Kurumsal hayatta , şirketler özellikle etik ve uyum birimlerince kendi içlerinde hediye ve ağırlama politika ve prosedürlerini belirlemektedir . Genellikle bu politikalarda olağan sınırları aşan , kişilere bir menfaat sağlamak amacıyla verine hediyeler etik anlamında sınırlandırılarak ya da yasaklanarak rüşvet kabul edilmektedir .
Türk mevzuatında -özellikle de özel sektöre dair- hediye uygulamalarına ilişkin bir düzenlemenin bulunmaması makul sınırı aşan hediyelerin , haksız avantaj sağlanması izlemini verebileceği gibi etik kurallara aykırılık ve hatta yolsuzluk şüphesi doğurma ihtimali mevcuttur . Ayrıca Türk mevzuatında hediye sınırlamasına ilişkin yapılacak bir düzenlemede , etik bir hediyenin ( çevreye uyumlu hediyeler gibi ) sınırlarının nasıl çizileceği de ayrı bir tartışma konusudur . 21
Sonuç Kurumlar , hediye ve rüşvet sınırının belirsizliğini çeşitli önlemler alarak azaltmaya çalışmaktadır . Bu önlemlerden biri , hediye ve ağırlama politikaları
|
olarak karşımıza çıkmaktadır . Hediye ve ağırlama politikaları , şirketlerin hediye verme ve alma ile ilgili ilkelerini ve sınırlarını belirler . Bu politikalar , çalışanların tarafsız karar almasını ve çıkar çatışması yaşamasını önlemek için tasarlanmıştır .
Hediye ve ağırlama politikaları , farklı şirketlerde farklı şekillerde uygulanmaktadır . Ancak , genel olarak , aşağıdaki sınırlamalara dayanmaktadır :
• Hediyenin , tarafsız karar almayı etkileyebilecek nitelikte olmaması
• Hediyenin , çıkar çatışması yaratabilecek nitelikte olmaması
• Hediyenin , makul bir değerde olması Hediye politikalarının bazı örnekleri ise ;
• “ Firma kararlarına etki edecek nitelikteki armağanları , hayır amaçlı da olsa , talep ve kabul etmez .”
• “ Belediye personeli , tarafsızlığını , performansını , …. etkileyecek şekilde
|
ekonomik değeri olan hediye alamaz / veremez .”
• “ Müşterilerden ve tedarikçilerden hediye veya menfaat talep edilmez .” 22
Görüleceği üzere , firmaların hediye politikaları , hediyenin tarafsız karar almayı etkilemesini ve çıkar çatışması yaratmasını önlemeye yöneliktir . Hediye pratiklerindeki değişimin , koşullar ile değişebileceği ve firmaların getirdiği sınırlamaların da genişleyip daralabileceği göz önünde tutulmalıdır . Özellikle net çizgisi olmayan hediye uygulamalarının tarihsel konjonktürdeki değişimini ve mevzuat açısından boşlukları incelediğimizde hediye ağırlama pratiklerinin uygulanmaya devam etmesinin temelindeki kültürel-tarihsel-hukuki nedenleri görülmektedir . Sonuç olarak , hediye ve rüşvet sınırının belirsizliği , modern çağda kurumsal uygulamalarda önemli bir sorundur . Bu sorunun çözümü için , mevzuatın geliştirilmesi ve şirketlerin hediye politikalarının daha etkin bir şekilde uygulanması gerekmektedir
|
43 |
KAYNAKÇA : |