A L E T ÇA N T A S I
SORUMLU İŞ MODELİ
Klasik anlamda, bir girişimin başarısı ve hayatta kalması, gelirler ile giderler arasındaki farkın
gelirler lehinde olmasına bağlıdır. Sorumlu iş modeli ise tekrarlanabilir verimin, sürekliliğin
sağlanması ve sürdürülebilir olması bakımından gelir-gider farkına farklı bir anlam yükler.
34
B
ir şirketin temel amacı ürün veya hizmet
üretmek yoluyla, toplum için zengin-
lik ve refah yaratmaktır. Bu tanım gere-
ği, “Şirketlerin başarısı toplumun refah
düzeyini artırmadaki itici gücün temelini
oluşturur” demek yanlış olmayacaktır. An-
cak, şirketleri tanımlarken ortaya koyduğumuz bu basit
ve anlaşılır tarifi artık biraz daha genişleterek “başarı”yı
daha iyi tanımlamamız gerekiyor.
Bir şirketin başarısını tanımlayan unsurlar içinde sorum-
lu vatandaşlık, sürdürülebilirlik politikalarının etkinliği,
inovasyon politikaları ve itibar gibi kavramlar en az fi-
nansal veriler kadar önem taşımaya başladı.
İş etiği hiçbir zaman tek taraflı bir zorunluluk değildir.
Toplumun tüm kesimlerince uygulanması gereken bir
karşılıklı fayda dengesidir. İş dünyası, rakip firmalar
arasında bile var olan bir etik denge noktasının üze-
rinde yükselir.
Her şirket, hatta her profesyonel, etik kurallara
uymak kadar karşı tarafın da aynı kurallara
uymasından kazanır. Dolayısı ile etik kodlar
sadece uygulandığı şirketi değil, o şirketin
paydaşları ve paydaşı olduğu üst yapılar
için de bir güven noktasıdır. Bugünün
dünyasında başarı kavramı, ancak böyle-
si bir karşılıklılık esasında değerlendiri-
lebilir.
İş etiğinin şirket kültürü haline
gelmesi, içselleştirilmesi, yönetilmesi
ve şirketin tüm fonksiyonlarına entegre
edilebilmesi ise özellikle itibar ve marka
değeri gibi maddi olmayan varlıkların
artmasının ardındaki ana itici güç olarak
karşımıza çıkıyor.
İş etiğinin kurumsal verimliliğe olan etkileri
ise şöyle sıralanabilir:
• Etik dışı davranışların önlenmesi ve etik riskleri
yönetmek suretiyle gelen faydalar,
• Güçlü bir şirket itibarının inşa edilmesi,
• Tüm paydaşlara uzanan bir etik kültürün oluşması ve
paylaşılması,
• İş etiği ve itibarla gelen şeffaflık, adillik ve hesap ve-
rebilirlik ilkelerine uyum sayesinde kurumsal yatırım-
cıların ilgisinin sağlanması,
• Şirket birleşmeleri ve güçlü ortaklıkların sağlanması
için gerekli iklimin oluşması,
• Sektör lideri şirketlerle çalışma imkânı,
• Kalifiye ve deneyimli yöneticiler tarafından tercih edi-
len bir çalışma ortamı sunulması,
• Çalışan sadakatinin sağlanması ve artırılması,
• Marka değerinin güçlenmesi,
• Müşteri sadakatinin sağlanması ve artırılması,
• Verimli kaynak kullanımı ve sürdürülebilirlik politikala-
rına uyum yoluyla, şirket içi iklimin gelişmesi ve bu yolla
verimin artırılması,
• Etik risklerinin yönetilmesi,
• Rakipler ile ürün ve fiyat yerine kültürel değerlere
dayalı farklılık yaratabilme ve rekabet şansı.