HUKUK
lecektir . Diğer yandan , şebeke etkisi 4 , çok taraflı çevrimiçi platformların pazar gücünü konsolide etmektedir . Çevrimiçi platformlar bakımından görülen bu yapısal problemlerin yanı sıra , rekabet hukukunun öngördüğü kurallar bakımından e-ticaret sektöründe ortaya çıkmış / çıkabilecek başlıca rekabet hukuku problemleri şu şekilde sıralanabilecektir :
- Sağlayıcıların ya da üreticilerin , bayilerine internet satışlarında getirdiği çeşitli kısıtlamalar 5 ,
- Pazaryerleri ile online sipariş ve rezervasyon platformları ile “ fiziki satıcılar ” arasındaki sözleşmelerde yer alan rekabeti kısıtlayıcı ve pazarı kapayıcı nitelikteki hükümler ,
- Pazar gücüne sahip online platformların fiyatlama davranışları ( aşırı / yıkıcı fiyatlama vb .) 6 ,
- Sağlayıcıların , bayilerinin internet satışı fiyatlarına müdahaleleri 7 ,
8
- Seçici dağıtım sistemi modelinde ürünün niteliği , marka imajı veya lüks algısı kapsamında gerekli olması noktasında getirilen yükümlülüklerin amacını aşması ,
- Bir ürünün internet üzerinden satış fiyatı ile mağaza fiyatının farklı belirlenmesi ( dual pricing ),
- Tüketicinin , fiziksel mağaza ile internet üzerinden satışı yapılan ürün hakkında birinden aldığı hizmeti diğer tarafta kullanarak yol açtığı bedavacılık sorunu ,
- Pazar gücü ve pazar tanımı gibi hususların e-ticaret platformları kapsamında nasıl belirlenmesi gerektiğinin henüz net olmaması ve bu tanımların yapılmasının zorluğu ,
- Pazaryeri sağlayan platformlar ile platform kapsamındaki ürünlerden yalnızca bir tanesini satan diğer çevrimiçi oyuncuların rakip sayılıp sayılmayacağı sorunu .
E-ticaret sektörünü yapısal özellikler ile birlikte rekabet hukuku kuralları çerçevesinde inceleyen ve olası problemleri ortaya koyan önemli çalışmalar mevcuttur . Bu kapsamda
Bu durumun başlıca nedenleri , genellikle yeni bir fikir olarak ortaya çıkan çok taraflı çevrimiçi platformların pazar kurucu olması ve dolayısıyla ilk başarılı olan şirketin pazarın neredeyse tamamına sahip olmasıdır .
OECD tarafından , e-ticaretin rekabet politikalarına etkilerine ilişkin olarak 2018 yılında bir rapor yayımlanmıştır 8 . AB Komisyonu Rekabet Dairesi tarafından da “ E-Ticaret Hakkında Sektör Araştırması ” başlıklı kapsayıcı ve bütüncül bir rapor 2017 yılında yayımlanmıştır 9 .
Benzer şekilde , Rekabet Kurumu da uzun süredir yürüttüğü çalışma sonucunda çok yakın tarihte “ E-Pazaryeri Platformları Sektör İncelemesi Ön Raporu ” nu yayımlamıştır 10 .
4
Şebeke etkisi , platformun değerinin platform tarafından sunulan ticari etkileşim olanaklarından faydalanmak isteyen ve birbirlerinin tercihlerinden etkilenen karar birimleri tarafından belirlenmesini ifade etmektedir . Başka bir ifadeyle şebeke etkisi , kullanıcı sayısı arttıkça belli bir ürünün ya da hizmetin belli bir kullanıcı gözünde daha değerli hale gelmesidir .
5
Rekabet Kurulu Kararları - 15.02.2018 , 18-05 / 74-40 ve 22.08.2017 , 17-27 / 454-195 , ABAD Kararı 06.12.2017 - C-230 / 16 .
6
Rekabet Kurulu Kararı - 01.10.2018 , 18-36 / 584-285
7
Rekabet Kurulu Kararı -22.11.2018, 18-44 / 703-345
8
OECD - Implications of E-commerce for Competition Policy ( June 2018 )
9 https :// ec . europa . eu / competition / antitrust / sector _ inquiries _ e _ commerce . html EU Commission / Antitrust : Sector Inquiry into E-Commerce
10
Rekabet Kurumu - E-Pazaryeri Platformları Sektör İncelemesi Ön Raporu , Nisan 2021 , Ankara https :// www . rekabet . gov . tr / Dosya / geneldosya / e-pazaryeri-si-on-rapor-teslim-tsi _ son-pdf Son Erişim Tarihi : 27.05.2021