|
Yapay zekanın etiğini sağlayabilmek
için önce mevcut
düzende bu bilince ve farkındalığa
sahip olmak gerekiyor
. Ancak bu sayede , bunun
doğal uzantısı olarak yapay
zeka etiğini de sağlayabiliriz .
Bu konuda deneyimli ve kurum kültürüne uygun bir danışmanla yola çıkmak . Anlam birliği yakalamak . Organizasyonunuzun iş etiğine bakış açısını , tam olarak ne anladığını ve beklediğini duymanız önemli olacaktır . Benzer şekilde tepe yönetimle yapılacak oturumlarla tepe yönetimin de bakış açısını ve vizyonunu duymanız iyi olacaktır . Varsaymamak ve kavramsallarda el sıkışmak , anlam birliği yakalamak için gerekli ilave uygulamalar varsa bunları tespit etmek önemli olacaktır .
|
Mevcut durum analizi
Mevcutta işlediğini , işletildiğini
düşündüğünüz etik kurallarınızı
ortaya koymak ; bu alana
hizmet edecek tüm dokümanlarınızı
( Politika , prosedür , yönetmelik
…) masaya yatırmak ,
ilave ihtiyaçları tespit etmek ve
organizasyonu geleceğe taşıyacak
süreçte ihtiyacınız olan etik
ilkeleri yine tespit etmek ( Bunu
da yine hem tepe yönetim hem
çalışanlarla yapılacak odak
gruplarla belirleyebilirsiniz .)
Etik kodların yazılması ve tepe yönetimle paylaşılarak istisnasız biçimde uygulanacak bir versiyona dönüştürülmesi
Lansman ve Eğitimler : Tepe
yönetimden birisinin liderlik
edeceği bir açılış konuşması ,
duyuru ile konunun önem seviyesini
ve sahiplenme seviyesini
de işaret ederek anons etmek .
İçselleşmesi için eğitimler ve
yeni dönem çalışanlara yönelik
oryantasyon programları tasarlamak
.
Etik yönetmeliği ve etik kurulu oluşturmak .
Etik ihbar bildirim hattının kurulması
. Tarafsız bir kuruluş aracılığıyla
etik ihlal bildirimleri için
iletişim kanalları tanımlamak
Süreci yazıldığı gibi etik ilkeler rehberindeki gibi işletmek .
|
Sizce ülkemizde ve Dünyada iş etiği ile ilgili gelişime açık konular nelerdir ? Gelecekte bizi neler bekliyor ? Son dönemde bu alandaki pek çok
konferansta , makalede de okuduğumuz
üzere yapay zekanın hayatımızdaki
yeriyle birlikte yapay zeka etiği
gibi bir kavram hayatımıza dahil oldu .
Dijitalleşmenin baş döndürücü hızda
ilerlediği , robotik süreçlerin hızla geliştiği
bir düzende yapay zeka etiğini
hesaba katmak da yine insanın sorumluluğunda
. Yapay zekanın etiğini sağlayabilmek
için önce mevcut düzende
bu bilince ve farkındalığa sahip olmak
gerekiyor . Ancak bu sayede , bunun doğal
uzantısı olarak yapay zeka etiğini
de sağlayabiliriz . Bu alanda gelişime
açık olunduğunu ve gri alanların bulunduğunu
görüyoruz . Çünkü yapay
zeka uygulamaları ve dijital araçlar sayesinde
artık gizlilik risk altına girdik .
Ne kadar KVK gibi kanunlarla bunlar
çerçevelenmeye çalışılsa da kişisel
verilerin , tercihlerin gizliliğinin ihlal
edilmesinin riskleri , yapay zeka geliştirme
aşamasında yine etik çerçevelerin
çizilmemesinin getireceği riskler
göz ardı edilmemeli .
Yapay zeka burada güncel bir başlık
olduğu için önceliklendirdim . Öte
yandan etiğin çok daha üst bir bakış
açısıyla ele alınması gerektiğine inanıyorum
. Artık sadece insanı , insan
zekasını odağa alan bir etikten bahsedemeyiz
. Yapay zekayı , dünyayı ,
dünyanın sürdürülebilirliğini , tüm
canlıları yani geleceği de gözettiğimiz
bir iş etiğinden bahsetmeliyiz . Nitekim
Covid bunu bize aslında çok güzel gösterdi
. Dünyanın bir ucundaki virüs tüm
dünyayı sardı ve tüm düzeni değiştirdi .
Sadece kendimizi , şirketimizi , insanı
odağa aldığımız bir etik anlayışı sığ kalacaktır
. Perspektifi genişlettiğimiz bir
yerden etiği konuşmalıyız ve buna kafa
yormalıyız diye düşünüyorum .
|
17 |