4
Toksik Miyopatiler
Steven K. Baker
Tıp, Fiziksel Tıp ve Nöroloji Bölümü, Nöromusküler Hastalıklar Kliniği, McMaster
Üniversitesi Tıp Merkezi, McMaster Üniversitesi, Hamilton, Ontario, Kanada
Çeviri: Dr. Rabia Sedef ÜRE
Toksik miyopatiler nöromusküler kliniklerinde
önemli bir tanısal değerlendirmedir. Çünkü doğru tanı ve yönetim sıklıkla, gereksiz tedaviler kullanmadan klinik iyileşmeyle sonuçlanır. Toksik
miyopatilerin klinik görünümü yavaş ilerleyici
bir miyopatiden akut rabdomiyolize kadar değişkenlik gösterir. Pek çok ilaçla kas hasarı oluşabilir, klasik toksik maruziyet vakasında, neden
olan ajanın çekilmesi tedrici bir düzelmeyle sonuçlanır. Sık olmayarak altta yatan bir miyopati
miyotoksik bir ilaçla tetiklenebilir ya da maskelenmişse ortaya çıkabilir. Bu vakalarda ilaç kesilmesi ve nadiren terapötik bir müdahale gerekebilir. İskelet kası biyopsisi kazanılmış kas hastalığı
durumunda kesin tanıda esastır ve toksik miyopati klinik şüphesini destekleyebilir (Kutu 1).
Patolojik konfirmasyon, eğer mümkünse önemlidir. Çünkü potansiyel miyotoksik bir ilaca hasta
maruziyeti bu ilacı patojeniteden direkt olarak
sorumlu yapmaz. Kastaki patolojik değişikliklerin ve/veya ilaçtaki farmakodinamiğin kombinasyonu temelinde toksik miyopatilerin sınıflaası
oluşturulmuştur (Kutu 4.1)
Toksik miyopatilerin gerçek insidansı bilinmez, ancak bugüne dek bildirilen (ciddi ilaç reaksiyonları nedeniyle yatan hastalar dahil) ilaç
yan etkilerinin %1’inden az olduğu tahmin edilir.
22
Statin ile tedavi edilen asemptomatik hastalarda
kas biyopsisindeki tüm anomalilerin patolojik
mi olabildiği sorusunu akla getirebilecek kadar
patolojik değişiklikler saptanmıştır. Bu statin
kullanan ve bacak güçsüzlüğü olan, biyopsisinde
hafif mitokondriyal anomaliler ve hafif miyoselüler lipid toplanmalarının görüldüğü, fakat diğer
tanısal yöntemlere başvurulmamış (örn. Sıkı iliotibial band, kalça osteoartriti, spinal stenoz veya
radikülopati) ve statinin uygunsuz kesildiği kardiyovasküler hastalık ve dislipidemi gibi klinik
bir olgu için özellikle uygundur.
x
DİKKAT!
KAS BİYOPSİSİ
Geri dönüşümlü statin miyopatisinde kas biyopsi
kanıtları, aşikar klinik bulgular ve normal kreatin
kinaz (CK) düzeyi varlığında da görülebilir. Bu
nedenle kas biyopsisine karar verilirken dikkatli
değerlendirme yapılmalı, hastanın semptomlarını
açıklayacak alternatif durumlar incelenmelidir.
Tedavi eden hekim kramp, bacakta ağırlık/
yorgunluk ve miyaljiyle giden hastalıklar hakkında
bilgi sahibi olmalıdır.