HER DURUMDA DOĞRU OLANI YAPMA
DAVRANIŞININ SAĞLANMASI IÇIN ZARURI
ŞARTLARDAN BIRI DE, ŞIRKET IÇINDE
KONUŞMA (DILE GETIRME KÜLTÜRÜ - SPEAK UP)
YARATILMASIDIR.
SONUÇ
Kuantum fiziği veya psikoloji bi-
limi bizim bu konuda biraz ka-
famızı karıştırıyor gibi olsa da,
şirketlerde etik kültür yaratmak
için sadece çalışanların doğal
ortamlarında dürüst davranma-
larını beklemek yerine, onların
davranışlarını olumlu yönde et-
kilememiz gerekmektedir. Bu
konuda özellikle “etik liderlik”
kavramı önem kazanmaktadır.
Liderlik konusunda uzun yıllar
çalışmış yazar ve konuşmacı
John Maxwell’in söylediği gibi
“The true measure of leadership
is influence – Nothing more, Not-
hing less.” Yani “Liderliğin gerçek
ölçüsü insanları etkilemektir - Ne
daha fazla, ne de daha az.”
Etik liderlik için şirket üst yöneti-
minin; çalışanlara etik davranış
konusunda rol model olması,
etik davranışı tüm çalışanların
performans ölçüm kriterlerinde
değerlendirmesi,
istenmeyen
etik dışı davranışların cezalan-
dırılması ilk akla gelenlerdir. An-
cak tüm bunlar olurken liderlerin
organizasyonda adalet, şeffaflık,
eşitlik ve samimiyeti sağlaması,
çalışanları etik davranmaya yön-
lendirmek (onları etkilemek) için
uygun bir ortam sağlayacaktır.
Her durumda doğru olanı yapma
davranışının sağlaması için za-
ruri şartlardan biri de, şirket için-
de konuşma (dile getirme kültü-
rü) yaratılmasıdır. Etik ve Uyum
Departmanı, Hukuk ve İnsan
Kaynakları gibi departmanların
şirket üst yönetimi ile beraber ko-
ruyucusu olacağı bu dile getirme
kültürü ile şirkette çalışanların
başlarına gelen olumsuz olayları
ve uygunsuz durumları rahatça
dile getirecekleri bir mekanizma
kurulmalıdır. Bunu sağlamak için
kurulacak bildirim hatları (hotli-
ne) yoluyla çalışanlar bağımsız
bir e-posta adresine veya tele-
fon hattına bildirimde bulunarak
ve isim belirtme şartı olmadan
(anonim olarak) bildirimlerini ve
şikâyetlerini dile getirebilmekte-
dir. Ancak bu bildirim hatlarına
başvuran çalışanların koruma
altına alınması ve şikâyetlerini
dile getirmelerinden dolayı ken-
dilerine misilleme yapılmama-
sını (non-retaliation) sağlamak
üst yönetimin garantisi altında
olmalıdır. Aksi h â lde çalışanlar
şikâyetlerini dile getirdikleri için
zarar göreceklerini düşünüp bu
sistemi kullanmayacaklardır. Bu
aşamada üst yöneticilerin deste-
ği (tone from the top) ve etik ve
uyum yöneticisinin organizasyon
içinde bağımsız, güçlü ve garan-
tör olması faktörleri bu kültürün
yaratılıp korunmasında büyük bir
rol oynayacaktır. √
https://searchhrsoftware.techtarget.com/
opinion/What-the-Hawthorne-effect-reveals-a-
bout-employee-experience
2
http://socialpsychonline.com/2015/10/hal-
loween-psychology-self-awareness/
3
Deney ile ilgili daha fazla bilgi için videolu
anlatım https://www.youtube.com/watch?v=jT-
FbOzBFwaQ
1
7