BÖLÜM 1 • Kadın Sağlığına BÖLÜM Genel 1 BakışRiskli Yenidoğanlar
1
1 RİSKLİ YENİDOĞANLAR
Prof. Dr. Asuman Çoban • Prof. Dr. Zeynep İnce
GİRİŞ
Yenidoğanın öyküsünün doğumla birlikte başlamadığı, konsepsiyon öncesine ait birçok faktörün, implantasyondan başlayarak gelişen tüm olayların bebeğin sağlığı üzerinde önemli etkileri olduğu artık çok iyi bilinmektedir. Perinatal dönemde fetus ve yenidoğanın karşılaşabileceği çeşitli genetik, metabolik, fizyolojik, sosyal ve çevresel riskler gebeliği, doğumu ve neonatal dönemi etkileyebilir. Bu nedenle riskli gebeliklerin ve yenidoğanların erken tanısı ve uygun antenatal, intrapartum ve postpartum bakım, mortalite ve morbiditeyi önemli ölçüde azaltabilir.
Neonatal prognozu belirleyen faktörlerin önemli kısmı doğrudan intrauterin ve intrapartum olaylara bağlıdır. Bu nedenle de perinatal bakımın iyileştirilmesi bir ekip çalışmasını gerektirir. Kadın-doğum ve yenidoğan hekimleri, hemşireler, çocuk hekimi ve aile hekimi birlikte bir program hazırlayarak mümkün olduğunca çok sayıda bebek ve annesi için en iyi sonucu
almaya çalışmalıdır. Bunun için perinatal bakımın bölgeselleştirilmesi, önceliklerin belirlenmesi, erken perinatal dönemde riskli gebeliklerin ve intrapartum dönemdeki risk faktörlerinin tanınması, anne ve bebeklerin transfer kriterlerinin belirlenmesi, konsültasyon, laboratuar hizmetleri, eğitim ve transport sistemlerinin geliştirilmesi ve kayıt sisteminin geliştirilerek programın etkinliğinin izlenmesi büyük önem taşımaktadır.
RİSKLİ GEBENİN TANINMASI
Riskli hastanın erken tanısı obstetrik bakımın önceliğidir. Yapılan çeşitli retrospektif ve prospektif çalışmalarla perinatal mortalite ve morbiditenin temel belirleyicileri ortaya konmuş, bu faktörlerin tanımlanması riskli gebeliklerin ayırımı için bazı sistemlerin geliştirilmesine temel oluşturmuştur. Böylece gebelik süresince yapılan değerlendirmelerle risk durumundaki değişikliği saptamak amaçlanmıştır. Benzer risk değerlendirmesi doğumun erken evresinde
1