EBK | Page 32

DERİ VE YUMUŞAK DOKU ENFEKSİYONLARI 1191

Tedavi

Sağaltımları farklı olduğundan ve biri için verilen ilaçlar diğerine etkisiz olduğundan ömiçetom aktinomiçetomdan, ömiçetom etkenleri de birbirinden ayrılmalıdır. Ömiçetomda antifungal sağaltıma yanıt iyi değildir. Ömiçetom yavaş geliştiğinden özellikle lezyonun küçük olduğu olgularda cerrahi eksizyon başarıyı artırır. Kemik tutulumunun olduğu durumlarda ampütasyonu tek seçenek gibi görenler( 1,2) yanında ampütasyon veya artikülasyondan kaçınılmasını önerenler de vardır( 3). Lezyon tamamı ile çıkarılamaz ise cerrahi sonrasında rekürrens sık olup % 20 – 90 arasında gelişir( 4). Bu nedenle cerrahi öncesi ve sonrasında antifungal kullanımı gerekir.

Madurella mycetomatis ve S. apiospermum’ un etken olduğu ömiçetomlarda 9 – 12 ay süre ile ketokanozol( 400 mg / gün) sağaltımından iyi sonuçlar elde edilmiştir. Ayrıca itrakonazol( 200 mg / gün) ve terbinafin( 250-500 mg / gün) ile de başarılı olunmuştur. Nadir görülen Acremonium falciforme, Aspergillus flavus ve Fusarium miçetomlarında da 200 mg itrakonazolun günde iki kez uygulanması ile de iyi yanıt alınmıştır. Madurella grisea ve Fusarium miçetomlarında amfoterisin B’ nin 3 mg / kg / günlük uygulaması geçici remisyon sağlamıştır. Tüm ilaç sağaltımları en az 10 ay sürdürülmeli ve ilaçların yan etkileri açısından kan, böbrek ve karaciğer kontrolleri yapılmalıdır.

Lezyonun kitlesinin küçülmesi, sinüslerin kapanması ve derinin normal sağlığına dönmesi iyileşmenin üç kriteridir. Ayrıca birer ay ara ile üç ELISA testinin olumsuz bulunması, kemiğin radyolojik görünümünün normale dönmesi de sağaltımın başarısını gösteren diğer kriterlerdir( 4, 7).

KROMOBLASTOMİKOZ( KROMOMİKOZ, VERRÜKÖZ DERMATİT)

Kromobastomikoz, birçok esmer mantarın etken olabildiği; kronik, granülomatöz bir enfeksiyondur. Genellikle ayak ve bacaklarda, etkenin travma ile dokuya girmesinden sonra ortaya çıkan ve yavaş gelişen, kabuklu lezyonlar şeklindedir. Kromoblastomikoz lezyonları hemen daima deri ve deri altı dokusunda sınırlıdır. Alttaki dokulara ilerleme nadiren görülür( 1-5, 7, 9, 21).

Etiyoloji ve epidemiyoloji

Kromoblastomikozun tüm dünyada en sık görülen etkenleri Fonsecaea pedrosoi, F. compacta, Philaphora verrucosa, Cladophialophora( Cladosporium) carrionii, Rhinocladiella aquaspersa, Exophiala jeanselmei complex’ tir. Ancak, sporadik kromoblastomikoz olgularında birçok başka esmer küf de etken olarak bildirilmiştir( 1-5, 7, 9, 21). Tüm bu mantarlar yavaş üreyen, virülansı düşük ve yüksek sıcaklık( 40-42 ° C) toleransı olan etkenlerdir( 21).

Hastalık tropikal ve subtropikal bölgelerde sıktır. Olguların çoğu Orta ve Güney Amerika’ da görülür. Ancak Güney Afrika, Asya ve Avustralya’ dan da kromoblastomikoz rapor edilmektedir. Etken mantarlar doğada toprakta, çürümüş bitkilerde yaygın olarak bulunur( 1-5, 7, 9, 21).

Çıplak ayakla çalışan tarım işçilerinde sık görülür. Kereste taşıma veya Fin hamamında tahta banklara oturma sonrasında Fonsecaea pedrosoi’ nin neden olduğu kromoblastomikoz bildirilmiştir( 4). Toprakta çalışırken travmaya sık maruz