Havacılık Tıbbı Derneği - Bülten Sayı 26 | Page 37
2 0 1 4 Aralık
SAYI: 26
Alçak Basınç Çemberi Eğitimi Sonrasında
Gelişen Kardiyak Dekompresyon Hastalığı:
Koroner Gaz Embolismi Olgusu Takdimi
Damarların içine hava girmesi ile sonuçlanan “hava
embolisi” seyrek olmakla birlikte ölümcül bir tablodur. Cerrahi girişimler, santral venöz sistem müdahaleleri, pozitif basınçlı ventilasyon, travma ve
dekompresyon en sık rastlanan hava embolisi nedenlerindendir. Dekompresyon hastalığı vücut üzerindeki basıncın azalması sonunda oluşan bir hastalıktır.
Genellikle inert gazların baloncuklaşması sonunda
özel bazı semptomlarla ortaya çıkar. Dekompresyon
hastalığı hem uçucular hem de dalgıçlar için hala
bir risk oluşturmaktadır. Burada hava embolisi sonunda oluşan bir kardiyak dekompresyon hastalığı
sunulmaktadır.
Olgu Sunumu:
Hipobarik oda eğitimi sırasında göğüs ağrısı ve ani
gelişen dispne ile karşımıza çıkan 22 yaşındaki
bir erkek pilot adayı değerlendirilecektir). Bu
eğitim çalışmasında yükseklik eşdeğeri bir hipoksi oluşturulmaktadır. Pilot adayının hipobarik oda
eğitimi öncesi periyodik tıbbi muayenesi yapılmış
ve tamamen normal bulunmuştu. Takriben 1 saat
hipobarik çevre oluşturulmuş (artış ve azalış dahil toplam zaman), maksimum 35.000 feet’teki atmosferik
şartlarda da ortalama 15 dakika tutuldu. Eğitimden
2 saat sonra istirahat halinde iken miyokart infarktüsünü düşündüren göğüs ağrısı dolayısı ile acile getirildi. Herhangi bir risk faktörü yoktu. Muayenede
müsbet bulguya rastlanmadı. EKG akut miyokart
infarktüsü gösteriyordu. Kardiyak dekompresyon
hastalığı düşünülerek hemen hipobarik odaya alındı,
özel tanısal işlemler için zaman kaybedilmedi (Figür
3). Önceki günlerde hızlı bir dekompresyona maruz
kalmamıştı. Hidrasyon, O2 tedavisi uygulandı, 15
dakikada semptomlar düzeldi. EKG normalleşti Ekstrasistoller ve reperfüzyon aritmisi gözlendi. Kardiyak
enzimler dışında tetkikler normaldi. İlave bir tedavi
yapılmadı, 7. gün taburcu edildi.
2 ay sonra ekokardiyografide inferobazal hipokinezi
ve hafif mitral yetmezliği saptandı. Bruce egzersiz
testi ve hiperventilasyon normaldi, koroner anjiyoda
hipokinezi görüldü.3 ay sonra uçuşa müsaade edildi,
3. yıl takipte şikayeti yoktu.
Tartışma:
Dekompresyon hastalığı orijinal ismi ile “caisson
hastalığı” olarak anılır. İlk defa tünel çalışanlarında
basınçlı ortamdan aniden “Caisson” çıkışı normal atmosfer basınç ile karşılaşınca görüldü.
Yüksek atmosfer basıncında dokulardaki oksijen ve
nitrojen miktarı çok artar. Atmosferik basınç düşünce;
dalgıçlar yüzeye çıkar, uçanlar yükseğe çıkar, dokulardaki gazın basıncı gazın parsiyel basıncını aşar,
dokulardaki gaz baloncuk haline dönüşür. Açığa
çıkan bu baloncuklar damarları tıkayarak organ
fonksiyonlarını bozar, bazen damarlar yırtılır ya da
dokulara baskı yaparlar, pıhtılaşmayı - inflamasyon
kaskadını aktive ederler.
Koroner arterlerin aterosklerozu miyokard enfarktüsüne neden olarak en önemli mortalite ve morbiditeyle sonuçlanan ciddi bir hastalıktır. Ateroskleroz
dışında gaz ve hava embolisi miyokard enfarktüsünün
nadir sebeplerindendir. Koroner dolaşımdaki 0.5 mL
gibi küçük miktarlardaki hava bile disritmi, miyokard infarktüsü hatta kardiyak arreste neden olabilir.
Klinik pratikte hava embolisinin en sık rastlanan
nedeni cerrahidir (özellikle açık kalp ameliyatları).
Gaz ya da hava embolisi olgularında miyokard enfarktüsünün tedavi yaklaşımı tamamen farklıdır; bundan dolayı iyi bir anamnez alınarak hastadaki fatal
sonuçlar önlenmelidir.
Kaynak: Öztürk C, Şen A, Akın A, İyisoy A. Cardiac Decompression Sickness After Hypobaric Chamber Training: Case Report of A Coronary Gas
Embolism. Anadolu Kardiyol Derg 2004;4: 256-258
737