Inovatif Kimya Dergisi Sayı-50 | Page 32

HATİLE MOUMİNTSA KİMYA YANYA ÜNİVERSİTESİ MEZUN [email protected] İ KOKU HAKKINDA BİLMEDİKLERİMİZ nsanoğlu isim unutur,yüz şekli unutur fakat hayatında kokladığı güzel bir kokuyu asla unutmaz. Anneannemizin kurabiyeleri olabilir, annemizin çiçekleri olabilir veya yıllar önce bir yerlerden geçipte kokladığımız çok güzel bir parfüm olabilir. Asla unutmayız. Çünkü ansızın bir gün bir yerde o kokuyla karşılaştığımızda aniden aklımıza o anılar gelir. Değerli okuyucularımız bu ay sizlere kokudan bahsedeceğim. koku duyumuz aynı zamanda sağlıklı ve keyifli bir beslenme gerçekleştirmemize de yardımcı olur. KOKU NEDİR? KOKU DUYUSU Koku duyusu, yaşamı algılamamızda bize yardımcı olan beş duyumuzdan biridir. Koku duyusu kimyasal uyarı sistemi olarak çalıştığı için bizler için çok önemlidir. Doğada tehlikeli olan bir takım maddelere ve durumlara karşı bir erken uyarı sistemi olan Koku olarak tanımladığımız aslında nesnelerden buharlaşan kimyasal tanecikler, yani moleküllerdir. Birçok uçucu cisim, 2-3 cm2‘lik bir koku alma zarıyla kaplı burun boşluğumuza kadar gelir. Bunların her biri temel bir koku olabilir. Mesela naneli, eterli, çiçek kokulu, misk kokulu, yakıcı (HCI) ve çürük kokulu.Buharlaşma ne kadar yoğun olursa, meydana gelen koku da o denli belirgin olur. Taş, demir, cam gibi maddeler ise oda sıcaklıgında buharlaşmadıklarından dolayı kokmazlar. ESANSİYEL YAĞLAR VEYA UÇUCU YAĞLAR NEDİR? Uçucu yağlar, bitkilerden veya bitkisel droglardan çeşitli yöntemlerle elde edilen, oda sıcaklığında sıvı olan, kristalleşebilen, keskin kokulu ve su buharı ile sürüklenebilen yağımsı karışımlardır. Bu karışımlar aldehit, keton, ester,fenol veya eter olabilirler. Uçucu yağlar bakımından zengin olan birçok aromatik, kokulu veya bitkilerin içerdiği etken maddelerden (uçucu yağ) kaynaklanmaktadır. Bu yağlar açıkta bırakıldığında oda sıcaklığın da buharlaşabildiklerinden dolayı uçucu yağ ya da eterik yağ ismini almışlardır. Bazı uçucu yağlar gerçektende çok hoş kokuludur bazen bu yağlara esans da denilmektedir. Yağ ismini ise su ile karışmadığından alır. 32