2012
Aralık
SAYI: 21
Çek ve Slovak Cumhuriyetlerinde ölümcül
uçak kaza incelemeleri
1993-2006 yılları arasını kapsayan araştırma ICAO Annex
13’e uygun olarak yapılmıştır. Araştırması yapılan kazaların vuku bulduğu yerlere gidilmiş, ölen insanların laboratuar testleri (serolojik, histolojik, toksik, alkol-ilaç, vs) gözden geçirilmiş, havacılık patolojisi otopsi raporlarına da
bakılmıştır. Kazaya şahit olan kişilerle yapılan görüşmeler,
pilotların tıbbi kayıtları, diş grafileri, tahlilleri incelenmiştir. Sonuçta, birçok vakada kardiovasküler ve merkezi sinir
sistemi hastalıklarına, bazı vakalarda alkol ve ilaç bulguların rastlanmış olması; hep söylendiği gibi, uçuş kazalarında insan faktörünün payının %80’lerde olduğu savını
desteklemektedir.
Kaynak: Kallay D, M Soko. Investigation of the fatal aircraft accident in Czech and Slovak Republic. Abstracts ICASM, Vienna 2007
Çeviri: M.Çetingüç
Yolcu uçağında hasta kompartımanı
Yurtdışı seyahatleri sırasında kazalar ve hastalıklar beklenenden çok daha sık olur. Bunun nedeni bir yandan,
birçok ülkede (özelikle Asya’da) kaza riskinin daha fazla
olması, diğer yandan da hasta olma olasılığının daha yüksek olmasıdır.
Tarifeli ya da özel bir uçakla hasta taşınması oldukça
komplike bir durumdur ve birçok önlem alınması gerekir.
Bu vakalarda özel bir hazırlık yapılması ve bu konuda
deneyimli bir doktorun olması gerekir. Özellikle hastanın
çok kritik bir hastalığı ya da travmasının olduğu durumlarda yoğun bakım şartlarının uçuşta da devamı gerekeceği için önem arz eder.
Lufthansa, yaklaşık 15 yıldır Boeing 747 ve Airbus A340
tipi geniş gövdeli uçaklarda böylesi durumlar için doktor
ve hasta kompartımanı sunan dünyadaki tek havayolu şirketidir. Bu bölümde entübe hastaların ventilasyonundan infüzyon tedavisine, kardiyovasküler monitörizasyondan defibrilasyona kadar bir yoğun bakım ünitesinde uygulanabilecek
her türlü tedavi imkânı bulunmaktadır. Ayrıca oksijen satürasyonu, hemoglobin ve kan şekeri düzeylerinin belirlenmesi
gibi bazı laboratuar analizleri de yapılabilmektedir.
Tarifeli uçuşlarla nakli gereken hastalar olduğu zaman 48 saat öncesinden istek yapılması koşuluyla Lufthansa’nın
Frankfurt’taki Base’inde 3 ya da 4 sıra koltuk 45 dakikada sökülerek bu kompartımanda kurulmaktadır. Bu bölüm diğer
yolculardan tamamen ayrı bir alan olup diğer yolcular kesinlikle içerideki herhangi bir şeyi göremezler ve duyamazlar.
2 kişi ve tüm gerekli tıbbi malzeme için yeterli alanı olan bölüm, hastanın yatarak taşınmasına imkân sağladığı gibi,
yatak ya da sedyenin baş kısmında rahat müdahale edebilmek için 45 cm’lik boşluk da kalmaktadır. Tüm tıbbi ekipman
kabin içi irtifaı koşullarında kullanıma uygunluğu yönüyle test ve kalibre edilmiştir. Bu bölümde yoğun bakım konusunda ek eğitim almış bir kabin ekibi (hasta eskortu) görevlendirilmektedir.
Bu sistem sayesinde uluslar arası ambulans hizmeti görece ucuza sunulmaktadır. Her yıl ortalama 70 kritik hasta bu
kompartımanlarda taşınmakta ve bu sayı giderek artış göstermektedir. Taşınan hastaların tıbbi endikasyonları iç hastalıklarını ilgilendiren hastalıklardan kazalara bağlı ciddi travmalara kadar değişmektedir.
Kaynak: v. Muelmann M. Patient Transport Compartment. ICASM - 16. Meeting-2007, Vienna, Austria.
Çeviri: Dr. Nazım Ata. Hava ve Uzay Hek. Uzm. (USAEM, Eskişehir)
443