COLUMN
123
Jaap Valkhoff, dé zanger van Rotterdam
Rien Vroegindeweij is dichter en schrijver en ontving in 2006 de Erasmusspeld
Het beeld Langs de Maas van beeldend kunstenaar Cor Kraat, op de hoek van de Schilderstraat en de Schiedamsedijk, vertelt het verhaal van een artiest en zijn stad. Een meer traditionele beeldhouwer zou een man met een accordeon hebben uitgebeeld, maar Kraat heeft een beeld gemaakt dat bij de moderne stad past, een sculptuur die opgaat in zijn omgeving.
Jaap Valkhoff, tekstdichter, componist, zanger, accordeonist, saxofonist, komiek, was dé zanger van Rotterdam. Hij zit als het ware in de aard, moderner gezegd, in het dna van de stad. Diverse opeenvolgende muziekstromingen hebben hem niet uit het collectieve geheugen kunnen verjagen. Wie zijn naam niet( meer) kent, zal toch zijn liedjes wel eens hebben gehoord. Ze worden nog steeds gespeeld en gezongen.
Denk aan Diep in mijn hart( kan ik niet boos zijn op jou), Ik zie de haven al, Denk jij nog aan die tijd, Ik ben verliefd op een keukenmeid en Dat kan alleen in Rotterdam. Mooie melodieën, simpele teksten van een grote zeggingskracht. Zijn Hand in hand Kameraden steekt duizenden Feyenoordsupporters nog tweewekelijks een hart onder de riem. Van dit lied, geschreven door Johnny Hoes, bestond overigens ook een Ajax-variant. Maar dat gaan we hier niet aan de grote klok hangen Het zinnetje Geen woorden maar daden is spreekwoordelijk geworden voor het reilen en zeilen van de hele stad Rotterdam.
Jacobus Valkhoff werd op 16 augustus 1910 in de Hendrikstraat in Crooswijk geboren. Zijn vader Arie Valkhoff was meubelmaker en enthousiast muziekbeoefenaar op accordeon en orgel. Op zijn derde speelde Japie al harmonica. Met zus Marie speelde hij op bruiloften en partijen, later ook met andere muzikanten.
Nadat hij zichzelf ook tenorsaxofoon had leren spelen, werd hij een welkome gast in tal van orkesten en reisde hij langs vele grote theaters in binnen- en buitenland. Met broer Arie en zus Jopie vormde Jaap jarenlang het succesvolle accordeontrio The Three Hawkcourts.
In de loop van 1941 begon Jaap zelf liedjes te componeren. Enkele van zijn liedjes uit die tijd zouden uitgroeien tot Nederlandse evergreens. Halverwege de jaren 50 vestigde Jaap zich – na een kleine twintig jaar- weer in Rotterdam, waar hij onder meer met zijn broer Arie, een aantal cafés dreef. Oudere Rotterdammers zullen zich de Taboe, de Horlepiep en de legendarische Oase Bar in de Schilderstraat nog herinneren.
In de laatste jaren van zijn leven woonde Jaap met vrouw Bep in Schiedam, en tijdens de zomermaanden in zijn vakantiehuisje in Hoek van Holland, waar hij een rustig leven leidde. Op 30 januari 1992 werd hij, tijdens de feestelijkheden rondom zijn 70-jarig artiestenjubileum, onderscheiden met de Erasmusspeld voor zijn verdiensten voor de stad.
In de zomer van dat jaar werd Jaap Valkhoff in Hoek van Holland tijdens het fietsen aangereden. Hij overleed op 3 juli 1992 aan de gevolgen van dat ongeluk, op 81-jarige leeftijd.
RIEN VROEGINDEWEIJ