DOSYA / İç Soruşturmalar
Kurumsal Değerleri “ Checklist ” Gibi Kullanabilsek …
14
Yazı : Salim KADIBEŞEGİL , İtibar Yönetimi Danışmanı
2000 ’ li yılarla birlikte şirket organizasyonlarında karşımıza çıkan etik , uyum , iç denetim , iç soruşturma ve benzer amaçlara hizmet etmekle kendilerini adamış kavramlar yumağı içinde bocalamaya başladık . Genellikle sorun “ kaş yapayım derken göz çıkartmak ” olarak değerlendirebileceğimiz amaç-niyet-sonuç üçlemesinde kilitleniyor . Rüşvet , yolsuzluk , suiistimal , ihmal ve sayabileceğimiz diğer davranışların neden olduğu hasarın maddi tarafı bir kenara bırakılsa bile “ duygulara ” yansıyan esintileri uzun yıllar o kurumun itibarını sıkıntıya sokabilir . 2000 ’ lerden bu yana dünyada küresel oyuncuların başrolde olduğu bir dizi film izledik . Örneğin Enron ’ la döneme damgasını vuran ve bir dönemin en itibarlı kişiliği Madoff ’ un yatırımcılarını milyarlarca dolar dolandırmasıyla şekillenen gelişmeler sahnesi … Arkasından aralarında Lehman Brothers gibi Türkiye Cumhuriyeti ’ nin GSMH ’ dan çok gelirlere sahip yatırım bankalarının domino taşları gibi devrilmesi ve tüm dünyayı borç ve umutsuzluk batağına sürükledikleri Wall Street duvarlarının çatlaması … FİFA gibi kendine özgü anayasası ile siyasetin bile üstünde korunaklı bir alan inşa ederek yıllarca futbol endüstrisinin ürettiği dolarları birtakım kişilerin ceplerine indirdiği skandallar … Volkswagen gibi dev bir otomotiv üreticisinin tüm dünyanın gözünün içine bakarak yalan söylemesi ! Hangi birini sayalım … Ama temel sorun şu ; gündeme ahlaki olmayan davranışlarla gelen bu kurumların hemen hemen hepsinin “ etik kodları , etik süreçleri var , iç denetim sistemleri ve raporlamaları var dahası düzenli bağımsız dış denetim raporları var , var , var , var …” Bu işleri yapan profesyoneller , danışmanlar , hatta bunları denetleyen kurumlar bile var . İki temel sorun var tartışılması gereken : Birincisi kurumsal anlamda pekala kabul edilebilir politika ve süreçlerde sözünü ettiğimiz ahlaki erozyonu önlemeye yönelik sistemler mevcut ama önlenemiyor ! İkincisi ise daha vahim , bunlara neden olan özellikle CEO veya