EURASIAN EDUCATION №5 2016 | Page 114

¹ 5 ( 12 ) 2016
Yñòàçäàðäûí ïåäàãîãèêàëûê òýæ ³ ðèáåñ ³ íåí
Мақала ұстаздар тәжірибесінде жобалау әдістерін пайдалану мәселесіне арналған . Мақала авторлары қазақ тілі мен әдебиеті сабақтарында жобалауды жүзеге асырудың өзіндік артықшылықтары туралы сөз қозғайды . Авторлар жобалау жұмысын балаларға білім мен тәрбие берудің тиімді түрі ғана емес , педагогтар мен атааналардың балаларға білім беруге деген ынта-жігерін біріктірудің бірден бір құралы ретінде ұсынады .
ХАДЖИМОВА МАДИНА СЕРИКБЕКОВНА
ЖИЛКИБАЕВА ГАУХАР АЙТБЕКОВНА
қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімдері
Статья посвящена использованию методов проектной деятельности в педагогической практике учителей . Авторы статьи рассказывает о преимуществах реализации проектной деятельности на уроках казахского языка и литературы . По мнению авторов , проектная деятельность - не только наиболее продуктивная форма обучения детей , но и эффективный инструмент по интеграции усилий педагогов и родителей , направленных на обучение и воспитание учащихся .
The article is devoted to the use of methods of project activities in the teaching practice of school-teachers . The authors describes in detail the benefits of the implementation of project activities at the Kazakh language and literature lessons . According to the authors , the project activity - not only the most productive form of education of children , but also an effective tool to integrate the efforts of teachers and parents , aimed at training and education of students .
ОҚУШЫЛАРДЫҢ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ САУАТТЫЛЫҒЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУДАҒЫ ҚАЗАҚ ТІЛІ МЕН ӘДЕБИЕТІ ПӘНІ САБАҚТАРЫНДА " ЖОБАЛАП ОҚЫТУ " ТЕХНОЛОГИЯСЫНЫҢ МАҢЫЗЫ
Елбасы Н . Ә . Назарбаев 2012 жылғы 27 қаңтардағы " Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту - Қазақстан дамуының басты бағыты " атты Қазақстан халқына кезекті Жолдауында білім беру ұйымдары жастарға жалаң білім беріп қана қоймай алған білімдерін өмірдің түрлі жағдайларында пайдалана алуды үйретуі керек екендігін баса айтып , үкіметке оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамытудың бес жылға арналған Ұлттық шаралар жоспарын дайындау жөнінде нақты тапсырма берген еді . Осы тапсырманың негізінде маусым айында Үкіметтің 25 маусым 2012 жылы № 832 қаулысымен бекітілген " Мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығын дамыту жөніндегі 2012-2016 жылдарға арналған ұлттық іс-қимыл жоспары " қабылданды . Ұлттық жоспардың мақсаты-Қазақстан Республикасындағы мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығын дамыту үшін жағдай жасау болып белгіленген болатын . Елбасы Н . Ә . Назарбаев " Болашақта еңбек етіп , өмір сүретіндер - бүгінгі мектеп оқушылары . Мұғалім оларды қалай тәрбиелесе , Қазақстан сол деңгейде болады . Сондықтан жүктелетін міндет өте ауыр ", - деген болатын . Осы ғылым мен білімнің негізін тереңдету нәтижесінде ғана еліміз өзінің елдігін басқа елдер алдында көрсете алады . Ал ел тағдыры , оның келешекте кемелді ел болуы мектептің қандай негізде құрылуына байланысты болған .
Мектептегі басты тұлға - мұғалім десек , бала өмірінде мұғалім ерекше роль атқарады . Оқушылардың білімді де , білікті , парасат пайымы мол , саналы да сабырлы азамат боп жетілуі , тәлім мен тәрбие беретін мұғалімге тікелей байланысты болмақ . Демек , өз ісіне берілген , жаңалықты жатсынбай қабылдайтын , ұлттық қасиеттеріміздің асылдарын асқақтата отырып , шәкіртінің жанына құятын ұстазды ғана бүгінгі күннің
лайықты тұлғасы деуге болады .
Ұстаздардың келешектегі мақсаты - рухани жан дүниесі бай , жан-жақты жетіле дамыған жеке тұлғаны қалыптастыру .
Жеке тұлғаны жан-жақты дамыту мен қалыптастыру мәселесі Абай Құнанбаев , Ыбырай Алтынсарин , Мағжан Жұмабаев , Шәкәрім Құдайбердиев , Жүсіпбек Аймауытовтардың шығармаларының негізгі арқауы болған . Әсіресе ұлы ғұлама Абайдың еңбектерінде адам бойындағы негізгі қасиеттер : қайрат , ақыл , жүректің сапалық деңгейіне қарай және олардың өзара қатынасына байланысты қалыптасатын " Толық адамды ", ол , түсіндіріп айтқанда білімді , адамгершілігі жоғары , парасатты жан-жақты жетілген тұлға тәрбиелеп жетілдіру мақсаты көзделеді .
Оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру үшін әр мұғалім сабақ кезінде әртүрлі тақырыптық , пәнаралық , сынып аралық байланыс орнатып , қызықты әңгімелерді сахналық көрініс ретінде өтуді ұйымдастыра білуі қажет . Сонымен қатар , түрлі көрнекілік құралдарын қолдану , сұрақ-жауап , талдау , жинақтау , ажырату , тақтаға жазу , айтқан ойды мысалдармен дәлелдеу , сөздікпен жұмыс , проблемалық мәселелерге жауап беру , нақтылы және жалпылама тапсырмалар беріп , шағын шығармашылық жұмыстарды орындату , оқушының бірін-бірі сынауы , өзіндік пікір білдіруі , баяндама жасауы , ғылыми зерттеу жазып қорғауы т . б . алуан түрлі әдіс-тәсілдерді қолдануы керек . Осындай әдіс-тәсілдерді түрлендіріп , жүйелі түрде пайдаланып , мұғалімнің шәкірттері өз бетімен жұмыс істеуге тез үйренеді . Осы ретте , шығармашылыққа жақын кейбір оқушылар әңгіме , мақала , күнделік , пікір жазып үйренуіне мүмкіндік туады . Жобалау технологиясын қолданудағы негізгі мақсат -
112