Ïåäàãîãèêà
оқушыларға басшылық жасайды .
- Зерттеу барысында мониторинг жасауға көмек береді . Менторлар оқушылардың бағалануы барысында кейбір салаларында жауапты болады , бірақ жұмыстың аяқталуы оқушының өз жауапкершілігінде болмақ .
- Ментордың басты міндеті көрме барысында жекеленген тапсырмалардың орындалуына басшылық жасау болып табылады .
- Оқушылар менторларымен байланыс орнатуға және олармен кездесуді ұйымдастыруға жауапты . Үйлестіруші немесе директордың рөлі қандай ? - көрменің мақсаттарын , талаптарын түсіндіру , бағалау тәсілдерін анықтау ;
- оқушылар мен мұғалімдердің қажеттіліктерін қамтамасыз ету ;
- көрмені өткізуді бірлесіп жоспарлау , уақытты жеткілікті қамтамасыз ету ; - көрмені мектепте өткізу ; - көрмеге барып , оқушылармен бірге зерттеудің аяқталғанын көру . " Көрме " жұмысы қалай бағаланады ? - Көрмедегі соңғы презентация ғана емес , жұмыстың толық барысы бағаланады .
- Студенттер ойларын , мақсаттарын қалай дамытып
келе жатқанын көрсететін журнал толтырады . Журналда немесе папкіде тақырыбына байланысты суреттері , диаграммалары , поэмасы , жазба жұмыстары болады .
- Менторлар мен мұғалімдер жұмыс барысын тек қана бақылайды .
- Бақылаулар ескеріле отырып , сол бойынша бағаланады .
- Оқушылар тексеру парағы және рубрика бойынша өзін-өзі бағалайды . - Мұғалімдер рубрика арқылы бағалайды . Мұндай көрмені бастауышты бітіріп жатқан баланың бастауыш бектептен алған білімін паш етудің бір көрінісі ретінде қолдануға болады . Себебі бала осы саладағы жұмысы барысында мұғалімнен үйренбейді , керісінше мұғаліммен кеңесе келіп , мұғалімге беймәлім тың дүниелерді тауып , осы уақытқа дейін алған білімін сан қырынан көрсетуге тырысып бағады . Яғни жобалық жұмысы барлық пәндерді қамтиды . Ол таңдап алынған тақырыбына байланысты . Жобалық жұмысты презентациялау қазақ , орыс және ағылшын тілдерінде жүргізіледі , оның барысында статистика жүргізілетін болса , ол математика пәнімен байланысады , басқа елде де көтерілген проблемаларды табуы әлемді , дүниені танумен ұштасып жатады , сонымен қатар кесте жасау , сурет салу , жобаны көркемдеу , әрлеу , макет жасау , қолөнер жұмыстары да орын алады . Осы әрекеттердің барлығы баланың ойлау қабілеті мен тапқырлығын шыңдаумен қатар , оның эстетикалық талғамына , шығармашылық тұрғыдан
¹ 6 ( 6 ) 2015
дамуына зор ықпалын тигізеді . Жоба жұмысының зертелуі барысында бала іздене келіп , белгілі бір белестер мен қиындықтарға душар болады , оны шешудің жолдарын тауып , жеңіске қол жеткізеді де , осы салаға қызығушылығы артып , зерттеу жұмысының заңдылықтарына орай соны ойлар , жоспарда мүлде ескерілмеген дүиелер туындап , баланың басқа қыры ашылуы да ғажап емес . Жоба барысында оқушы осы материалды толық меңгергендігі соншалық , оны тезірек көпшілікке , яғни мектепте ұйымдастырылатын көрмеде ата-анасы , сыныптастары , мектеп оқушылары , мұғалімдер , басқа да қонақтарға көрсетіп , таныстыруға ынталы келеді . Себебі олар бір тақырыптың аясында күрделі әлемдік деңгейдегі , барлық халыққа ортақ проблеманы көтеріп , оларды салыстырып , ересектер білмейтін , көзден таса , елене бермейтін проблемаларды байқап , сол бойынша өз ойларын айтып , үлкендерді ойландырып қоятындай деңгейге жеткізетін де кездері болады . Міне , осы орайда баланың бойына біліммен қатар , өз өзіне деген сенімділік , батылдық , еркіндік , мейірімділік , бауырмалдық сезімдері ұялайды . Осы жұмыстың нәтижесінен соң , презентацияда алған мақтаумадақтарынан соң бала одан сайын қанаттанып , сенімді , қарқынды адыммен орта буын мектебіне батыл қадам басады . Болашаққа деген сенімінің алғашқы жемісінің дәні мол өнім берді деген осы емес пе ?!
Көрменің көрсетілімінен соң бала өткен ісіне және тәжірибелеріне көз жүгіртіп , жасаған ісәрекеттерінің кем-кетігін саралап , жетістіктерін жіктей келіп өз-өзіне есеп береді . Онда оқушы көрмеден алған әсерін , ой-пікірін , нені біліп , нені үйренгенін , өзінің ой-толғауларын , жан тебіреністерін қағаз бетіне түсіріп , тірнектеп жасаған еңбегінің тақырыбына орай шағын эссе жазады . Сөзіміз дәлелді болу үшін өзіміз қызмет жасайтын Алматы қаласындағы " Мирас " Халықаралық мектебінде ұйымдастырылған бастауыш мектеп түлектері арасындағы көрме жұмысының нәтижесі бойынша оқушылар жазған эсселерді назарларыңызға ұсынамыз . Жантемір Сарсенов . Халықаралық " Мирас " мектебінің 5 " С " сынып оқушысы :
Ең алдымен көрме туралы не білетінімді жаздым . Басқа сыныптар көрме туралы не ойлайтынын оқыдым . Мисс Надежда бізге көрме қандай болу керек екенін айтты . Біз сыныпқа келген соң , " Ғаламшардағы ортақ тіршілік " тарауы бойынша өзіміз тақырып құрастырдық . Біз адамдардың басқа адамдармен байланысы деген тақырыпты таңдадық . Содан соң бір-бірден өзімізге зерттеу тақырыбын таңдадық . Мен " Мүмкіндігі шектеулі адамадар қалай жүмыс істейді ?" -деген тақырыпты таңдадым . Тақырыптар таңдаған соң , мен неге бұл тақырырпты таңдадым ? -деген шығарма жаздым . Мүмкіндігі шектеулі адамдарға ерекше назар аудару керек , өйткені олар ерекше дәрігерлік және психологиялық көмекті әлде жай қосымша көмекті қажет етеді . Оларда көбісінде эмоцияналдық және оқу кезіндегі көптеген проблемалар кездеседі . Сол үшін біз оларға көмектесу керекпіз , бірақ та оларға өте көп көмектеспеңдер , себебі олар да біз сияқты өз бетінше жұмыс істегісі келеді .
24 қантар күні біз және " Аяла қамқорлық қорымен " бірге № 4-інші мектеп-интернатына бардық . Оларға акцияда жиналған акшаға интерактивті тақта сатып алдық . Бұл мені олар туралы көп қызықтырды , сол үшін мен осы тақырыпты таңдадым . Мен бұл тақырыпты таңдаған себебім , өйткені мен олардың орнындарында болсам өте қиналатын едім . Мен олар қалай жұмыс істейтінін білгім келеді .
Мен шығармамды ағылшынша және қазақша жаздым .
33