំនង មិត្ត ភាព សាមគ្គ ី ភាព និង កិច្ច សហប តិបត្ត ិការ ដ៏ ល្អ រ វាង ប ជាជន និង ប ទស ទាំង ពីរ ទាំង ពល បច្ច ុបបន្ន និង � អនាគត ។
�ក Ivo Barek បាន ថ្ល ង ថា តាម រយៈ ដំណើរ ទសសនកិច្ច នា ឱកាស នះ គណៈប តិភូ នឹង បន្ត ពង ឹងពង ីក ទំនាក់ទំនងនិង កិច្ច សហ ប តិបត្ត ិការ ទ្វ ភាគី រវាង អង្គ ការនីតិបបញ្ញ ត្ត ិ និង ប ជាជនន ប ទស ទាំង ពីរ ឲយ កាន់ត ប សើរ ឡើង ថម ទៀត ។
�ក អនុប ធាន ព ឹទ្ធ សភា ឆក បាន ប�� ក់ ថា កាលពី ឆា� ំ កន្ល ង� នះប ទស ទាំង ២ បាន ប រព្ធ ខួប អបអរសាទរ ថ្ង បង្ក ើត ទំនាក់ទំនង ការទូត រវាង ប ទស ទាំង ២ ដល មាន តាំងពីយូរលង់ មក ហើយ ។ ប ទស ទាំង ពីរ បាន ស្វ ងរក នូវ ទំនាក់ ទំនង និង កិច្ច សហប តិបត្ត ិការ យា៉ង ល្អ ប សើរ ។
�ក បាន គួ សប�� ក់ ថា « បាន កត់ សមា្គ ល់ ឃើញ ថា ក្ន ុង ជួរ រាជរដា� ភិបាល កម្ព ុ ជា បច្ច ុបបន្ន មាន មន្ត ី មួយ ចំនួន ធា� ប់ ជា និសសិត សិកសោ � សា ធារណរដ្ឋ ឆក និង មួយ ចំនួន ទៀត ក៏ ជា និសសិត ឆ្ន ើម ដល ទទួល បាន �គជ័យ ផង ដរ ។ ក្ន ុង ចំ�ម និសសិត ដល ឆ្ន ើម ជាងគ គឺ ព ះករុណា ព ះបាទ សម្ត ចព ះ បរមនាថ ន�ត្ត ម សីហ មុនី ព ះមហាកសត ន ព ះរាជាណាចក កម្ព ុ ជា ។ និសសិត កម្ព ុជា ទាំង អស់នះ បាន ដើរតួ នាទី យា៉ង សំខាន់ ក្ន ុង ការ ពូន ជ ំ ទំនាក់ទំនង រវាង ប ទស ទាំង ២ ។
ឆ្ល ៀត ក្ន ុង ឱកាស �ះ �ក Ivo Barek បាន ពាំនាំ នូវ ការ សាក សួរសុខទុក្ខ ពី �ក ប ធាន ព ឹទ្ធ សភា ន សាធារណរដ្ឋ ឆក ជូន ចំ�ះ សម្ត ច ប ធាន ព ឹទ្ធ សភា ន ព ះ រាជាណាចក កម្ព ុជា និង ថ្ល ងអំណរ គុណ ចំ�ះ ព ឹទ្ធ សភា ន ព ះរាជាណា ចក កម្ព ុជា ដល បាន ទទួល គណៈប តិភូ យា៉ង កក់�� ព មទាំង សូម �រព អ�្ជ ើញ ថា� ក់ដឹក នាំ ព ឹទ្ធ សភា� បំពញ ទសសនកិច្ច � សាធារណរដ្ឋ ឆក ក្ន ុង ពលវលា សម ស ប ណាមួយ ។
សម្ត ច វិ បុល ស នា ភក្ត ីបាន រំឭក ថា ប ទស ទាំង ២ បាន បង្ក ើត ទំនាក់ទំនង ការទូត � ឆា� ំ ១៩៥៧ ក ម សា� ព ះ ហស្ត ពះករុណាព ះបាទ សម្ត ចព ះ ន�ត្ត ម សីហ នុ ព ះ បរម រតន �ដ្ឋ ជាមួយ នឹង អ តីត ថា� ក់ ដឹកនាំ ឆកជំនាន់ មុន ។ ថា� ក់ ដឹកនាំ និង ប ជាជន ន ប ទស ទាំង ពីរ បាន បន្ត ថរកសោ ពូន ជ ំទំនាក់ទំនង ដ៏ ល្អ នះពី អ្ន ក ជំនាន់
មុន បាន ស្ថ ិតស្ថ រ រឹង មាំ រហូត មក ដល់ បច្ច ុបបន្ន ។
ក្ន ុង ឱកាស ខួប លើក ទី ៦០ន ថ្ង បង្ក ើត ទំនាក ់ ទំនង ការទូត កម្ព ុជា - ឆក ក្ន ុង នាម ប ជា ជន កម្ព ុជា ព ឹទ្ធ សភា និង ក្ន ុងនាម សម្ត ច ផា� ល់ សម្ត ច ប ធាន ព ឹទ្ធ សភា ប ាន សម្ត ង នូវ ការ អបអរសាទរ និង ប សិទ្ធ ពរ ជូន ថា� ក់ដឹកនាំ និង ប ជាជន ន សាធារណរដ្ឋ ឆក សូម ទទួល បាន នូវ ការ អភិវឌឍ សដ្ឋ កិច្ច - សង្គ មប កប�យ វឌឍន ភាព និង វិបុលភាព ។
សម្ត ច ប ធាន ព ឹទ្ធ សភា បាន សម្ត ង នូវ សច ក្ត ី សបបោយ រីករាយ �យ មើលឃើញ កិច្ច សហ ប តិប ត្ត ិ ការ ដ៏ ល្អ រ វាង ប ជាជននិង ប ទស ទាំង ពីរ មានការ រីក ចម ើន ក្ន ុង រយៈពល ៦០ ឆា� ំ កន្ល ង � នះ ។ សម្ត ច បាន ជម ប ថា សាធារណរដ្ឋ ឆក គឺជា ទីកន្ល ង ដល ព ះករុណា ព ះ បាទ សម្ត ច ព ះបរម នាថ ន�ត្ត ម សីហ មុនី ព ះមហាកសត ន ព ះរាជាណាចក កម្ព ុ ជា ធា� ប់ បានយាង � សិកសោ ផ្ន ក សិលបៈកាលពី អតីតកាល និង ទទួល ស�� បត បណ� ិត កិត្ត ិយស ផ្ន ក របាំ � ឆ្ន ាំ ២០១០ និង ព ះ អង្គ ធា� ប់ យាង �បំពញ
ព ះរាជទសសនកិច្ច ជា ផ្ល ូវ រដ្ឋ �សាធារណ រដ្ឋ ឆក � ឆា� ំ ២០១៦ ។
សម្ត ច ប ធាន ព ឹទ្ធ សភា បាន វាយតម្ល ខ្ព ស់ ចំ�ះ ទំនាក់ទំនង ពាណិជ្ជ កម្ម និង ទសចរណ៍ រវាងប ទស ទាំង ពីរ ដល មានការ កើន ឡើង ជា លំដាប់ ។ ទន្ទ ឹម នឹង នះ សម្ត ច បាន ថ្ល ង អំណរគុណ ដ៏ ជ លជ ចំ�ះ រដា� ភិបាល និង ប ជាជន ន សាធារណរដ្ឋ ឆក ដល បាន ផ្ត ល់ ជំនួយ ក្ន ុង វិស័យ អប់រំនិងសុខាភិបាល ជា ពិសសរដា� ភិបាល ន សាធារណរដ្ឋ ឆក បាន យកចិត្ត ទុកដាក់ លើ ការ ថរកសោ សុខភាពមាតា និង ទារក ការ ផ្ត ល់ នូវអាហារូបត្ថ ម្ភ ដល់ កុមារ និង អនាម័យ ទឹក សា� ត � តាម សាលារៀន ក្ន ុង ខត្ត មួយ ចំនួន ចាប់តាំងពី ឆា� ំ២០១០ រហូត មក ដល់ បច្ច ុបបន្ន ។
សម្ត ច ប ធាន ព ឹទ្ធ សភា បាន ប�� ក់ ថា ព ឹទ្ធ សភា កម្ព ុ ជា សូម ធ្វ ើ ការ គាំទ នូវ រាល់ ទំនាក់ ទំនងមិត្ត ភាព និង កិច្ច សហប តិបត្ត ិ ការ រវាង រដា� ភិបាល ន ប ទស ទាំង ពីរ និង លើកទឹកចិត្ត ឲយ រដា� ភិបាល ន ប ទស ទាំង ពីរបន្ត ជំរុញ ទំ នាក់ទំនង និង កិច្ច សហប តិបត្ត ិ ការ ឲយ ខា� ំង ថម ទៀត ដើមបី ជា គុណប �ជន៍សម ប់ ប ជាជន និង ប ទស ទាំង ពីរ ។
ព ឹទ្ធ សភា មាន បំណង ធ្វ ើ កិច្ច សហប តិបត្ត ិ ការ ឱយកាន់ត ជិត ស្ន ិ ទ្ធ និង ជាក់ស្ត ង រវាង ព ឹទ្ធ សភា កម្ព ុជាជាមួយនឹង ព ឹទ្ធ សភា ឆក នា ពល អនាគត ។ កិច្ច សហប តិបត្ត ិការ នះ អាច ធ្វ ើ ឡើង តាម សកម្ម ភាព ដូច ជា ៖ ការ ផា� ស់ ប្ត ូរ ទសសនកិច្ច រ វាង ថា� ក់ដឹកនាំ គណៈកម្ម ការ ជំនាញ និង អគ្គ ល ខាធិការដា� ន ន ព ឹទ្ធ សភាទាំង ពីរ ដើមបី ផា� ស់ ប្ត ូរ បទ ពិ�ធន៍ � វិញ� មក លើ វិស័យ ចបោប់ សដ្ឋ កិច្ច សង្គ ម ពាណិជ្ជ កម្ម សុខាភិបាល អប់រំ វបបធម៌ ន�បាយ និង ការ គ ប់គ ង ផ្ន ក រដ្ឋ បាល ព មទាំង គាំទ គា� � វិញ � មក ក្ន ុង កិច្ច សហប តិបត្ត ិការ លើ ឆាក អន្ត រ ជាតិ ជា អាទិ៍ ក្ន ុង ក បខ័ណ� IPU និង ក្ន ុង ក បខ័ណ� អន្ត រ សភា ផសង ទៀត ៕ អា៊ង ប៊ុន រិទ្ធ