ILONA. #01 | Page 20

Lord's Resistance Army in het nauw

20

Zonder succes. In de jaren daarna zijn er door de landen los van elkaar nog wat operaties in werking gesteld. Allemaal zonder succes en met veel burgerslachtoffers als prijs. Kony heeft volgens Oeganda een leger van zo’n 500 tot 1000 soldaten achter zich, waarvan het gros kindsoldaat is. Het leger verplaatst zich in groepen van 10 tot 20 soldaten, die allemaal gemakkelijk te vervangen zijn door opnieuw een school te overvallen en de kinderen mee te nemen. Al deze factoren maken het bijna onmogelijk voor de regeringstroepen om de LRA in zijn geheel aan te pakken. Volgens andere partijen is het daarom zaak om niet de LRA in zijn geheel, maar juist alleen de kern ervan aan te pakken. De klopjacht op de vijf kopstukken wordt daarom bijgestaan door de Verenigde Naties (VN) en de Verenigde Staten (VS).

In 2006 stuurde de VN een speciaal getrainde troepenmacht de Congolese jungle in, waar de LRA zich destijds schuil hield nadat de internationale druk op hun arrest toenam. Vijf rebellen vonden de dood, het complete VN-leger werd uitgemoord. Hun wapens werden door de rebellen meegenomen, waarop ze de lijken achterlieten in de jungle.

Drie jaar later, in 2009, besloot VS president Obama dat de internationale gemeenschap het hier niet bij kon laten. Hij ondertekende toen een wet genaamd ‘the Lord’s Resistance Army Disarmament and Northern Uganda Recovery Act’. Daarmee zette hij een operatie op gang die Kony en zijn mannen zou moeten stoppen. De VS ziet de LRA ten slotte als een terroristische organisatie. Een honderdtal soldaten, voornamelijk afkomstig van de Amerikaanse Army Special Forces, worden getraind en uitgezonden naar Midden-Afrika. De groene baretten zullen opereren in Zuid-Soedan, Centraal Afrikaanse Republiek en de Democratische Republiek Congo. Toen deze landen eind 2011 toestemming gaven voor deze operatie, zond Obama de troepen uit. De militairen werd opdracht gegeven om samen met de Oegandese regeringstroepen de LRA-soldaten op te speuren en in te rekenen. Ze mogen alleen geweld gebruiken uit zelfverdediging. Het blijft een vredesmissie.

Het laatste nieuws over deze operatie is dat de Oegandese en Amerikaanse overheid er nog steeds vertrouwen in hebben dat het einde voor de LRA in zicht is, nu de Amerikaanse militairen zich in het gebied begeven. De troepen komen steeds dichter bij de grote en gevreesde leider Kony. Meerdere malen wist hij net op tijd te vluchten, maar de muur die hij om zich heen gebouwd heeft lijkt langzaam af te brokkelen. Er zijn echter ook tegenslagen. Om politieke redenen heeft de DRC de Oegandese troepen geboden te vertrekken uit het land. De LRA heeft daar dus weer vrij spel. De hoop blijft dat de Amerikaanse troepen de nationale troepen het laatste duwtje in de rug geven om Kony en zijn gevolg voor eens en altijd uit te schakelen.

Beheersbaar probleem

Niet alleen de gouvernementele organisaties steken hun nek uit om de LRA neer te halen. Ook veel mensenrechtenorganisaties zijn erg begaan met deze missie. Zo ook Amnesty International. “Een lastige groep dan de LRA hebben we bijna nog nooit gehad. De hele internationale gemeenschap probeert ze en kopje kleiner te maken.”

Heerko Dijksterhuis, landenmedewerker en Afrika-specialist bij Amnesty, denkt ook dat Kony nu in het nauw is gedreven. “Het vredesproces is jaren geleden al gestart. Er zijn toen allerlei aanbiedingen aan Kony gedaan, maar dat is allemaal mislukt. Er is ook veel overleg geweest over het wel of niet uitleveren van de kopstukken. Dit heeft veel tijd gekost. Musevini (president Oeganda, red.) heeft toen enorm zijn nek uitgestoken om de situatie te verbeteren, maar helaas ook zonder resultaat. Nu ze uit hun eigen land vertrokken zijn en ergens in de jungle zitten, is het alleen maar lastiger geworden om ze te pakken te krijgen. Ze kunnen nu nog steeds hun gang gaan, zelfs onder de grote internationale druk.”

Still uit de film KONY 2012: kopstukken van LRA