INmagazine Sayı 8 (Ekim, Kasım, Aralık) | Page 25

Kısaca belirtmek gerekirse : n Şirket , toplum ve çevre üzerindeki etkisini göz önünde bulundurmalıdır . n Şirket , ekonominin , toplumun ve çevrenin faydalarını gözetmeli , geliştirmeli ve yatırım yapmalıdır . n Şirket , faaliyet gösterdiği ülke mevzuatına göre hareket etmelidir . n Şirket , etik ve kurumsal vatandaşlığı teşvik etmek için paydaşlarıyla işbirliği yapmalıdır . n Şirket , ölçülebilir kurumsal ilkeleri geliştirmeli ve bunları uygulamalıdır .
Türk Ticaret Kanunu ’ nun temel amaçlarından biri de şirket yapılanmasını , genel olarak , topluma ekonomik ve sosyal fayda sağlamak için bir araç olarak kullanılmasına yardım etmektir . Türk Ticaret Kanunu , şirketlerin , sadece hissedarlarına kâr sağlamak için değil , aynı zamanda , tüm toplumda ekonomik ve sosyal fayda sağlamak için de çalışmalarını teşvik eder . Bu bağlamda etik kurulu , şirketlerin , ekonomiye , iş dünyasına , topluma ve çevreye fayda sağlayıp sağlamadığını takip eden ve raporlayan mekanizmalardan biri olarak görülebilecektir . Etik kurulu , takip ve raporlama konusunda , belli görev ve sorumluluklara sahip olmasının yanında , yönetişim organına , etik ve uyum yönetimi konusunda kılavuzluk etmelidir .
ETİK KURULU NE YAPAR ? Bir şirketin etik kuruluna sahip olmasının asli kıstası , ekonomi ve kamuya olan etkisidir . Bu açıdan , hisseleri borsada işlem gören her şirket , hem ekonomik etki alanının büyüklüğü hem de pay sahiplerine karşı olan sorumluluğu bakımından etik kuruluna sahip olmalıdır . Bir şirkette , etik kurulu kurmak için incelenecek kriterler ; yıllık ciro , iş gücü boyutu , şirket faaliyetlerinin doğası ve kapsamı olmalıdır . Ayrıca , şirket , kendi iç dinamiklerini göz önüne alarak etik kuruluna sahip olup olmamaya karar vermelidir . Etik kurulunun üye sayısı , şirketin büyüklüğüne göre belirlenmelidir . Kurul , asgari olarak üç yöneticiden oluşma-
lıdır . Etik kurulunun üyelerinin görev süresi , mutlaka açık olarak belirtilmelidir . Etik kurulunun yerine getirmesi gereken sorumluluklar , Takip Sorumluluğu ve Raporlama Sorumluluğu olarak ikiye ayrılır . Etik kurulunun ilk sorumluluğu , şirket faaliyetlerinin aşağıda belirtilen beş alandaki sosyal etkisini takip etmektir . 1 . Sosyal ve Ekonomik Gelişim 2 . iyi Kurumsal Vatandaşlık 3 . Çevre , Sağlık ve Kamu Güvenliği 4 . Tüketici İlişkileri 5 . İşgücü ve İşe Alım
Kurulun ikinci önemli sorumluluğu olan Etik Raporlaması , kurumdaki etik uygulamalarının performansı üzerine bilgi vermek amacı ile hazırlanır . Etik performans üzerine raporlama , oldukça yeni bir yöntem olsa da etik uygulamaların sonuçlarını göstermek açısından günümüz iş dünyasında , oldukça çok kullanılmaktadır . Etik kurulunun şirkette , etik kültürünü yerleştirmek , etik ve uyum konusunda gerekli mekanizmaları yaratmak , etik ve uyum yönetimini şirketin asli unsurlarından biri haline getirmek için çeşitli görevleri bulunur . Kurul , tipik bir etik ve uyum yönetim programını tüm yönleri ile hem yönetecek hem de gözetecektir . Bunlar dört başlıkta toparlanabilir : n Etik Risklerin Belirlenmesi n Etik Kodunun Geliştirilmesi n Etiğin Kurumsallaştırılması n Etik Performansın Yönetimi ve Takibi
Etik kurulunun faaliyetlerini gerçekleştirebilmesini sağlamak amacıyla kurula , çeşitli yetkiler verilmelidir . Kurulun takip ve raporlama faaliyetlerini tam anlamıyla gerçekleştirmesini sağlayan yetkiler kurumdan kuruma farklılık gösterebilir . Etik kurulunun , görev , sorumluluk ve yetkilerini yerine getirebilmesi için yeterli mali ve insan kaynağına sahip olması , etik kurulunun başarılı olmasını sağlayacak en önemli faktörlerden biridir . Bir şirketin karşılaşacağı ilk zorluk ,
etik kurulunun rolünü , görevini ve sorumluluklarını açık olarak anlatabilmesi olacaktır . Etik kurulunun , hem hukuki hem de yönetişim rolleri bulunmaktadır . Hukuki bir kurul olarak , takip ve raporlama ile ilgili çeşitli yetkilere sahiptir ancak bir yönetişim kurulu olarak , etik kuruluna , yönetim kurulu gerekli gördüğü takdirde , şirketin etik performansını yönetme konusundaki sorumluluğuna yardımcı olması için daha fazla yetki verebilir .
SORUMLULUKLAR VE GÖREVLER Etik kurulunun rolü , sorumlulukları ve işleyişi ile ilgili bazı konular , şirket tüzüğünde belirtilmiş olmalıdır . Açıklığa kavuşturulması gereken en önemli noktalardan birisi de etik kurulunun , sorumluluk alanlarının ne olması gerektiğidir . Şimdi bunların üzerinden madde madde gidelim . n Etik kurulunun , şirketin karşılaşabileceği etik risklerini belirlemek , analiz etmek , takip etmek ve raporlamak ve etik riskleri azaltmak için uyarılarda bulunma sorumluluğu vardır . n Şirketin , etik ve uyum yönetimi politikalarını ve uygulama usullerini belirlemek , bunların uygulanmasını ve bunlara uyulmasını sağlamak da etik kurulun sorumlulukları arasında sayılabilir . n Etik kurulunun sorumlulukları belirlenirken kurumun , kendi kültürünü de bu sürece yansıtması beklenir . n Etik kuruluna verilen sorumluluklar kafa karıştırıcı veya eksik bir şekilde tanımlanmamalı ; mümkün olduğunca , açık ve kesin olarak anlatılmalıdır . n Etik kurulunun , takip ve raporlama yapması gereken alanlar da açıkça belirtilmelidir . Etik kurulunun sorumlu olacağı alanların iyi tanımlanması , kurulun etkililiği açısından , büyük öneme sahiptir . n Etik kurulunun sorumlulukları arasında yer alan etik performansının takibi ve raporlamasında uygulanacak kriter ve referanslar da açıkça belirtilmelidir . n Etik kurulunun sorumluluğu altındaki alanlar ile ilgili mevzuatı , yasal gereklilikleri veya yaygın en iyi uygu-
23