Ïåäàãîãèêà ¹ 7 ( 7 ) 2015 еріген оттегімен балықтар тыныс алады .) 4 . Неге жануарлар суықтан тоңбайды ? ( Өйткені аңдардың жүнінің , құстардың мамығының арасында ауа бар , ауа жылуды нашар өткізеді ) 5 . Таза ауа қайда болады ? ( Орман ішінде , теңіз , көл , өзен , мұхит жағалауында ) 6 . Өсімдік таза ауаны қалай бөліп шығарады ? ( Өсімдік ауаның құрамындағы көмірқышқыл газын , зиянды заттарды
, шаңды жұтып , оның орнына көп мөлшерде оттегін бөліп шығарады ) 7 . Ауаның көлемі қалай өзгереді ? ( Ауа қызғанда көлемі ұлғаяды , ауа суығанда көлемі кішірейеді ) 8 . Әр адам тәулігіне қанша ауа жұтады ? ( Әр адам тәулігіне бірнеше мың литр ауа жұтады ) 9 . Қалың киіммен адам неге тоңбайды ? ( Себебі қалың киімнің түктерінде ауа болады , ал ауа дененің жылуын сыртқа шығармай ұстап тұрады .)
10 . Ауаның тазалығын сақтау үшін не істейді ? ( Ауаның тазалығын сақтау үшін ірі кәсіпорындардың мұржаларына ыс , шаң-тозаң , түрлі улы газдарды тұтатын қондырғылар орнатылады .) - Ендеше балалар айналамызда таза ауа болу үшін біз не істеуіміз керек ? Ел басымыздың " жасыл ел " бағдарламасына өз үлесімізді қосып , қаламызды көгалдандыруымыз керек . IV . Жаңа материал . 1 . Ауызды жауып , танауыңды қысып , ішіңнен сана . Тұншығасың . Сонда адамға тыныстану үшін не қажет ? -Ауа .
Түссіз
Жеңіл
Серпімді
АУА
Мөлдір
Сығылады
Жануды қалайды Жылу нашар өтеді
V . Сарамандық жұмыс : 1-тәжірибе Шар үрлейміз . Оның ішіне не толды ? Ауа , яғни ол орын алды . Ол шарға қайдан келді ? Ішімізден , яғни адамда ауа болады Ол қалай келеді ? - Тыныс алу арқылы . Енді осы шарды алақанымызға қойып көтерейікте , ауаның салмағын анықтайық . Не байқадық ? - Ауа жеңіл . 2-тәжірибе . Шарды сығайық . Ауа сығылып , қайта серпіледі . 3-тәжірибе Үш шырақты жағайық . Оларды стақанмен , банкамен , төбесі ашық банкамен жабамыз . Қайсысы алдымен сөнеді ?
Неге ? - Стақанмен жабылған сөнеді - Банкамен жабылған ұзақ жанып сөнеді , себебі ауа көптеу . - Төбесі ашық шырақ жана береді , оны ауа толық қоршап тұр . Олай болса , ауа жанғыш . VI . Дәптермен жұмыс . - Ауаның қасиеттерін дәптерлеріне жазады . ( түссіз , мөлдір , жеңіл , сығылады , серпіледі , жылуды нашар өткізеді , жануды қолдайды ) Мұғалім : Сарамандық жұмыс арқылы ауаның барлық қасиетін анықтап білдіңдер . - Балалар адам қатты шөлдегенде не ішеді ? - Су . -Ендеше біз келесі су туралы тақырыпқа тоқталамыз . ( Жер моделінің суреті ) - Суретке қарайықшы қандай түс өте көп . - Көк . - Дұрыс . - Ендеше балалар жердің 3 / 1 бөлігін су алып жатыр екен . Жер бетінде су көп екенін білдік . - Адам ішуге қандай суды пайдаланады ? - Тұщы . - Жақсы . Жер бетінде қандай су көп ? - Ащы . - Дұрыс . Тұщы су аз екен . - Олай болса тұщы суды біз қалай пайдалануымыз керек ? - Үнемдеу , таза сақтау керек . - Балалар суы жоқ елді мекекендерде ащы суды пайдаланады . Оны қайнатып өңдеуден өткізеді . Өңдеуден өткізілген су өте қымбат болады . Қайнатылған судың түбіне тұз шөгіп қалады . Ол тұз ашық қалып қойса , адам денсаулығына өте зиян келтіреді . Сондықтан ол тұзды өңдеуден өткізіп , пайдалануға жаратады екен . Судың маңызы : 1 . Адам өмір сүре алмайды . 2 . Жануарлар . өсімдіктерге қажет . 3 . Қатынас жол үшін қажет . 4 . Ас әзірлейміз , шомыламыз , тазалық үшін , ішеміз , демалысқа қажет .
71