INmagazine Sayı 6 (Nisan, Mayıs, Haziran) | Page 32

DOSYA / Panama Belgeleri
30
Yukarıda bahsettiğimiz üzere paravan şirketlerin var olma sebebi“ gizlilik” tir. Kurulma anında ve sonrasında oluşturulan katmanlı yapı bu gizliliği perçinler. Bu nedenle paravan şirketlerde normal şartlarda dahi gerçek sahiplik bilgisine ulaşmak zor iken maksatlı olarak oluşturulan katmanlı yapı, incelemeleri hemen hemen imkansız hale getirmektedir. Ayrıca belgeler bazı durumlarda aracı kuruluşların kendilerini ve müşterilerini korumak amacıyla şüpheli işlemleri gizlediklerini veya resmi muhasebe kayıtlarında manipülasyon yaptıklarını da göstermektedir. Panama Belgeleri’ nde dikkat çeken bir husus da Britanya Virjin Adaları, Panama ve diğer vergi cennetlerinde kurulan ve gerçek sahibi belli olmayan paravan şirketlerin kurulmasında büyük bankaların aldığı önemli rol. Belgeler, UBS ve HSBC’ nin de içinde olduğu bankaların yaklaşık 15.600 adet paravan şirket kurduğunu açık bir şekilde gösteriyor.
PANAMA BELGELERİ’ NDE TÜRKİYE YOK! Yayınlanan belgelerde Türkiye’ nin içinde olduğu hiçbir işlem ve paravan şirket bulunmuyor. Bu iyi bir haber. Ancak bu konudan emin
olmadan önce sanırım biraz daha beklemek gerekecek. Belgeleri ifşa eden Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’ nun( ICIJ) yaptığı açıklamaya göre şu ana kadar yaklaşık 80 ülkeye ilişkin 370 gazeteci bu belgeleri inceledi. Kurum prensip olarak ilgili ülkenin belgelerini o ülkenin gazetecilerine incelettiriyor. Bu belgeleri inceleyen gazeteciler arasında Türk gazeteci yok. Kısaca belgelerin tamamı incelenmediği düşünüldüğünde, bu belgelerin içinde Türkiye ile ilgili belge var mı veya şu anda var da henüz Türk gazeteciler mi incelemedi bu konu çok açık değil.
BELGELERI IFŞA EDEN ULUSLARARASI ARAŞTIRMACI GAZETECILER KONSORSIYUMU’ NUN( ICIJ) AÇIKLAMASINA GÖRE, ŞU ANA KADAR YAKLAŞIK 80 ÜLKEYE ILIŞKIN 370 GAZETECI BU BELGELERI INCELEDI. PRENSIP OLARAK ILGILI ÜLKENIN BELGELERINI O ÜLKENIN GAZETECILERI INCELIYOR ANCAK BELGELERI INCELEYEN GAZETECILER ARASINDA NE YAZIK KI TÜRKİYELİ GAZETECI YOK.
SADECE PARA DEĞİL VARLIKLAR DA GİZLENİYOR Panama Belgeleri, paravan şirketler aracılığı ile dolaşan paranın bir anda karşımıza dünyanın önemli bir şehrinin en lüks semtinde bir mülke dönüşmüş olarak karşımıza çıkabileceğini gösteriyor. Kapa para ile mülk alarak paranın aklanması zaten bilinen bir yöntem. Hatta bu aklama ile bazı bölgelerde emlak fiyatlarının aşırı derecede arttığı da bilinen bir gerçek. Örneğin Pakistan Başbakanı Nawaz Sharif’ in oğulları Hussain ve Hassan Nawaz Sharif ile kızı Mariam Safdar British Virgin Adaları’ nda en az dört adet paravan şirket kurmuş ve bu paravan şirketler aracılığı ile Londra’ da Hydepark’ a bakan en az altı adet lüks mülk satın almışlar. Burada aklıma gelen üç soru var:( 1) Varlıkları alırken kullanılan paralar Sharif ailesi tarafından çalışılarak kazanıldı ise neden para gizli tutuluyor? Eğer çalışılarak kazılmadı ise, nasıl kazanıldı? Paranın kaynağı nedir?( 2) Mossack Fonseca bu ilişkiyi bilerek neden sürece devam etti ve yasalara uygun bir iş yapmadı?( 3) Bu mülkü Londra’ da satanlar ve İngiltere’ deki ilgili kişiler neden bu varlıkları alan gerçek kişileri merak etmedi ve sahibi belli olmayan bir paravan şirkete bu mülkleri sattı?
Panama Belgeleri’ nde İsmi Geçen Politikacı ve Ailelerinin Bulunduğu Ülkeler
İsmi Geçen ülkeler İsmi Geçmeyen ülkeler( iş insanları ve ünlüler hariç)
SON SÖZLER Panama Belgeleri, paravan şirketler ile oluşturulan yapının; suçluları koruyan ve kara paranın istediği gibi dünyada dolaşmasını sağlayan; görünen ve yasal finansal sistemin yanında“ paralel” olarak gelişen; hiçbir denetime ve şeffaflık uygulamasına maruz kalmayarak hesap vermeyen karanlık bir yapı haline geldiğini gösteriyor. Yolsuzlukla para kazananlar bu yolla kendilerini saklayarak işlerine devam edebiliyor; diktatörlük ve kleptokrasi( 1) ile yönetilen ülkelerde siyasiler kendi ülkelerinin varlıklarını şahsi menfaatleri için kötüye kullanabiliyor. Panama Belgeleri’ nin paravan şirketlerle ilgili ciddi bir mücadele etkisi