USVAJANJE AKATA
U retuširanoj , postamsterdamskoj verziji ovog postupka , sudbina predmetnog akta postaje izvjesna mnogo ranije – bilo tako što će ga Savjet usvojiti već u okviru prvog čitanja , ukoliko prihvati sve amandmane Parlamenta , odnosno ako ovih uopšte nema , bilo tako što će , sada u okviru drugog čitanja , Parlament odbiti tekst usaglašen u Savjetu , 536 u kom slučaju se smatra da predloženi akt nije usvojen (“ shall be deemed not to have been adopted ”).
3.7 . Iz ugla institucionalnog balansa
U okviru ovog postupka , osobito nakon Amsterdamskih novela , Parlament dobija prominentniju ulogu . Gledajući iz ugla “ konačne ” odluke o sudbini predloženog akta , Parlamentu su na raspolaganju tri mogućnosti da se spriječi usvajanje akta . Prvu takvu mogućnost ima u okviru drugog čitanja , kada može odbiti usaglašeni stav Savjeta – čl . 251 ( 2 )( b ), drugu tokom tzv . trećeg čitanja , kada odbija ili propušta da prihvati ponuđeno kompromisno rješenje – čl . 251 ( 5 ) i treću kada insistira na svojim stavovima u Komitetu za usaglašavanje , što , u skladu sa čl . 251 ( 6 ), takođe , vodi neusvajanju akata .
Ipak , za razliku od ovih negativno intoniranih ovlaštenja , ulogu Evropskog parlamenta u ovom kontekstu mnogo snažnije potcrtava mogućnost oblikovanja teksta predmetnog akta – dakle , njegova naglašenije kreativna uloga u zakonodavnom postupku . Kako se ističe , to je zakonodavno saodlučivanje i dijalog u pravom značenju tog izraza . 537 Ovaj moment je , uz već rečeno , potcrtan i obavezom Komisije da kad god djeluje u skladu sa ovim postupkom prijedlog akta podnosi ne samo Savjetu , što je svojevremeno bilo pravilo , nego i Evropskom parlamentu – čl . 251 ( 2 ). Uz to , prema Amsterdamskim amandmanima Komitet za usaglašavanje je izričito obavezan da uzme u obzir i amandmane date u Parlamentu – èl . 251 ( 4 ) in fine .
Povodom obaveze Savjeta i Komisije da u komunikaciji sa Parlamentom obrazlože svoje stavove , vrijedi istaći dvije stvari . Sa jedne strane , obaveza da se Parlament “ u potpunosti ” obavijesti o razlozima usvajanja određenog stava , podrazumijeva argumente koji su dovoljni da objasne zauzeti stav , ali ne i određenje spram svakog pitanja pokrenutog u Parlamentu . Sa druge strane , tragom onog što se tretira kao generalna obavezu komunitarnih institucija , a
536
Očito tehničkim propustom , kod Lopandić , 1999 ., u prevodu odredbe čl . 251 ( 2 ) ne figurira opcija da Parlament odbije zajednički stav .
537
Mathijsen , 1995 ., str . 34 . Ali , vidi i Curtin , 1993 ., str . 37 – 38 , koja je mnogo kritičnija u odnosu na stvarnu moć Parlamenta u ovoj proceduri , i koja u skladu s tim govori o “ formalnom ” saodlučivanju . Vidi i Chalmers , 1998 ., str . 175 – 176 , gdje autor sugeriše mogućnost paradoksalnog rezultata , tj . slabljenje uticaja Evropskog parlamenta posredstvom rada Komiteta za usaglašavanje
179