Attilâ İlhan'ın Sokaktaki Adam, Bıçağın Ucu, Yakup Kadri
Karaosmanoğlu’nun Panorama, Refik Halit Karay'ın Bugünün Saraylısı,
Orhan Kemal'in 72’nci Koğuş, Faik Baysal'ın Rezil Dünya, Muzaffer
Arabul'un Çakrazlar, Rıfat Ilgaz’ın Karartma Geceleri ve Sarı Yazma,
Oktay Akbal’ın Düş Ekmeği, Yılmaz Karakoyunlu’nun Salkım Hanım’ın
Taneleri, Ayla Kutlu’nun Emir Bey’in Kızları isimli romanlarında kıtlık, açlık
ve piyasadaki her şeyde fiyat artışına dikkat çekilir. Ekmek, şeker, et,
zerzevat, giyecek fiyatları günden güne yükselmektedir. Vergiler
fazlalaşır. Panorama'da artan vergilerden en çok karaborsa sayesinde
halkı sömürüp iyi para kazananların rahatsız oldukları
belirtilir.(Uğurlu:1744)
Tabii bunca yokluk umutsuzluk beraberinde hastalıkları getirir.Parası
olanın tedavi görebileceği bir dönem başlar.Bunun düşüncesi bile nasıl
da gayri insanidir.Düşünün ki insanları sömüren karaborsacılar bile
yaptıklarından memnuniyetsizdirler.
İlaçlar da II. Dünya Savaşı Türkiye’sinde karaborsaya düşmüştür. İlacın
yokluğu beraberinde salgın hastalıkları getirir. Bıçağın Ucu’nda salgın
hastalıkların savaşla birlikte çoğalmaya başladığı ifade edilir. Büyük
şehirlerin arka mahallelerinde tifüs salgını başlamıştır. Ölü sayısı
gazetelere geçecek kadar fazladır. Ayla Kutlu’nun Emir Bey’in Kızları
adlı eserinde açlık ve pisliğin beraberinde getirdiği şark çıbanı, verem,
sıtma, trahom, raşitizm gibi hastalıkların yayıldığı belirtilir. Panorama ve
Sokaktaki Adam’da vergi miktarlarındaki artıştan şikâyet edilir. Ancak
artan vergilerin yanında Varlık Vergisi gibi yeni uygulamaya giren bazı
vergiler de bu dönemi anlatan eserlerde tenkit edilmektedir. Kemal
Tahir Karılar Koğuşu'nda, Rıfat Ilgaz Karartma Geceleri'nde, Attilâ İlhan
Yaraya Tuz Basmak'ta Varlık Vergisini eleştirirler.(Uğurlu:1745)
Daha kim bilir kaç esere konu olmuştur savaşın insanca olmayan
yüzü.Biz bu kısıtlı alanda birkaçına değinebilmişsek ne mutlu.Günümüz
dünyasında da savaşın acımasız yüzünü her an karşılarında gören tüm
insanlık adına: Size çiçekleri anlatmak isterdim.baharı,özgürce uçan
kuşları. Babaların çocuklarından gözlerini kaçırmadığı bir coğrafya
vermek isterdim,çocukların bomba ile silahı savaş oyunlarında bile
görmemiş olmasını.Üzülerek söyleyebilirim ki savaş yine birçok esere
konu olmaya devam edecek.Yoksulluk,ümitsizlik,geleceksizlik
çöreklenecek ,korku yerleşecek yüreklere.Ve savaşı icad edenler onca
masumun âhına karşılık hangi yüzle hesap verecek ruz-ı mahşerde?
34