kültür
ARALIK EXECUTIVE HOUSEKEEPER 2014
ve pandantifleri yaldız ve yağlı boya kalem
işleriyle tamamen Batı tarzında bezenmiştir.
Renkli mermer işçiliği gösteren mihrap ve
minberde de, yine klasik çizgiden uzaklaşılarak, birtakım barok bezemelere yer verilmiştir. Beşgen planlı mihrap nişinin üzerinde,
değişik tarzda çiçek ve yapraklardan oluşan
bitkisel bir süslemeye gidilmiş, kitabe levhasının üstüne de ortası çelenkle taçlandırılmış
bir tepelik yerleştirilmiştir.
EDİRNEKAPI-MİHRİMAH
SULTAN CAMİİ
Kanuni Sultan Süleyman’ın kızı Mihrimah Sultan tarafından Mimar Sinan’a yaptırılan Cami
ve külliye, Edirnekapı’da yer alır. Yapımı 1562
yılından 1565 yılına kadar sürmüştür. Cami
1719 yılındaki depremden büyük hasara uğrayıp kubbeleri çökmüştür. Yapılan tamirden
uzun yıllar sonra yine 1894 yılındaki depremde minaresinin devrilmesi ile son cemaat yerinin kubbelerinin çökmesi ile bir süre öylece
kaldıktan sonra 20.yüzyılın başlarında Evkaf
Nezareti eliyle onarılmaya başlanmıştır.
Cami, dikdörtgen planı ve fevkanidir. Sinan
bu camide yeni bir araştırma ile dört paye
120
üzerine oturan 19 metre çapında ve 27 metre yükseklikteki büyük ana kubbeyi, yanlara
doğru kemerlerle açılan, yarı yükseklikte
üçer küçük kubbe ile genişletmektedir. Yan
mahfirler altışar sütunlu sivri kemerler üzerindedir. Ana kubbe yalnız başına yükselerek,
takviye kuleleri arasında üç sıra pencerelerle
açılmış, dört ince kalkan duvarı ve dört pandantif kalmıştır. Caminin tek şerefeli kesme
taştan yapılmış kurşun külahlı minaresi aslına nispetle daha ince yapılmıştır. Bu bakımdan Sinan devri nispetlerine uymaz. Minarenin kürsü ve pabucu yarıya kadar kalındır.
Cami içi iki yüz dört adet penceresi, kalem işi
süslemeleriyle, hünkar mahfiliyle, aydınlık ve
ferah bir mekana sahiptir.
SOKULLU MEHMET PAŞA CAMİ
(KADIRGA)
Üç padişaha da sadrazamlık yaparak Osmanlı Tarihinde önemli bir yer edinen Sokullu
Mehmet Paşa’nın İstanbul’da kendi adına yapılmış iki camisinden biri olan bu cami, büyük
usta Mimar Sinan’ın en güzel eserlerinden
biridir. Cami, 1571-72’de Sokullu’nun adına
eşi Esmahan Sultan tarafından yaptırılır. Dış
avlusu olmayan caminin mermer taşlı iç avlusuna kuzey kapısından merdivenlere girilir.
Avlunun ortasında mermer şebekeli, kubbeli
bir şadırvan bulunur. Bu avlunun üç tarafı revaklar ve bunların gerisinde yer alan üzerleri
kubbeli 16 medrese odası ile kuşatılmış. Revakları kubbeye bağlayan kemerler, önemli
bir mimari tarzı simgeler.Kubbenin yanlara
açılmasını önlemek amacıyla camiin dışına,
her ayağın üzerine bir ağırlık kulesi oturtulmuş ve köşelere de birer yarım kubbe eklenmiş. Caminin kalem işleri de oldukça zengin.
Özellikle avlu giriş kapısının tavanını kaplayan malakari örnekler, müezzin mahfil tavanı, kapı, pencere kapakları ve kürsü çok ince
ağaç işçiliği gösteren mükemmel eserler.
Esas girişle avlu kotu arasında 5 metre, avlu
kotu ile arkadaki tekkenin avlu kotu arasında
4 metre olan bu arazide bir yapının yerleşmesi son derece ustacadır. Bu da ancak Sinan
gibi bir ustanın elinden çıkabilir. Camideki çini
ve kalem işi süslemelerinin zenginliği, ahengi kadar mimariyi canlandırması da bir diğer
ustalık detayı olarak karşımıza çıkmakta ve
Mimar Sinan bir kez daha, bizleri, kendine
hayran bıraktırmaktadır.