D O S Y A / İç Soruşturmalar
ETİK VE UYUM PROGRAMLARININ BİTİRİCİ VURUŞU:
İÇ SORUŞTURMALAR
Şirketler son yıllarda etik
ve uyum programlarına
önemli ölçüde zaman ve
para harcarken, en önemli
beklentileri uygun olmayan
davranışların asgari seviyeye
inmesi. Şirket çalışanlarının
belirlenen kurallara göre iş
yapması için böylesine bir
efor ortaya konurken, kurallar
ihlal edildiğinde ne yapılacağı
doğal olarak kritik bir önem
kazanıyor.
8
Yazı: Fikret SEBİLCİOĞLU, CFE, SMMM,
Cerebra Muhasebe Denetim Danışmanlık
İ
ş dünyasının son 20 yılına baktığımızda şirketlerin artık geç-
mişte hiç olmadıkları kadar gözetim altında tutulduklarını gö-
rüyoruz. Uluslararası kanunlar ve düzenlemeler (FCPA, UK
Bribery Act, OECD Rüşvetin Önlenmesi Sözleşmesi gibi) bu
baskıyı gün geçtikçe artırıyor. Ağırlıklı olarak yerel veya yabancı
hükümetler ile resmi veya özel kurumlardan kaynaklanan bu gö-
zetimin çoğu zaman bir noktada odaklandığına tanık oluyoruz: Şir-
ketlerin işlerini kanunlara uygun olarak, iş etiği prensiplerine göre
yapıp yapmadıkları!
Şirket yöneticilerinin üzerindeki yük gün geçtikte artıyor. Bir ta-
raftan yatırımcının ve piyasanın baskısı altında daha fazla para
kazanması beklenirken, yerel ve uluslararası kanunlardaki deği-
şikliklerle değişen eğilimler sonucunda aynı zamanda işlerini de
dürüst bir şekilde ve kanunlara tam uyum içinde yapması bekle-
niyor. Diğer bir deyişle şirket yöneticilerinin daha şeffaf ve hesap
verebilir olması “olmazsa olmaz” bir kural haline geliyor.
Peki bu hesap verebilirliğin son noktası nedir? Tabii ki bir şeyler
yanlış gittiğinde ilgili yöneticilerin sorumluluğu üzerine alması ve
gerekeni yapması. İşte bu noktada sahneye “iç soruşturmalar” çı-
kıyor. İç soruşturmalar, bir şirket yönetiminin belki de hesap vere-
bilirlik adına ortaya koyabileceği en güçlü eylem. İç soruşturmanın
sonucu nereye ve kime giderse gitsin!
İÇ SORUŞTURMALAR “ETİK VE UYUM
PROGRAMLARININ” NERESİNDE?
Bir futbol maçında futbolcunun kendi kalesinden
aldığı topu, tüm rakip futbolcuları çalımlayarak
rakip kalenin önüne kadar getirdiğini ve
son vuruşta topu dışarı attığını dü-
şünün. Çok iyi bir etik ve uyum
programının oluşturulup, etkili
eğitimler ile tüm çalışanlara
anlatıldığı, uygulamaların
denetlendiği bir ortam-