Havacılık Tıbbı Derneği - Bülten Sayı 22 | Page 10

2013 Nisan SAYI: 22 HAVACILIK NÖROLOJİSİ PİLOTAJ MUAYENE ALGORİTMASI Sinir sistemindeki olabilecek problemler: 1. İç ve dış çevreden gelen duyusal inputları bozabilir veya azaltabilir, 2. Değerlendirme, yargılama ve karar verme yetilerini etkileyebilir, 3. İyi bir pilotaj için gerekli olan motor becerileri etkileyebilir. Eğer pilotta öykü ve nörolojik muayenede gösterilebilir bir anormallik yoksa, nörolojik olarak pilotaja uygun kabul edilir. Bulunabilecek her hangi bir anormallik, uçuş emniyeti için potansiyel risk sayılır. Böyle anormallikler konjenital veya kazanılmış olabilir ve etkisi ise tek bir olay şeklinde, tekrarlayıcı, sürekli veya ilerleyici olabilir. Bu nedenle, nörolojik uygunluk, başlangıç muayenesi ve sertifika geçerlilik süresini kapsar. Nörolojik değerlendirmede, yüksek kortikal fonksiyonlar, kranial sinirler, motor fonksiyonlar, refleksler, duyusal fonksiyonlar ve yürüme ve denge fonksiyonları değerlendirilir. Baş Ağrıları: İnsanları etkileyen tüm ağrılı durumlar içerisinde en sık görüleni baş ağrılarıdır. Tüm baş ağrılarının %90’dan daha fazlası migren, gerilim baş ağrıları ve küme ağrılarını içeren primer baş ağrılarıdır. Gerilim tipi baş ağrısı olan pilotların çoğunluğu uçuşa elverişli kabul edilir. Eğer kronik gerilim tipi baş ağrısı için anksiyolitik ilaçlar kullanılıyor ise uyanıklığı azalttığı ve performansı sınırlandırdığı için, uçuşa uygunluğu açısından dikkatli olunmalıdır, bu tür ilaçların kronik kullanımı durumu, uçuşa uygun değildir. Küme baş ağrıları, oldukça şiddetli ve önceden tahmin edilemez ağrılardır. Nörolojik değerlendirme gereklidir ve farmakolojik tedavi uçuş için kabul edilemez. Geçici olarak uçuşa elverişsizlik kararı almış bir pilot uzun süre ağrısız bir periyod geçirirse, bir multipilot uygulaması ile uçuşa dönebilir. Trigeminal nevraljide kullanılan ilaçlara dikkat edilmelidir ve hastalığa havacılık tıbbı açısından küme baş ağrılarında olduğu gibi yaklaşılmalıdır. Sinir Sisteminin Kazanılmış Metabolik Hastalıkları: Hipoksik ensefalopati: Uçuşa uygun değildir. Hepatik ensefalopati: Uçuşa uygun değildir. Otonomik Sinir Sistemi Bozuklukları: Bu hastalıklar santral (SVH, SSS tümörleri, MS gibi) ve periferik (GBS, diabet, metabolik bozukluklar gibi) sinir sistemini etkileyen hastalıklar ve otonomik etkileri olan ilaç tedavileri (antidepresan, anthipertansif ilaçlar gibi) olarak incelenir. En sık görülen otonomik bozukluk bulguları, ortostatik hipotansiyon, empotans, mesane fonksiyon bozuklukları, terleme anormallikleridir. Bu yakınmaları olanlar uçuculuğa elverişsiz olarak kabul edilmelidir. Otonomik olarak minör bulgusu olanlar, uçuş emniyeti, nedensel faktörler ve klinik bulgular açısından olgu bazında değerlendirilmelidir. Bilinç Bozuklukları: Narkolepsi hastaları uçuşa elverişsizdir. Senkop, kas tonusunun ani kaybı ve şuursuzluk halidir. Uçuculuk değerlendirmesi, senkop nedeni, remisyona geçiş süresi, presipite edici faktörler ve senkop semptomları göz önüne alınarak olgu bazında değerlendirilmelidir. Kranial Nöropatiler: Migren, ergotamin ve benzeri ilaçlar ile tedavi edilmemelidirler, çünkü bu tür ilaçlar yan etkileri nedeniyle havacılıkta kullanılamazlar. Bilinen migrenliler, hastalığın malul edici etkisi ve önceden ne olacağı bilinemediği için uçuş eğitimine kabul edilmemelidirler. Fakat değerlendirmeden sonra ortaya çıkan olgularda veya uçuş sırasında oluşan durumlarda, iyi bir değerlendirme yapılmalı ve neden aranmalıdır. Eğer herhangi bir neden bulunamaz ve pilot 3-6 ay süresince migren atağı geçirmez ise uçuşa dönüşü multipilot sınırlandırması ile onaylanabilir. Propronolol gibi bazı profilaktik ilaçlar kabul edilebilir. 494 Bu hastalıklar defisitin natürü ve derecesi göz önüne al