Bölüm 6-B
KADIN ÜREME SİSTEMİ
Systema Genitale Femininum
BU BÖLÜMDE NELER ÖĞRENECEĞİZ
* OVARIUM * TUBA UTERINA * UTERUS * VAGİNA * VULVA * PERİNE * MEMELER
GİRİŞ
İnsan neslinin sürekliliği üreme fonksiyonu ile sağlanır. Bu fonksiyonu gerçekleştirmek amacı ile şekillenmiş olan üreme organları, üreme işinde erkek ve dişinin işlevlerine paralel olarak şekil, konum ve yapı bakımından her iki cinste çok farklıdır. Kadının üremedeki rolü, erkekten çok daha komplekstir. Neslin devamının sağlanmasında, erkeğin rolü aktif olmakla beraber bu olaya gövdece katkısı çok kısa sürer ve sadece koitus( penis’ in vagina’ ya sokulması) ile sınırlıdır. Oysaki kadın, zigot’ un oluşumu için zorunlu olan ovum’ u üretmekle kalmaz, zigot’ un iletimi, yuvalanması, embriyonal ve fetal yaşamın sürdürülmesi ve yavrunun doğurulması fonksiyonlarını da üstlenmiştir. Hatta bununla da kalmaz, doğumdan sonra da normal şartlarda yavrunun beslenmesi için gerekli sütü üretir; normal ruhsal gelişim için gerekli olan anne şefkatini verir. Kadın üreme organları iki gruba ayrılarak incelenir( Şekil 6-4): A. Kadın iç üreme organları( organa genitalia feminina interna): Ovarium, tuba uterina, uterus, vagina. B. Kadın dış üreme organları( organa genitalia feminina externa): Vulva( mons pubis, labia majora, labia minora, clitoris, bulbus vestibuli ve gll. vestibulares).
A. İç üreme organları
1. OVARIUM( yumurtalık)
Ovarium’ lar, kadında temel üreme organları olup, küçük pelvis’ in dışyan duvarlarındaki fossa ovarica’ lara otururlar. Sağ-sol bir çift organ olan ovarium’ lar, erkekteki testis’ lerin özdeşidirler. Ovarium’ lar, seksüel yönden olgun bir dişide, dişi üreme hücreleri olan ovum( yumurta)’ lar ile dişi seks hormonları olan östrojen ve progesteron’ u üretirler( Şekil 6-5, 6-6).
Herbir ovarium, grimsi pembe renkte, badem şeklinde, solid, nodüler yüzeyli 3x2x1 cm boyutlarında, 3-5 gr ağırlığındadırlar.
Ovarium’ un serbest dış yüzü, peritonun mezotelium’ u ile uzanan epithelium superficiale( germinal tabaka- Waldeyer tabakası) ile sarılmıştır( Şekil 6-6). Bu örtünün altında, kompakt bir bağ dokusundan yapılı olan tunica albuginea bulunur. Tunica albuginea’ nın altındaki ovarium dokusu, dışta cortex ova-
109