Geheugen van Prisma Groeten uit Assisië 1904 - 2004
Groeten uit Assisië
1904 - 2004
De eeuw van Frans van As: van patiënt tot burger
Assisië kent vele verhalen. Verhalen die vertellen van de mensen die er soms tientallen jaren leefden en werkten. Verhalen van de familie en bekenden die bij hen op bezoek kwamen. Assisië schreef ook geschiedenis. De geschiedenis van de broeders en hun werk voor mensen met een handicap. Deze tentoonstelling brengt aan de hand van een aantal ankerpunten de geschiedenis van een eeuw Prisma in beeld. Als voorbeeld voor alle verhalen die verteld kunnen worden dient het levensverhaal van Frans van As. Zijn herinneringen vormen de rode draad in de tentoonstelling.
Vooraf 1900 ‘Zoals u ter ore kan zijn gekomen, hebben wij, Broeders Penitenten den Weled. Heer P. van Beugen uit ‘s-Hertogenbosch tot zijn dood verpleegd in ons Krankzinnigengesticht te Boekel. Als dank voor zijn verpleging bood zijne dochter Dorothea van Beugen aan Vader Lucas hare bezittingen onder Udenhout aan tegen genot van lijfrente, voor ene stichting van liefdadigheid, bij voorkeur zenuwlijders’. Het gaat om een stuk grond van 45 hectare met drie boerderijen waarvan één hier afgebeeld. De aankoopsom + lijfrente van achthonderd gulden jaarlijks bleek achteraf geen koopje, omdat de schenkster erg oud werd. 1901 De Broeders Penitenten besluiten een apart gesticht te bouwen voor zwakzinnigen die tijdelijk in Huize Padua in Boekel waren opgenomen: ‘om op de verkregen landerijen onder Udenhout een huis tot woonplaats der Eerw. Broeders en verpleging van mannelijke idioten te bouwen. De nieuwe stichting zal den naam dragen van Huize Assisië’. 1902 Bij Koninklijk Besluit op 21 juli krijgt men vergunning voor de oprichting van een gesticht voor idioten, op het terrein genaamd Hooghout (document 1). 1903 Bouw van het eerste paviljoen A (later Vincentius genoemd) en het administratiegebouw. De aanneemsom bedraagt ƒ 94.000,-. Oudste instellingen voor zwakzinnigen in Nederland Jaar 1891 1904 1907 1910 1924 1925 Naam Instelling ‘s Heerenloo Huize Assisië Boldershof Eefdese Tehuizen dr.mr. W. vd Bergh Huize Vincentius Plaats Gezindte Doelgroep Ermelo prot. m Udenhout r.k. m Druten r.k. v Eefde prot. m Noordwijk prot. m/v Udenhout r.k. v
Een van de drie boerderijen uit de tijd vóór Assisië.
1903 het hoofdgebouw in de steigers
Colofon: Samenstelling: Geert van Pelt met dank aan: Bart van Doveren Cees van de Bersselaar Christian Faro Eindredactie: Klaartje Koenraad Materiaal uit de archieven van: Cees van de Bersselaar Bart en Marian van Doveren Annie van Roessel Broeders Penitenten Prisma Vader Lucas, tweede stichter van de Congregatie. Besloot tot oprichting van Assisië. Broeder Laurentius van de Boogaard, de onvermoeibare werker, die in 1903 met beleid en doorzettingsvermogen de oprichting van Huize Assisië heeft gestimuleerd. Hij was de eerste overste van 1903 - 1913. Vormgeving: Jac de Kok ontwerpers, Tilburg Printwerk: Exposize, Eindhoven
1 januari 1904
aantal bewoners 52 verpleegprijs per dag F 0,77
inleiding