Havacılık Tıbbı Derneği - Bülten Sayı 24 | Page 28

2 0 1 4 Ocak

SAYI: 24

F-35 Uçakları Geliyor; Hazırlıklar Başladı
üretilen orta gövdesi ABD’li üretici firmalara Aralık ayı
içinde teslim edildi. Parçanın üretimi için onlarca Türk
mühendis binlerce saat çalıştı. F-35’in motorundaki en
kritik parçaları da TUSAŞ üretiyor. 400 milyar doları
aşan proje maliyetiyle dünyanın en pahalı savaş uçağı
kabul ediliyor. ABD’nin birinci müşterisi ve destekçisi
olduğu projede Türkiye, İtalya, Hollanda, Kanada, Norveç, Danimarka, Avustralya ve İngiltere parça üretimleriyle uçağa katkıda bulunuyor. (Hürriyet)

JSF F-35 Lightning II (Şimşek II) Joint Strike F-22 (Raptor) Uçağı
Tek kişilik/çift motorlu bir uçaktır. Tasarımı ve gövdesinFighter / Müşterek Saldırı Uçağı.
Max hızı: 1.930 km/h; Menzili: 2.220 km; Max G: 9;
Kanat açıklığı: 11 m.; Uzunluğu: 16 m. Lockheed Martin ve Northrop Grumman şirketlerinin ortak üretimi
olan tek kişilik/tek motorlu bu uçak, kardeşi F-22 ile
benzerlikler göstermektedir. Rusların Sukhoi PAK FA
(T-50) uçaklarının eşdeğeri ve rakibidir.
F-35’lerin radar izi F-22’den biraz fazla, ama boyutları
biraz daha küçük. Başlangıçta Lockheed Martin firması tarafından F-24 olarak düşünülmüş ama sonra F-35
adının verilmesi sürpriz olmuştur. Projenin ilk adımları
1996 yılında başladı. Hava-yer taarruz, keşif, taktik ve
savunma gibi ayrı amaçları tek bir uçakta birleştirilmesi
düşüncesinden yola çıkıldı. Beşinci nesil olarak adlandırılan bu uçaklar, insanlı son uçak modelleri olarak
lanse ediliyor. Yaydığı ısı ve radar sinyalleri zayıf olduğu için hayalet uçak sınıfındadır (Low observability).
Silah ve mühimmat gövde içinde saklı bulunuyor. Satellite communication, Electro-optical targeting system,
High maneuverability, 1GB/sec data interface, 8x20
inch display gibi üstünlüklere sahiptir. Dikine iniş kalkış yapan tipi de mevcuttur (STOVL). 30 bin feet irtifada
uçacak, 10 mil çevredeki tüm tehditleri pilota otomatik
biçimde gösterme kabiliyetine sahip olacaktır. A/B var;
HUD yok, Helmet mounted display-night vision system
var. (Her bir kişiye özel kaskın maliyeti 400-600 bin
$.) G toleransını 3 G kadar arttıran ve G-Loc olasılığını azaltan Pozitif Basınçlı Solunum (PBA, PBG) ve Tam
Sarmalı Anti-G suit (FCAGS) gibi donanımları olacak.
Fiyatı 135 milyon $ olup, zamanla 90 milyon $ seviyesine ineceği hesabedilmekte. ABD Hava Kuvvetleri
2.443 adet sipariş vermiş durumda ve zaman içinde
F-16, F-18, A-10, F-111 ve Harrier uçaklarının yerine
geçecek. Türkiye’nin ise 100 adet+16 adet siparişi var
ve bu uçaklarla F-4 uçakları değiştirilecek. Proje toplam
maliyeti 50-60 milyar $ olacak. İlk ikisi 2017 yılında
teslim edilecek uçaklar için 13 seçkin F-16 pilotunun
eğitimine başlanacak. Bugün itibariyle bazı Türk pilot
ve mühendisleri ABD’de simulatör uçuşlarıyla eğitimlerine başlamış durumdadırlar. Malatya/Erhaç’daki
7. Ana Jet Üssünde entegre eğitim merkezi kurulması
planlanıyor. Uçakların 2021 yılında operasyonel göreve hazır hale gelmesi bekleniyor.F-35’lerin orta gövdeleri ve bazı motor parçaları Türkiye’de üretiliyor.
ABD’nin son insanlı savaş uçağı olan F-35’in Türkiye’de

616

de kullanılan kompozit malzemeler
sayesinde radar izi
çok düşüktür (hayalet uçak); Harrier’ler
gibi dikine iniş kalkış yapabilmekte,
900 tırmanabilmekte; yüksek manevra
kabiliyeti, nozzle’ların yön değiştirmesiyle sağlanmakta, silahları gövde içinde saklı; A/B yok, max hızı: 2,25
Mach, menzili: 2.000 mil, max G: 9,5. Fiyatı 140 milyon $ olan uçak ABD Hava K’de 20