İŞ DÜNYASI
44
Dünyada cinsiyete dayalı ücret eşit-
sizliği oranının yüzde 22 seviyesinde
olduğu düşünülüyor. Doğrudan ay-
rımcılık, kadınların emeğine daha az
değer verilmesi, işgücü piyasasında
ayrışma, gelenekler ve kalıplaşmış
önyargılar, çocuklara bakma sorum-
luluğunun büyük ölçüde kadınlar
tarafından üstlenilmesi gibi çeşitli
toplumsal cinsiyetçi nedenler, cinsi-
yete dayalı ücret farkının sebepleri
arasında gösteriyor.
Görsel www.shutterstock.com sitesinden alınmıştır.
Bir kurumda
kadın çalışanlar
aynı işi yaptıkları
halde erkeklerden
daha düşük
ücret alıyorlarsa
ki buna “işten
kaynaklanan
ücret ayrımcılığı”
denilmektedir.
Gökçen Sayar Özkan ve Bülent Özkan
tarafından yapılan araştırmada belir-
tildiği gibi cinsiyete dayalı ayrımcılık
aslında daha işe alma sürecinde baş-
lamakta ve terfi ettirme sürecinde de
doğal olarak devam etmektedir. Bu-
nun sebebi de genel olarak cinsiyet
ayrımcılığı sebebi ile kadınların fark-
lı işlere ve düşük ücretli işlere yönel-
mek zorunda olmaları gösterilebilir.
Bu tür bir cinsiyete dayalı ücret ay-
rımcığına; dağılım ayrımcılığından
kaynaklanan ücret ayrımcılığı da de-
nilmektedir.
İkinci olarak, bir kurumda kadın
çalışanlar aynı işi yaptıkları halde
erkeklerden daha düşük ücret alı-
yorlarsa buna “işten kaynaklanan
ücret ayrımcılığı” denilmektedir.
Üçüncüsü, erkeklerin hakim oldu-
ğu ve toplumsal olarak da erkek işi
olarak gösterilen sektörlerde kadın
çalışanların aslında işin gerektirdiği
niteliklere sahip olmasına rağmen
erkeklerden daha düşük ücret alma-
ları durumuna da “değersel ayrım-
cılık” denilmektedir.
Yine aynı araştırmanın sonuçlarına
göre “sadece cinsiyet faktörü değil;
politik, dinsel, kültürel faktörler ve iş-
verene yakınlık gibi ayrımcı kriterler
de kadın ücretlerinin belirlenmesinde
etkili olmaktadır. Tüm ayrımcı kri-
terler içerisinde en çok öne çıkan ise
cinsiyet faktörüdür. Gerekli eğitime,
kıdeme ve tecrübeye sahip bir kadın
işçi karşısında; ayrımcı işveren önce-
likle kadın işçiye cinsiyeti nedeniyle