Ïåäàãîãèêà
¹ 1 ( 1 ) 2015
Бұл мақалада орта кәсіптік оқу орындарында білім алушыларға адамгершілік тәрбие беру мәселесі қарастырылған . Сонымен қатар оқушыларға дұрыс тәрбие берудің тиімді жолдары қарастырылған .
ЖАКИПОВА АСЕМ КАСЕНОВНА
" Электротехника коллежді " КМҚК арнайы пәндер оқытушысы
ЖУКЕНОВА ГУЛЬБАРШЫН АМАНГАЛИЕВНА
" Электротехника коллежді " КМҚК шет тілдер оқытушысы
XXI ғасырда қоғам мен мемлекет дамуының ең басты жетістігі - білім мен тәрбие .
Қазіргі қоғамдағы жастар мен жасөспірімдердің рухани-адамгершілік дамуында шешімін таппаған мәселелердің бар екендігі жасырын емес . Мысалы , жас өспірімд ер арасы нда нашақорл ық пен алкоголизмге шалдыққандардың саны , кәмелетке толмаған қылмыс жасаушылардың саны біртіндеп артып келе жатыр . Мұның басты себептерінің бірі - жастар мен жасөспірімдердің арасында адамгершілік құндылықтарының азаюы . Тәрбие мәселесіндегі келеңсіз жағдайларды жою үшін бала тәрбиесімен айналысатын әрбір оқу орны тәрбие кеңістігінің жаңа мод елін жас ап , отбасымен педаго гикалық ұж ымдардың өзара ы нтымақтастығ ын нығай та оты рып , жас жеткінш ектің тұ лғал ық ж етіл уін қамтамасыз етуге көңіл бөлуі керек . Орта кәсіптік оқу ор ындарынд а білім мен тәрбие алып жатқан оқушылардың дені 16-20 жас аралығында , жоғарыда аталған қиыншылықтар осы жас ерекшеліктеріне тән . Кәсіптік білім беру мекемелері оқушылар континентінің өзіндік ерекшеліктері де бар :
- жалпы орта білім және негізгі білім базасында мектептен келген түлектердің жас ерекшеліктері мен аймақтық айырмашылықтарын , түрлі ұжымдық ортадан келгендігін ескеруі қажет ;
- көптеген кәсіби оқу-орындарына оқушылар кездейсоқ , өз ықтиярынсыз , ата- аналары ұсынысымен , кәсіп саласынан бейхабар болып оқуға келетіні де кездесіп тұрады ;
- кәсіптік оқу орындарына тәртібі нашар , педагогикалық ұжымның құтыла алмай жүрген " қиын " оқушыларын жіберуі мектептер үшін дәстүрге айналғаны жасырын емес ;
- кәсіптік оқу орындарында сабаққа қызығушылығы аз , тәртібі нашар , белсенділігі төмен оқушылар да бар . Әлеуметтік ортаның қалыптасуы өте нашар , өзара кикілжің туғызуға бейім , ұнамсыз әрекеттерге үйір оқушылар өзгелерге әсерін тигізеді . Сонымен , кәсіптік оқу орындарына білім мен тәрбие деңгейі әр түрлі ортада қалыптасқан оқушылар келеді . Жоғарыда айтылғандардың бәрін жинақтай отырып , кәсіптік білім саласында төмендегі шарттарды орындау керек :
1 . Жеке тұлға , оның біліміне нақты көзқарастың болуы керек ; 2 . Оқу мен тәрбиелеу үрдісінде жүйелілік , дербестік , бірізділік принциптерді сақтау керек ; 3 . Тәрбие жұмысы дұрыс жолға қойылуы керек ; 4 . Педогогтар оқушы бойындағы ( сенім , намыс ,
Статья посвящена ценностноориентированному подходу в воспитании учащихся профессионально-технических учебных заведений . Авторы делятся собственными опытом воспитательной деятельности .
This article provides the main issues of moral education of students in vocational education institutions . At the same time , describes ways of correct educating for students .
КӘСІПТІК ОҚУ ОРЫНДАРЫНДА
ЖЕКЕ ТҰЛҒА
ТӘРБИЕЛЕУДЕГІ ҚҰНДЫЛЫҚ БАҒДАРДЫҢ
МАҢЫЗЫ
кішіпейілділік сияқты қасиеттердің ) адамгершілік қасиеттердің дамуына ықпал етуі керек ; 5 . Жастар мен жасөспірімдерді тәрбиелеуде жас ерекшелігіне мән беру керек . Қорыта келе , жастар - біздің болашағымыз , қоғамды құрушылар десек , бәсекелестік жағдайында білім мен тәрбиесі , шеберлігі мен рухани адамгершілік кұндылықтары бойынан табылатын жастарды оқытып - тәрбиелеу мәселесі тұр .
Мемлекетіміздің әлем алдындағы абыройын одан әpi асқақтатып , тәуелсіздігін нығайту , елімізде асқақ руханият пен азаматтықты өркендету үшін жас ұрпағымыз ұлттық құндылықтардың қасиеттерінен сусындап өcin , сол игі қасиеттерді өз бойларына дарытып , өміp тәжірбиесінде қолданса , еліміздің өркениетті ел қатарынан табылуына қосқан зор үлесі болар еді .
" Құндылық қасиеттер дегеніміз не ? Оның бастау кезі қайда ?" деген орынды сұрақтар тууы да мүмкін . Ол үшін жас ұрпаққа " құндылық " деген ұғымның мәнін терең түсіндіре білуіміз керек .
Құндылықтар - тәрбие мен оқытудағы адамгершілікке бағытталған идеялар . Оларға шындық , қайырымдылық , тұлға , бостандық , махаббат , шығармашылық , және т . б . жатады . Құндылықтар құрметтеу , қошаметтеу , қабылдау тәрізді ұмтылысты білдіреді . Құндылықтар сезім арқылы қабылданады , ал сана арқылы оны тусінуге болады . Соның нәтижесінде тұлға құндылықты игереді де , icәрекет етеді .
Осы аталмыш құндылқтардың бастау кезі халықтың мол мұрасында . Ол мұра-халық пайда болғалы онымен бipre жасасып , бipre дамып келе жатқан құнды дүниелер .
Халықтың , тілін , салтын , дәстүрін бойына ciңipген ұрпақ тәрбиелеу үшін ұлттық құндылығымызды бағалай біліуіміз шарт . Әр халық ұрпағының қайырымды да адал , әділ де ер жүрек , үлкенді құрметтеп , кішіге қамқор , ар-
81