INmagazine Sayı 8 (Ekim, Kasım, Aralık) | Page 18

STANDARDİZASYON
16

Milattan önceye dayanan yolsuzluk ve rüşvet tarihi tıpkı var oluşu gibi aynı zamanda bunları önleyici yöntemleri de beraberinde getirmiştir . Tıpkı iyi - kötü dengesinin hayatın her aşamasında varlığı gibi … Önce Amerika ’ da çıkarılan Rüşvetin Önlenmesi ve Yabancı Ülkelerde Yolsuzluk Uygulamaları Yasası ( FCPA ) girdi hayatımıza ; “ Etik Şirket Olmak ” kavramı daha da önem kazandı … Ardından Birleşik Krallık Rüşvet Yasası ( UKBA ) ve “ Tedarikçini Tanı ” … Ve şimdi de ISO 37001 … Uzun yıllardır iş dünyasında Suistimal konusunda çalışan uzmanların bekleyişi sonunda nihayete erdi … 13 Ekim 2016 ’ da uzun süredir beklenen Uluslararası Standartlar Teşkilatı ( ISO ), dünya çapında ulusal standartların federasyonu , şirketlerin rüşveti tespit etmesi ve engellemesine yardım etmek için

etme�
tasarlanmış ilk uluslararası standardı yayınladı . Gerçekleştirdiğimiz çalışmalardan da anladığımız üzere , rüşvet ve yolsuzluk ile mücadele konusunda kuruluşların uyum programlarının olmaması , karşılaştıkları risklerin etki alanlarını da büyütüyordu . Bu kapsamda , geliştirilen ISO 37001 standardı , rüşvet ve yolsuzluk karşıtı uyum programını uygulamaya koymak için gerekli adımları içeren bir taslak olarak karşımıza çıkıyor . Aslında rüşvet ve yolsuzluk tarihinin geçmişten günümüze gelişimine baktığımızda şirketlere anlattıklarımızdan çok da farklı bir uygulama getirmediğini gördük hayatımıza . Sadece bu yeni standart , neyin uyum içinde “ iyi sayılabilecek uygulamalar ” olarak değerlendirilebileceği ve neyin “ rüşvet ve yolsuzluk karşıtı ” uyum sistemleri derecelendirmesi için yeni bir ölçüt olabileceğine dair birleşik bir yaklaşım sunuyor . Standart yalnızca bunlarla sınırlı olmamakla birlikte , rüşvet , karşıtı politikanın elementleri , iç finansal kontroller , uyumla ilgili kayıt tutma ve raporlama ve de riske dayalı üçüncü şahıs durum değerlendirmelerinin performansını da içeriyor . Peki biz ISO 37001 ’ e gelene kadar şirketlere neler öneriyorduk ve hayatımızda hangi yasalar / düzenlemeler bulunmaktaydı ? Kısaca göz atalım …
“ UZUN YILLARDIR SUISTIMAL KONUSUNDA UZMANLAR OLARAK IŞ DÜNYASINDA YER ALAN ÇALIŞANLARIN BEKLEYIŞI SONUNDA BITTI … 13 EKIM 2016 ’ DA UZUN SÜREDIR BEKLENEN ULUSLARARASI STANDARTLAR TEŞKILATI , ŞIRKETLERIN RÜŞVETI TESPIT ETMESI VE ENGELLEMESINE YARDIM ETMEK IÇIN TASARLANMIŞ ILK ULUSLARARASI STANDARDI YAYINLADI ”
ABD Rüşvetin Önlenmesi ve Yabancı Ülkelerde Yolsuzluk Uygulamaları Yasası ( FCPA ) 1977 : ABD ’ de kurulmuş şirketler ile işletmeler , ABD ’ deki şirketlerin yurtdışındaki bağlı ortaklıkları ve iştirakleri , ABD borsasında işlem gören yabancı şirketler , ABD vatandaşları , ABD ’ de faaliyet gösteren kişileri kapsayan bu yasa , ABD harici ülkelerdeki devlet memurları ve devlet dairelerinde çalışanlar , ABD harici bir devletin siyasi parti yetkilileri veya bu örgütlerin yöneticilerine herhangi bir menfaat / çıkar sağlayıcı etki� etkileşimde bulunması suç unsuru olarak sayılmaktadır . Bu yasa ile şirketlere şu gereklilikler iletilmiş oldu : l Etik değerlerini yazılı hale dökmeleri ve bu etik değerlerin şirket kültürü haline getirilmesi ; l Çalışanlarına neyi yapıp yapamayacaklarını bildirmeleri ve çalıştıkları kurumun
yapamayacak�
etik değerlerine uygun rüşvet ve yolsuzluk karşıtı eğitimler verilmesi ; l Periyodik olarak ceza riskleri olan durumların belirlenmesi ve değerlendirilmesi ; l Muhasebe kayıtlarının şeffaf ve detaylı tutulması ; l Raporlama ve takip etme sorumluluğu ; l Bildirim hatlarının var olması .
Birleşik Krallık Rüşvet Yasası ( UKBA ) 2010 UKBA , Birleşik Krallıkta yerleşik şirketler , Birleşik Krallık ’ ta faaliyet gösteren yabancı şirketler ve gerçek kişiler , Birleşik Krallık Vatandaşları ve Birleşik Krallık ’ ta ikamet eden kişiler , farklı ülkelerde faaliyet gösterse dahi yakın iş ilişkisi içerisinde bulunan kişileri kapsamakla birlikte ; herhangi bir menfaat sağlamak amacıyla yabancı kamu görevlilerine , özel kişilerin kamu görevlilerine , özel kişilerin özel kişilere menfaat sağlamalarının yasak olduğunu bildirmiştir . UKBA ile 2010 yılınca hayatımıza FCPA