Inovatif Kimya Dergisi Sayı-45 | Page 49

SODYUM BENZOAT GENEL ÖZELLİKLERİ VE UYGULAMA ALANLARI Sodyum Benzonat Zararları SODYUM BENZOAT KAYNAKLARI • Siroz kanseri riskini arttırıyor Sodyum benzoat menşeini oluşturan 200 C civarında sıvı fazda oksijen ile toluen’in reaksiyonu sonucunda elde edilir. Benzoik asitin yapay kaynağı ise benzenin sülfürik asit vaya co2 ile oksidasyonudur. Yapay üretilen benzoik asitin %90 ı sanayide %10 u ise gıda ilaç ve kozmetikte kullanılan Sodyum benzoat üretiminde kullanılır. Sodyum benzoat suda erimesi benzoik asitten 200 kat fazladır. Sodyum benzoat erime scaklığı 300C civarındadır. • Hücrelerde hasara yol açan sodyum benzonat Parkinson hastalığına neden olabiliyor. SODYUM BENZOAT KULLANIM ALANLARI • Bünyesi hassas olan kişiler için alerjik reaksiyonlara yol açabiliyor. • Çocukların sağlığını tehdit edebiliyor ve özellikle DNA hasarına yol açıyor. Benzoik asit menşei sodyum benzoat dünyanın birçok ülkesinde kullanılan FDA tarafından gıdalarda kullanımına izin verilen ilk antimikrobiyel maddedir. Yapılan araştırmalara göre sodyum benzoat antimikrobiyel aktivitesini yapısındaki benzoik asidin dissosiye olmamış molekülünün lipofilik karakterinden aldığı görülmüştür. Sodyum benzoat gıda, ilaç ve kozmetik ürünlerinde küf ve mayalara karşı koruyucu olarak kullanılır. Sodyum benzoat kullanımında gıda sektörü ele alınırsa daha çok gazlı içecekler ve benzer meşrubatlarda, turşularda, ketçap ve benzeri preparatlarda marmelât reçel gibi gıdalarda, zeytin üretiminde şekerlemede yaygın olarak kullanılır. Sodyum benzoat kullanımı genelde % 0.1–0.2 aralığındadır. Ülkemizde sodyum benzoat en çok % 0,1 oranında kullanılabilmektedir, daha fazlasına izin verilmemektedir. İçecek endüstrisinde %10-20'lik sulu çözeltilerinden yararlanılmaktadır. Koruyucu gıda katkı ürünleri içinde sodyum benzoat düşük maliyeti ve lezzet üzerine bir etkisinin bulunmamasıyla diğerlerinden avantaj sağlamaktadır. Sodyum benzoat kullanımının dezavantajı ise bu ürünün dar bir pH aralığında çalışmasıdır. Bu dezavantajı yüzünden bazı gıdalarda ve özellikle meyve sularında istenilmeyen lezzet oluşumu söz konusudur. • Nefes darlığı ve solum hastalıklarına neden olabiliyor. • Kanser ve astım riskini arttırıyor. • Böbrek kanserini riskine yol açıyor. Sodyum benzoatın bu dezavantajını tolare etmek için düşük düzeylerde potasyum sorbat ile kombinasyon şeklinde kullanılması gerekmektedir. Kaynaklar : 1. http://www.marmaraend.com.tr/sodyumbenzoat. asp 2. http://www.zararlar.com/sodyum-benzoat- zararlari.html 3. https://tr.wikipedia.org/wiki/Sodyum_Benzoat 49