D O S Y A / Ortak Eylem
24
ları yeteri kadar güçlü olmayan ülkelerde
de küresel standartları gerçekleştirebilecek
tek güç olabilir.
KENDIMI DÜZELTSEM YETMEZ MI?
Büyük şirketlerin, kurumsal yapıları, denetim organizasyonları ile iş etiği anlayışının
çalıştıkları ve yatırım yaptıkları ülkelerde
benimsenmesi adil bir rekabet ortamı sağlayacağı için elbette yolsuzlukla mücadeleyi desteklemekte çok daha büyük çıkarları
var. Yalnız yolsuzlukla mücadeleyi tek başına yapmaya çalışan bir şirket ne kadar
büyük veya güçlü olursa olsun, karşılarında
rekabet içinde bulunduları rakiplerini ve
yolsuzluk ekonomisinden faydalananları
bulmaları kuvvetle muhtemeldir.
Peki, şirketler neden bazı durumlarda avantajlı bile olduğu pazarlarda mevcut durumu
sürdürmek yerine rakipleri ile arasındaki
rekabeti belki de arttırabilecek Ortak Eylemlere para ve zaman harcasınlar?
Aslında genel olarak iş etiği anlayışına, kurumsal yönetim ilkelerine ve sıkı iç ve dış
denetimleri olan şirketler bu özelliklere
sahip olmayan şirketler ile dürüst rekabete
girebilmek için ortak eylemlerin şemsiyesine ihtiyaç duyabilirler. Fakat yolsuzluğa
karşı mücadele etmeye tek başlarına kalkışan şirketler, eğer sistemde kronik bir
GENEL OLARAK İŞ
ETİĞİ ANLAYIŞINA,
KURUMSAL
YÖNETİM
İLKELERİNE VE
SIKI İÇ VE DIŞ
DENETİMLERİ
OLAN ŞİRKETLER,
BU ÖZELLİKLERE
SAHİP OLMAYAN
ŞİRKETLERLE
DÜRÜST REKABETE
GİREBİLMEK
İÇİN ORTAK
EYLEMLERİN
ŞEMSİYESİNE
İHTİYAÇ
DUYABİLİRLER.
yolsuzluk anlayışı varsa başarısızlığa mahkum olacaklardır. Bu da onların başta kamu
ihaleleleri olmak üzere, dürüst iş yapma
şanslarını düşürecektir. Bu durum, özellikle
yeni pazarlar içinde negatif etki yapacaktır.
Unutmayalım ki, gelişmekte olan ülkelerde
iş yapmanın maliyetinin yolsuzluk yüzünden %20 arttığı hesaplanmış durumda.
Üstelik tek bir çalışan bile, herhangi bir
şirketin korumak için yıllarını harcadığı
itibarını birkaç gün içerisinde tedbirsiz bir
rüşvet veya usulsüzlükle yerle bir edebilir.
Bu durumda şirketler, iş etiği anlayışını
genele yaymak ve sağlam temellere oturtabilmek için kamu ve diğer şirketlerle
ortak eylemlere imza atmanın faydalarına
olduğu göreceklerdir. Bu da şirketlerin iş
etiği standarlarını yerleştirmek için kamu
ve özel sektörün diğer aktörleri ile birlikte
çalışmak zorunluluğunu açık bir şekilde ortaya çıkarıyor.
KAYNAKLAR:
World Bank Institute, Fighting Corruption through
Collective Action, A Guide for Business.
Saydamlığın Arttrılması ve Yolsuzlukla Mücadele
Komisyonu’na Sunulmak Üzere Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü’ne Hazırlanan
Rapor: Tayfun Zaman, Evren Aydoğan
Standards and Audits for Ethics Management
Systems: The European Perspective