Γράφει ο Χρίστης Ενωτιάδης Σύμβουλος Στρατηγικής Ανάπτυξης Επιχειρήσεων
Τουρκία και Κεντρική Ασία : Μια Νέα Γεωπολιτική Θεώρηση
Που ανήκει σήμερα η Τουρκία ; Το ερώτημα δεν είναι απλά ρητορικό αλλά πραγματικό και χρήζει απάντησης .
Προφανώς , γεωγραφικά η Τουρκία δεν ανήκει στην Ευρώπη . Αρχίζοντας λοιπόν από το γεωγραφικό στίγμα της χώρας , βλέπουμε ότι υπάρχει κατ ’ αρχήν δυσκολία στον ηπειρωτικό της προσδιορισμό της αφού η Τουρκία κατατάσσεται ως διηπειρωτική χώρα με το 96,95 % των εδαφών της στην Ασία και μόλις το 3,05 % στα Βαλκάνια , στην Ευρώπη . Δημογραφικά , μόνο το 10 % του πληθυσμού της κατοικεί στην Ευρωπαϊκή Τουρκία ενώ το υπόλοιπο κατοικεί στην Ανατολία , δηλ . το Ασιατικό κομμάτι της Τουρκίας όπου ο χρόνος φαίνεται να σταμάτησε στο Μεσαίωνα . Συνιστά λοιπόν ένα γεωγραφικό μωσαϊκό . Είναι μια χώρα της Ανατολικής Ευρώπης , της Δυτικής Ασίας , των Βαλκανίων , του Καυκάσου και της Μέσης Ανατολής ενώ η γεωγραφική της θέση της επιτρέπει να επεμβαίνει , άμεσα ή έμμεσα , στις σημαντικότερες θάλασσες της Αφροευρασιατικής ηπείρου .
Το γεωγραφικό στίγμα της Τουρκίας ήταν και το συγκριτικό της πλεονέκτημα και απολάμβανε την εμπιστοσύνη των Δυτικών , , συμπεριλαμβανομένων και των ΗΠΑ , ως ανάχωμα προς οποιαδήποτε τυχόν εχθρική κίνηση της πρώην ΕΕΣΔ και νυν Ρωσίας προς Δυσμάς , αλλά και ως σταθεροποιητικός παράγοντας της περιοχής . Αυτή η αντίληψη έχει πλέον φθαρεί λόγω της συμπεριφοράς της κυβέρνησης του Νέο-σουλτάνου Ταγίπ Ερντογάν , τόσο στο εσωτερικό όσο και το εξωτερικό της χώρας . Αντίθετα , η σημερινή Τουρκία όχι μόνο θεωρείται απρόβλεπτη από τους Δυτικούς αλλά συνάμα αποτελεί απειλή για τα όμορα κράτη και παράγοντας αποσταθεροποίησης σε μια περιοχή , όπως η Μέση Ανατολή , η οποία ήδη μαστίζεται από συνεχείς διενέξεις και πόλεμο τα τελευταία 15 χρόνια . Τα πιο ανησυχητικά όμως φαινόμενα που παρατηρούνται σήμερα στην Τουρκία είναι η φυγόκεντρος τάση της από τη Νατοϊκή συμμαχία καθώς και η αναζήτηση νέων οικονομικών εταίρων .
Η Θέση της Τουρκίας στην Κεντρική Ασία :
Το γεωοικονομικό ενδιαφέρον της Τουρκίας στην πλούσια σε φυσικούς πόρους Κεντρική Ασία μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ και του διπολισμού είναι γνωστό . Έκδηλη υπήρξε και η προσπάθεια της να συμπληρώσει το γεωπολιτικό κενό που εμφανίστηκε στην Κεντρική Ασία στην μετά ΕΣΣΔ εποχή . Η κατάρρευση του σοβιετικού συστήματος , που επιχειρούσε να εξαφανίσει την ισλαμική καθώς και την τουρκική ταυτότητα , έδωσε την ευκαιρία στην Τουρκία να προσπαθήσει να αυξήσει την επιρροή της και τον γεωοικονομικό έλεγχο των ισλαμικών πρώην Σοβιετικών Δημοκρατιών . Η προσπάθεια της αυτή στηριζόταν από τις ΗΠΑ , οδηγήθηκε όμως σε αποτυχία και προκάλεσε ρήξη στις σχέσεις της Τουρκίας με το Ιράν και τη Ρωσία .
Σήμερα η Τουρκία , ενώ βρίσκεται σε καθεστώς ένταξης στην E . E . εντούτοις δεν διστάζει να φλερτάρει , ανοικτά πλέον , με την ιδέα της ένταξης στην Ευρασιατική Οικονομική Ένωση ( Ε . Ο . Ε ) που αποτελεί έναν βασικό πυλώνα της σύγχρονης Ρωσικής υψηλής στρατηγικής απέναντι στη Δύση , την Ε . Ε . και το ΝΑΤΟ . Στην Ε . Ο . Ε . συμμετέχουν η Ρωσία , η Λευκορωσία , το Καζακστάν , η Αρμενία , το Κιργιστάν . Η Ε . Ο . Ε έχει μια ενσωματωμένη κοινή αγορά που αριθμεί 183 εκατ . άτομα και ένα ΑΕΠ που ξεπερνά τα $ 4 τρις
Την ίδια στιγμή , με δεδομένες τις καθυστερήσεις στην πορεία ένταξής της Τουρκίας στην Ε . Ε ., ο Ερντογάν ομιλεί πλέον ανοικτά για τα πλεονεκτήματα που θα έχει η Τουρκία με την ένταξη της στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης ( Ο . Σ . Σ .), ένα χαλαρό οικονομικό και στρατιωτικό μπλοκ που έχει συγκροτηθεί από την Κίνα και τη Ρωσία οι οποίες δεσπόζουν του μπλοκ , και θεωρείται αντίβαρο στην επιρροή των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ασία . Ας σημειωθεί ότι στις δηλώσεις Ερντογάν , το Πεκίνο αντέδρασε θετικά δηλώνοντας την ετοιμότητα του να εξετάσει τυχόν αίτημα ένταξης από την Άγκυρα . Ήδη στον Ο . Σ . Σ . είναι ενταγμένες η Κίνα , η Ρωσία , το Καζακστάν , το Κιργιστάν το Τατζικιστάν και το
Geopolitics . com . gr all rights reserved 2017 Page 12