INmagazine Sayı 23 Etik ve İtibar Derneği Etik ve İtibar Derneği | Page 13

gücüne dönüşüyor . Ve ABD Başkanı Joe Biden , Amerikan halkına dürüst davranma zamanının geldiğini tüm dünyaya açıklıyor : “ Ne kadar erken çıkarsak o kadar iyi !”
YOLSUZLUK DENİLEN ZEHİRLİ SARMAŞIK Verimli ve adil bir yönetime hasret kalmış Afganistan halkı çok yorgun . Ülkenin kökleşmiş sorunlarının kaynağı , her yanı sarmış bir zehirli sarmaşık ve bu sarmaşığın adı da yolsuzluk . National Geographic ’ in Eylül 2021 sayısındaki “ Taliban ’ ın Afganistan ’ ı ” dosyasına göre ; ABD ’ nin işgalin ilk yıllarından itibaren yapılanma amaçlı bağışladığı 144 milyar doları aşkın miktara karşın halkın büyük kısmı günlük tarımla kıtı kıtına geçiniyor . Yine , ABD tarafından atanan bir genel müfettişin raporu ( Ekim 2020 ) şunu gösteriyor ki , incelenen 63 milyar dolarlık yeniden inşa fonunun neredeyse 19 milyar doları ziyan edilmiş . Aslında Birleşmiş Milletler ’ in hazırladığı raporlar da Afganistan ’ daki yolsuzlukların vahametini ortaya koyuyor . Deutsche Welle Türkçe ’ den Barbara Wesel ’ in “ Afganistan ’ ı Yolsuzluk Bitirdi ” haberinde ; BM Uyuşturucu ve Suçla Mücadele Dairesi Direktörü Antonio Maria Costa ’ nın Afganistan ’ daki yolsuzluk miktarının , tarımdan elde edilen gelirlerden ( yaklaşık 2 milyar 400 bin dolar ) daha fazla olduğunu belirten sözlerine yer verilmiş .
KUZU KURDA TESLİM Afganistan ’ da yolsuzluk ülkenin tamamına yayılmış , kuzu kurda teslim edilmiş . Özellikle kırsal bölgelerde çiftçilikle geçinen halk aşırı yoksullaşmış . Ülkenin zaten az miktardaki kaynakları ve dış ülkelerden aktarılan yüksek miktarlı fonlar , yerinde ve etkin kullanılmamış . Yolsuzluk dosyalarında emniyetten , yargıdan , yerel yönetimlerden isimler geçiyor . Doktorlardan öğretmenlere , gümrük görevlilerine kadar pek çok kamu görevlisinin ismi rüşvet olaylarına karışmış . Örneğin , bir sokak satıcısının ürünlerini satabilmesi için bölgenin emniyet müdürüne ‘ sistemli şekilde ’ haraç ödemesi gerekiyor . Halkın yaşam koşulları düşünüldüğünde bir ticaret ruhsatına 1800 dolarlık rüşvet istenmesi insafsızca ! Sağlık muayenesi gibi günlük hayatın içinde yer tutan sıradan işlerin çözümü de ancak rüşvetle mümkün . Nitekim yapılan anketler ; Afgan halkının güvenlik , yoksulluk ve uyuşturucu ticaretinden önce yolsuzluğu “ ülkenin en büyük sorunu ” olarak gördüğünü ortaya koyuyor . ABD ’ nin Afganistan ’ dan çekilmesinin ve Taliban ’ ın yönetimi ele geçirmesinin ardından bankalar kapalı , büyük inşaatlar durmuş durumda . Gündelik kazançla geçinen halk açlıkla karşı karşıya kaldı . İkinci el pazarları ev eşyalarını satıp hayatta kalmaya çalışan insanlarla dolu . Yolsuzluktan ve rüşvetten artakalan yaklaşık 9 mil-
yar dolarlık meblağ , ABD tarafından Taliban ’ ın kullanmaması için merkez bankası rezervlerinde donduruldu . Afganistan halkı , yine tarihin kırılma noktalarından birinde ve çaresizlik içinde , bir kez daha başına gelecekleri bekliyor . 4
Kaynaklar National Geographic , Eylül 2021 .
https :// www . aa . com . tr / tr / ulke-profilleri / afganistan / 901494 #, ( 22.09.2021 ).
https :// www . bbc . com / turkce / haberlerdunya-58462900 , ( 22.09.2021 ).
https :// www . ntv . com . tr / dunya / taliban-orgutu-nedir-nasil-ortaya-ciktiamaci-ne-iste-talibanin-kuruculari-vetarihi , sEoqm3KQUUG6DlTR2EkmtQ , ( 22.09.2021 ).
https :// tr . sputniknews . com / 20210310 / abdnin-baskisiyla-iktidara-donus-icingun-sayan-talibanin-yiktigi-dev-budaheykeli-sanal-olarak-1043997622 . html , ( 22.09.2021 ).
https :// tr . euronews . com / 2021 / 08 / 16 / abd-nin-afganistan-daki-savas-nas-lbaslad-nas-l-bitiyor , ( 22.09.2021 ).
https :// www . haberturk . com / abd-baskanibiden-dan-afganistan-dan-cekilmeaciklamasi-3172211 , ( 22.09.2021 ).
https :// www . dw . com / tr / afganistan % C4 % B1-yolsuzlukbitirdi / a-5151626 , ( 23.09.2021 ).
https :// www . bbc . com / turkce / haberlerdunya-58633122
, ( 23.09.2021 ).
11