Katalogi wystaw Katalog prywatnej kolekcji dzieł sztuki | Page 113

ANALIZA T WÓRCZOŚCI Włodarski związany był z lwowskim środowiskiem lewicowym, współpracował z pismami „Sygnały” i „Omnibus”. Wyrazem lewicow ych poglądów Włodarskiego były w połowie lat 30. reportażowe szkice i obrazy (np. Barykada, 1936) o tematyce rewolucyjnej, utrzymane w nurcie realizmu określanego przez artystę terminem faktrealizmu. Odnotowywał w nich na gorąco fragmenty wydarzeń z postaciami robotników, policjantów i żołnierzy. W latach trzydziestych utrzymywał kontakt z nielegalną Komunistyczną Partią Ukrainy Zachodniej. W okresie okupacji hitlerowskiej przyjął nazwisko Marek Włodarski. Był więźniem obozu koncentracyjnego w Stutthof. Od 1947 roku artysta był pedagogiem w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (później ASP) w Warszawie. W pierwszej połowie lat 50. skupił się na pracy dydaktycznej i unikał wystaw, ponieważ nie chciał dostosowywać się do wymogów dominującego wówczas w sztuce socrealizmu. W 1956 roku uzyskał tytuł profesora. W tym samym roku brał udział w wystawie polskiej na XXVIII Biennale w Wenecji. Wrócił zauroczony sztuką bizantyjską. Tworzył zgeometryzowane kompozycje oparte wyłącznie na swobodnej grze płaszczyzn barwnych. Zaskakujące mogą wydawać się takie obrazy, jak: Razem; Budowa; Przy warsztacie; czy Pomnik lotnika – z trudem z trudem doszukać się w nich można realnych przedmiotów i ludzi, do których odnoszą się w tytule. Po wojnie, aż do śmierci, Włodarski nie miał żadnej wystawy indywidualnej. Zmarł w maju 1960 roku. Ostatnie swoje prace tworzył, nie podnosząc się z łóżka. Choć Marek Włodarski należy do artystów pierwszej awangardy, którzy zrewolucjonizowali sztukę polską, to pierwsza pośmiertna wystawa monograficzna jego prac miała miejsce dopiero 21 lat po jego śmierci w Muzeum Narodowym w Warszawie (1981). 113 BIBLIOGRAFIA • Czarownik przy zielonej skale: Marek Włodarski/Henryk Streng, red. J. Chrobak, J. Michalik, M. Wilk, Poznań 2009 • Marek Włodarski/Henryk Streng (1898 — 1960): między centrum a peryferiami, katalog wystawy, Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie 7 III — 14 IV 2013, red. M. Piłakowska, aut. tekstów M. Smolińska, P. Słodkowski, Sopot 2013 • Marek Włodarski (Henryk Streng), katalog wystawy,Muzeum Narodowe w Warszawie XII 1981 — I 1982, katalog prac pod red. B. Askanas oprac. B. Askanas, H. Piprek, A. Prugar-Myślik, Warszawa 1981 • Polscy artyści żydowskiego pochodzenia w powojennej Polsce. Żydzi – sport – Warszawa, katalog wystawy, Galeria Opera TWON 21 X — 23 XI 2014, red. A. Piętka, Warszawa 2014 • Vogel D., Akacje kwitną, il. H. Streng, posł. K. Szymaniak • Borowski W., Marek Włodarski, „Życie i myśl” nr 9, 1965, s. 108 — 113 • Jakimowicz A., Kronika polskiej awangardy, „Przegląd Artystyczny”, 1958, nr 1, s. 23 (rozmowa z Artystą) • Sowińska T., Marek Włodarski (Henryk Streng) – w setną rocznicę urodzin, „Gazeta Antykwaryczna”, 2003, nr 4, s. 14 — 15 • Wojciechowski A., Marek Włodarski. Z dziejów plastyki 20-lecia, „Przegląd Plastyczny” 1960 nr 1