OMAHA SİSTEMİ
PROBLEM DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ
(Bilgi-Davranış-Durum)
PUANLAMA REHBERİ
GİRİŞ
Omaha Sistemi Problem Değerlendirme Ölçeği, birey, aile ve toplumun sağlık problemlerini çözümleme sürecinde, sistematik ve ölçmeye dayalı bilgi sağlaması, birey, aile ve toplumun problemleri
ile bunların çözümü için geliştirilen uygulamalar
arasında köprü olması nedeniyle sistemin önemli
bileşenlerinden biridir. Ölçek, kullanıcılara değerlendirmeyi “Bilgi-Davranış-Durum” düzeyinde
sayısal olarak kolayca yapabilmelerine olanak sağlar. Ancak 3. Bölüm’de açıklandığı gibi, özellikle
yeni kullanıcılar, birey/aile/toplumun çeşitli aktüel
problemlerini Ölçeğin düzeylerine göre değerlendirmede ve uygun sayısal ifadelerle tanımlamada
ya da puanlamada sıkıntı yaşayabilirler. Bu nedenle
konu ile ilgili olarak çeşitli problemlere yönelik geliştirilmiş puanlama örneklerini incelemek, kullanıcıların öğrenme deneyimlerini geliştirecektir.
Bu bölümde, Omaha Sistemi Problem Değerlendirme Ölçeği (Bilgi, Davranış, Durum) Puanlama Rehberi’ne yer verilmiştir. Bu Rehber Omaha
Sistemi’nin standart dilde kullanımını sağlamak
amacıyla Minnesota Omaha Sistemi Kullanıcılar Grubu (The Minnesota Omaha System Users
Group) tarafından geliştirilmiştir (http://omahasystemmn.org/KBS_care_plans.php). Rehberin geliştirilmesinde katkıda bulunan grup üyeleri başta
St-Paul Ramsey County Halk Sağlığı Bölümü olmak
üzere sırasıyla Dakota County Halk Sağlığı Bölümü, Scott County İnsani Hizmetler ve Washington
County Halk ve Çevre Sağlığı Bölümü’dür. Grup son
yıllarda Omaha Sistemi’ni kullanan halk sağlığı ve
evde bakım kurumları, eğitimciler ve bilgisayar yazılım firmalarını kapsayıcı şekilde genişlemiş olup,
Grubun adı 2016 yılında “Omaha Sistemi Uğraş
Topluluğu (Omaha System Community of Practice)” olarak değişmiştir.
Her yıl güncellenen Rehber, 2010 yılından itibaren uluslar arası kullanıma sunulmuştur. Rehberin
veri ve uygulama kalitesinin geliştirilmesine katkı
yapacağı ve işbirliğini artıracağı düşünülmektedir.
Ayrıca örneklerdeki bilgi, davranış ve durum parametrelerini tanılamaya yönelik ilave açıklamaların,
birey/aile/toplumun değerlendirilmesi için bir çerçeve sağladığı belirtilmektedir. Rehber, Omaha Sistemi Problem Sınıflama Listesi’nde yer alan seçilmiş
18 problemin, “Bilgi-Davranış-Durum” puanlamalarının en doğru şekilde yapılmasını amaçlayan örneklerden oluşmaktadır. Rehberde bulunan örnekler 2005 yılında yayınlanan Omaha Sistemi tanıları,
belirtileri ve puanlamaları ile ilişkili olup, halk sağlığı çalışmaları için geliştirilmiştir.
Kitabın üçüncü bölümünde belirtildiği gibi
PDÖ, tanılanan hemşirelik problemlerini “girişim
öncesi”, “girişim sonrası” ve “her izlemde” değerlendirmek, bunun sonucunda hemşirelik bakımının
sonuçlarına odaklanmak için önemli bir araç olarak
kullanılır. Bu bölümde yer alan örneklerde, problem adı ve probleme ait belirti/bulgular, problem
ile ilgili Bilgi-Davranış-Durum değerlendirmesi
için göz önünde bulundurulması gereken noktalar, BİLGİ, DAVRANIŞ ve DURUM puanlama
örnekleri, Rehber ve Notlar bulunmaktadır.
87