Üreme Sistemi Anatomisi
3. Endometriyum; Uterusun en geniş tabakasıdır. Uterus
kavitesini örter ve direkt olarak kas tabakasına tutunur.
Altında submukoza yoktur. Endometrium üç tabakadan oluşur.
Bazalis; Salgı bezlerinin en alt kısmı.
Spongiosa; En kalın tabaka olup, salgı bezleri bulunur.
Kompakta; Salgı kanallarının bulunduğu tabakadır. Endometriyum bu yapı sayesinde over hormonlarının etkisi ile
değişime uğrar. Bu değişim puberte ile başlar menopoz ile
sona erer, 28 günde olan bu değişime uterin siklus ya da
menstrüel siklus denir.
Uterusun Damar ve Sinirleri
Arterleri; Her iki yandan A. iliakainternadan gelen A. uterinalarla beslenir.
Venleri; V. uterina, arterleri izleyerek V. iliaka internaya
dökülür.
Sinirleri; Uterusun sempatik sinirleri T12 ve L1’den, parasempatikleri ise S2, S3 ve S4 den gelir.
TUBA UTERİNALAR
Overler ile uterus arasında ovum ve spermlerin geçişini
sağlayan bir çift kanaldır. Tuba uterinalar uterusun üst yan
köşelerine açılırlar. Yaklaşık 10 cm uzunluğundadır ve ligamentum yapraklarının üst kısmında bulunur.
Tuba uterinalar dört anatomik bölgeye ayrılır. Uterustan distale doğru bu bölgeler şu şekilde isimlendirilir.
1. İntramural
2. İstmus
3. Ampulla
4. İnfindibulum
1. İntramural; Tuba uterinaların uterusun içine doğru
olan bölümüdür, 1.5-2 cm uzunluğunda 04-05 mm çapındadır.
2. İstmus; İntramural bölümden laterale doğru olan bölümdür, 2-3 cm uzunluğunda 1-2 mm çapındadır.
3. Ampulla; Tuba uterinaların en geniş bölümüdür. Uzunluğu 5 cm, çapı 1 cm olup, döllenme burada gerçekleşir.
4. İnfindibulum; Tuba uterinaların overlere en yakın bölümüdür. Uçlarında saçak biçimindeki oluşuma fimbriya denir. Tuba uterinaların abdominal açıklığının çapı 3
mm dir.
Tuba uterinalar, ovulasyonla atılan yumurtanın uterusa
taşınmasını sağlarlar. Bu taşıma işlemi tüplerin peristaltik
hareketleri ve tüp mukozasındaki siliyaların yönsel hareketleri ile gerçekleşir.
Tuba uterinaların Damarları ve Sinirleri
Arterleri; A. uterina ve A. overikadan gelir.
Venleri; V. uterina ve overikaya dökülür.
Sinirleri; Pleksus pevikustan gelir.
BÖLÜM 8
OVERLER
Uterusun her iki yanında, lig. latumun arkasında, tuba uterinaların fimbiriyal ucuna yakın, solid yapıda, germinal ve
endokrin özellikte bir çift organdır. Ortalama 3.5 cm uzunluğunda, 2 cm genişliğinde, 1cm kalınlığında ve yaklaşık
7 g ağırlığındadır. Overler pelvis duvarının dış tarafına,
fossa overika denilen bölgeye yerleşmiştir. Overler periton
ile kaplı değildir. Overlerin iki görevi vardır. Ovulasyon ve
hormon (östrojen, progesteron) salgılamak.
Overlerin yapısı üç bölümde incelenir.
1. Hilus; Mesovaryumun tutunduğu ovaryum kısmıdır.
2. Korteks; Overlerin dış kısmıdır. Burada farklı gelişim
dönemlerinde bulunan foliküller yer alır. Geminal epitelle kaplıdır.
3. Medulla; Overlerin iç kısmıdır. Gevşek bağ dokusu, sinir, kan, lenf damarları ve düz kas demetlerinden oluşur.
Overlerin Damarları ve Sinirleri
Arterleri; Aortanın ilk lumbal vertebra seviyesinden çıkan
A. overikadir.
Venleri; sağda V. kava inferiyor, solda V. renalise dökülür.
Sinirleri; pleksus aortikustan gelir.
KEMİK PELVİS
Pelvis kemiğinin görünümü leğene benzer. Mesane, rektum
ve iç üreme organlarını içinde taşır. Esas görevi yürüme
koşma gibi vücut hareketlerini sağlamaktır. Kemik pelvis
dört kemikten oluşmuştur. Bu kemikler; iki koksa, koksiks
ve sakrumdur. (Kemik pelvis doğum eylemi bölümünde
ayrıntılı anlatılmıştır bakınız.)
GENİTAL ORGANLARIN DESTEK DOKULARI
Genital organları yerinde tutan üç doku vardır. Bunlar;
• Pelvis tabanı ve perineum
• Pelvik faysa ve bağ dokusu
• Ligamentlerdir
Pelvik Taban-Perineum
Pelvis tabanı pelvis çıkımını örten yumuşak dokulardan
oluşmuş ve iç yüzü periton, dış yüzü deri ile örtülü bir
perdedir. Pelvis tabanında üretra, vajina ve rektum açıklığı
vardır.
Fonksiyonu: Pelvis tabanı pelvik organları destekler. Üriner ve anal sfinkterlerin kasılmasını sağlar. Aynı zamanda
seksüel ilişkide önemli rolü vardır. Doğum eyleminde de
pelvis tabanı fetüsün doğum kanalında ilerlemesini etkiler
ve fetüsün pelvisten çıkışına izin verecek şekilde gevşer.
Perineum; mons pubisten anüse kadar uzanan ve dış genital organları, kas, fasya, damar ve sinirleri içine alan eşke-
65